نسیم گیلان - فارس / خروج اجباری نخبگان از غزه نشان میدهد اسرائیل تلاش دارد مسیر توسعه کشورهای غیرهمسو را مختل کند؛ ترور دانشمند هستهای که در تولید رادیوداروی درمان سرطان نقش داشت، نمونهای روشن از همین رویکرد است.
در روزهای اخیر خبر خروج سازمانیافته نخبگان غزه، از پزشکان متخصص تا روزنامهنگاران، اساتید دانشگاه و پژوهشگران منتشر شده که نشان میدهد بحران در این منطقه فقط به کشتار و تخریب محدود نمیشود، بلکه فعالیت علمی و حرفهای نخبگان غزه نیز به شدت تهدید شده است.اسرائیل همواره با روشهای مختلف تلاش کرده است افراد علمی را در جوامع غیرهمسو با خود حذف کند. دلیل این کار، مخالفت این رژیم با پیشرفت و توسعه کشورهاست. ترور دانشمندان ایرانی در سالهای اخیر به ویژه در جریان جنگ دوازده روزه علیه ایران، نمونهای از این مخالفت است. آنها از پیشرفت ایران هراس دارند و میدانند یکی از عوامل مهم توسعه کشور، پیشرفت هستهای است. همچنین میدانند که این دانش در ایران بومی شده و تلاش دارند با حذف افراد موثر در این فناوری پیشرفته، به ایران ضربه بزنند.در ادامه با دانشمندان هستهای که در جنگ دوازده روزه توسط اسرائیل به شهادت رسیدند، آشنا میشوید.
بازار ![]()
دانشمند برجسته ایرانی، نماد رادیوداروهای درمان سرطان
دکتر امیرحسین فقهی، متخصص رادیودارو و پژوهشگر سابق CERN یکی از نخبگان علمی ایران است که اسرائیل در جنگ 12 روزه او را به شهادت رساند.نام فقهی را خیلی از متخصصین با نام رادیوداروهای درمان سرطان عجین میدانند. وی استاد تمام فیزیک هستهای و از دانشمندان برجسته این حوزه بود که پژوهشگاه علوم و فنون هستهای در زمان ریاستش، اقدامات گستردهای در تولید رادیوداروهای درمان سرطان داشت.شهید فقهی که معاون پیشین رئیس سازمان انرژی اتمی و رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هستهای بود، در توسعه نیروگاههای هستهای برای تولید برق نیز مشارکت داشت.
از هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تا نوآوری در سوختهای هستهای
یکی از نخبگان علمی که توسط اسرائیل به شهادت رسید، دکتر عبدالحمید مینوچهر بود. همسر این دانشمند نیز به همراه وی شهید شد.این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی که طراح سوخت رآکتور بود، از سال 1401 ریاست دانشکده مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی را بر عهده داشت و سردبیر فصلنامه فناوری و انرژی هستهای بود. وی مقالاتی نیز در حوزه هستهای منتشر کرده بود.شهید مینوچهر بهعنوان یک فیزیکدان هستهای، در زمینههایی مانند فیزیک رآکتور، شبیهسازی هستهای و طراحی سوختهای پیشرفته هستهای متمرکز شد و همچنین پژوهشهای گستردهای در زمینه افزایش ایمنی و بهرهوری نیروگاههای هستهای انجام داده و مقالات متعددی در مجلات معتبر داخلی و خارجی منتشر کرد.
اسرائیل این نخبه هستهای را دوبار ترور کرد
دکتر فریدون عباسی دوانی از دیگر شهدای هستهای حمله اسرائیل به خاک ایران بود. شهید عباسی رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی وعضو هیئت علمی دانشکده فیزیک دانشگاه امام حسین(ع) (از سال ۱۳۷۲ش تا زمان شهادت) بود.این شهید دانشمند، دارای مدرک دکترای مهندسی هستهای از دانشگاه صنعتی امیرکبیر بود که در سال ۱۳۸۶ توسط رئیس جمهور وقت بهعنوان استاد نمونه انتخاب شد. این اولین بار نبود که شهید عباسی را ترور کردند. در ۸ آبان سال ۱۳۸۹ نیز وی در میدان دانشجوی تهران مورد سوء قصد قرار گرفته و ترور این شخصیت علمی در آن زمان ناموفق بود.
دانشمندی با ۱۵۰ مقاله بینالمللی که میراث علمی برجای گذاشت
دکتر محمدمهدی طهرانچی، نخبه و دانشمند هستهای کشور نیز به همراه همسرش در جنگ اسرائیل علیه خاک ایران به شهادت رسید. شهید طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد و از متخصصان حوزه هستهای و استاد ممتاز دانشکده فیزیک دانشگاه شهید بهشتی و استاد تمام پایه ۴۱ دانشگاه نیز بود.وی مدرک دکتری فیزیک حالت جامد داشت و بر اساس پایگاههای علمی معتبر، دارای بیش از ۱۵۰ مقاله در مجلات معتبر بینالمللی بوده است.از جمله سمتهای شهید طهرانچی عضو انجمن فیزیک ایران، عضو هیئت مؤسس انجمن نانوفناوری ایران، عضو انجمن علمی اپتیک و فوتونیک ایران و داور مجلات معتبر بینالمللی فیزیک بود.
دانشمندی که در قلب پروژههای هستهای ایران میدرخشید
یکی از برجستهترین دانشمندان هستهای ایران که در حمله رژیم صهیونیستی به ایران به شهادت رسید، اکبر مطلبیزاده بود. پژوهشگر برجستهای که عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و دارای مدرک دکتری فیزیک گرایش فیزیک هستهای بود. این شهید نخبه در دانشگاه، علاوه بر تدریس، در پروژههای پژوهشی مرتبط با فیزیک هستهای و فناوریهای دفاعی نیز مشارکت میکرد. شهید مطلبیزاده که مشاور شهید فخریزاده بود در پروژههای حساس هستهای و دفاعی نقشآفرینی میکرد.
استاد هستهای که دانش را بومی کرد
یکی از شهدای نخبه که در خردادماه سال جاری در اثر حملات اسرائیل، شهید شد، احمدرضا ذوالفقاری بود؛ از دانشمندان برجسته هستهای و اساتید دانشگاه شهید بهشتی که استاد و دانشیار در دانشکده مهندسی هستهای این دانشگاه بود.این شهید مدرک دکترای خود را در رشته مهندسی مکانیک هستهای از امپریال کالج انگلستان اخذ کرده بود و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مدیر مسئول فصلنامه فناوری و انرژی هسته ای نیز بود. شهید ذوالفقاری رئیس سابق دانشکده علوم هستهای دانشگاه شهید بهشتی و از دانشمندانی بود که برای بومیسازی دانش فنی و حضور مؤثر در کمیتههای تخصصی مرتبط با صنعت هستهای، تلاش زیادی کرد.
دانشمندی که در مسیر هستهای ایران ایستاد
یکی از شهدای نخبه که بر اثر حمله اسرائیل به شهادت رسید، دکتر سعید برجی از دانشمندان مکانیک ایران بود. این شهید که عضو هیئت علمی دانشگاه مالک اشتر بود،در زمینه هستهای نیز در کنار دیگر دانشمندان هستهای، برای رسیدن جمهوری اسلامی ایران به دانش هستهای بومی، ایستاد و همکاری نزدیک با شهید فخری زاده داشت.
شهادت دانشمند هستهای با خانوادهشهید نخبه دیگری که در حمله اسرائیل به مناطبق مسکونی شهید شد، دکتر منصور عسگری بود که به همراه خانوادهاش به شهادت رسید. شهید عسگری عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین و استاد و نخبه فیزیک این دانشگاه بود و در صنعت هستهای نیز فعالیت داشت. وی به همراه همسر، دختر و نوه کوچکش به شهادت رسید و فیلم نوحهخوانی با زبان شیرین کودکانه مربوط به زهرا، نوه شهید وی در فضای مجازی بازدید زیادی داشت.
دانشمند ناشناخته صنعت هستهای کشوریکی از نخبگان دیگری که به همراه همسرش به شهادت رسید، ایثار طباطبایی قمشه بود. روزنامه شریف او را دانشمند ناشناخته صنعت هستهای کشور معرفی کرده است. وی سالها عمر خود را در صنعت هستهای کشور سپری کرد.شهادت خانوادگییکی از شهدای علمی کشور که در حمله اسرائیل به آستانه اشرفیه به همراه ۱۱ نفر از اعضای خانواده به شهادت رسید نخبه هستهای و دانشمند فیزیک به نام دکتر محمدرضا صدیقی صابر بود.شهید صدیقی صابر، سالها بهعنوان مهندس و محقق در برنامه انرژی هستهای ایران فعالیت کرد و در پروژههای مهم توسعه فناوری هستهای مشارکت داشت. نیمهشب سوم تیرماه سال جاری، خانهای که شهید صدیقیصابر و اعضای خانوادهاش در آن اقامت داشتند، در آستانه اشرفیه موشکباران شد. ترور چهره علمی- ورزشیدکتر علی باکویی کتریمی، دانشمند هستهای اهل دودانگه ساری به همراه همسر و ۲ فرزندش در حملات اسرائیل، به شهادت رسید. نکته جالب توجه در مورد این شهید ورزشکار بودن وی است یعنی اسرائیل یک چهره علمی و ورزشی را ترور کرد. شهید باکویی از مربیان و داوران بوکس نیز بود.