نسیم گیلان - خبرآنلاین / رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران می‌گوید: زمانی که دلار 9 هزار و 800 تومان بود، دولت قیمت بنزین را 1500 و 3000 تومان کرد. آن زمان دولت وقتی قیمت بنزین را به چنین عددی رساند، انگار بنزین را 33 سنت کرد. اما در قیمت دلار 113 هزار تومانی، عملا قیمت بنزین به سنت هم نمی‌رسد.
در حالی براساس مصوبه جدید دولت، قرار است از نیمه آذرماه قیمت بنزین جایگاه‌ها به 5 هزار تومان تغییر کند که به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی، هیچ اثر در بحث کاهش مصرف نخواهد داشت.
این در حالی است که اقتصاددانان معتقدند عامل مهم کسری شدید بودجه، ناترازی انرژی است و این نوع اصلاح در قیمت بنزین، اثری در کاهش ناترازی بنزین نخواهد داشت. آن هم در شرایطی که سال‌هاست هشدار داده می‌شود که باید درباره این ناترازی نمایان و یارانه وحشتناک سوخت کاری صورت داد که ادامه روند موجود نه ممکن است و نه منطقی و عقلایی.
آمار مصرف بنزین به روایت سخنگوی دولت این‌گونه است که ظرفیت تولید داخلی در بنزین 110 میلیون لیتر است، در حالی که میزان مصرف میانگین در روزهای عادی به 133 میلیون لیتر می‌رسد. به گفته او، البته در ایام نوروز، عدد بالای 160 میلیون لیتر را هم در مصرف بنزین عبور کردیم و در ایامی نظیر آنچه که از 23 خردادماه شاهد بودیم، 197 میلیون لیتر را نیز پشت سر گذاشتیم.
بنزین راه‌حل قیمتی دارد
محمدصادق الحسینی، کارشناس اقتصادی نیز در همین خصوص می‌گوید: من مخالف اجرای این‌گونه طرح‌ها هستم. حتما بنزین راه‌حل قیمتی دارد، ولی قیمت دست مردم است و مردم باید قیمت را تعیین کنند و نه دولت.
وی می‌افزاید: این‌که دولت بنزین را از 3 هزار تومان به 5 هزار تومان افزایش دهد، اولا برای دولت فایده‌ای ندارد و به بودجه‌اش چیزی اضافه نمی‌کند، دوما مشکل ناترازی بنزین را حل نمی‌کند.
به گفته الحسینی، ما الان 6 میلیارد دلار بنزین وارد می‌کنیم که همین موضوع باعث این تورم 50 درصد فعلی به واسطه کسری بودجه بزرگ شده است.
وی تاکید می‌کند: پس هیچ فایده‌ای ندارد. دولت اگر می‌خواهد اصلاحات انجام دهد، باید اصلاحات بزرگ انجام دهد.
تاثیر بنزین 5 هزار تومانی در کاهش مصرف 2 درصد است
آرش نجفی، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در همین خصوص در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که مصوبه اخیر بنزینی دولت چه تاثیری در کاهش مصرف و صرفه‌جویی منابع دولت دارد؟ می‌گوید: این در حد دو، سه درصد است. همان‌طور که گفتم، افزایش قیمت بنزین در گذشته، تناسب منطقی و بزرگی داشت که بنزین 3 هزار تومان شد و دلار 9 هزار و 800 تومان بود. اما الان بنزین 5 هزار تومانی در مقابل دلار 113 هزار تومانی است.
وی تاکید می‌کند: به نظر می‌آید که قیمت بنزین هنوز هم عدد قابل توجهی نیست و این 3 هزار تومان به 5 هزار تومان نه تاثیر به سزایی در کاهش مصرف دارد و نه تاثیری در درآمد دولت.
سیگنال تورمی مصوبه بنزینی دولت چقدر است؟
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال خبرآنلاین که چه بار تورمی تصمیم بنزینی دولت دارد؟ می‌گوید: این سیاست و اجرای مصوبه افزایش قیمت بنزین کارت سوخت جایگاه‌ها خیلی بار تورمی ندارد.
وی می‌افزاید: زمانی که دلار 9 هزار و 800 تومان بود، دولت قیمت بنزین را 1500 و 3000 تومان کرد. آن زمان وقتی دولت قیمت بنزین را به چنین عددی رساند، انگار بنزین را 33 سنت کرد. اما در قیمت دلار 113 هزار تومانی، عملا قیمت بنزین به سنت هم نمی‌رسد.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تصریح می‌کند: بر همین اساس است که اعتقاد دارم تاثیر ویژه‌ای در قیمت تمام شده کالاهای کشور ندارد و ما در طول 7 سال گذشته وقتی هزار درصد تورم را تجربه و تحمل کردیم، حالا 2، 3 درصد افزایش قیمت بنزین تاثیر به‌سزایی به عنوان یک فرآیند تورمی نخواهد داشت.
نجفی در پاسخ به این پرسش که باعث ایجاد انتظارات تورمی نمی‌شود؟ عنوان می‌کند: همان‌طور که گفتم، نسبت این‌قدر کوچک است که به نظرم تاثیر خاصی نخواهد داشت.
وی متذکر می‌شود: البته این‌که یک عده‌ای سوءاستفاده می‌کنند و موج‌هایی را تولید می‌کنند و دنبال این هستند به هر نحوی و تحت هر عنوانی کالا را گران کنند، یک موضوع دیگر است و این را دولت باید پیگیری و کنترل کند، ولی واقعیت این است که اثرگذاری بنزین 5 هزار تومانی، 2 تا 3 درصد است و اثری نمی‌تواند در کشوری که در طول 7 سال گذشته هزار درصد تورم را تحمل کرده است.
بهترین راه تغییر قیمت بنزین که اثری روی تورم نداشته باشد؟
رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران در پاسخ به این سوال که بهترین راه تغییر قیمت بنزین که اثری روی تورم نداشته باشد؟ می‌گوید: ببینید، این یارانه باید به خانوار تعلق بگیرد، نه خودرو. ما مدل‌هایی را تعریف کرده‌ایم که دولت به آنها توجه نمی‌کند مبنی بر این‌که یارانه‌ای که به عنوان یارانه سوخت به مردم داده می‌شود، تبدیل به فرآیند مالی شود و در اختیار خانوار قرار گیرد.
وی می‌افزاید: ما الان این یارانه را در اختیار خودرو قرار می‌دهیم و صاحبان خودرو منتفع می‌شود و دیگران از آن بهره نمی‌برند. ما اگر دنبال یک عدالت اجتماعی معقول و منطقی هستیم، به نظر می‌رسد که دولت باید مدل توزیع را تغییر دهد و یارانه را مستقیم به صورت غیرنقدی و غیرقابل نقدشوندگی در اختیار خانوار قرار دهد و قیمت بنزین را هم تصحیح کند.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تصریح می‌کند: آن زمان، کسی که خودرو دارد، از این یارانه برای دریافت بنزین استفاده می‌کند و یا برای پرداخت دیگر آیتم‌های انرژی استفاده می‌کند. در مواقعی هم که از این سوخت نمی‌خواهند بهره‌برداری کنند، می‌توانند یارانه خود را واگذار کنند.
نجفی عنوان می‌کند: مهم این است که دولت پولی را به عنوان نقدینگی در کشور توزیع نمی‌کند. اشتباهی که در توزیع یارانه 45 هزار و 500 تومان صورت گرفت و نقدینگی را دولت به اقتصاد کشور تزریق کرد، این اتفاق دیگر نیفتد.
وی خاطرنشان می‌کند: دولت باید کارت سبز را براساس عدد یارانه شارژ کند و این کارت سبز غیرقابل دریافت نقدی باشد و غیرقابل کشیدن در دستگاه‌های پوز معمولی باشد. فقط در پرداخت هزینه‌های انرژی کارایی داشته باشد. آن زمان یک اختصاص ویژه اتفاق افتاده است.