نسیم گیلان - ایسنا / ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی ریاست‌جمهوری با برگزاری نشستی، نقشه راه راه‌اندازی اولین هاب ملی گیاهان دارویی را ترسیم کرد. در این جلسه مهم بر نقش محوری استان اصفهان در این طرح ملی تاکید شد.
هدف اصلی این جلسه، هم‌افزایی و شبکه‌سازی در زنجیره ارزش گیاهان دارویی با محوریت توسعه صادرات بود. همچنین، چگونگی همکاری و حمایت ستاد از راه‌اندازی هاب ملی گیاهان دارویی در استان اصفهان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
بازار ![]()
ظرفیت‌های بی‌نظیر اصفهان برای میزبانی هاب ملی
وحید دزفولی، رئیس اتاق بازرگانی اصفهان با ابراز امیدواری نسبت به راه‌اندازی این هاب ملی، اعلام کرد: این شبکه ملی با ظرفیت مالی اتاق بازرگانی ایران و اصفهان و کل بودجه کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان برای سال جاری آغاز به کار کرده است.
وی با اشاره به تجربیات موفق اتاق بازرگانی اصفهان در هاب‌کردن محصولاتی نظیر زعفران و سیب، ابراز امیدواری کرد: این تجربیات در هاب ملی گیاهان دارویی نیز به کار گرفته شود تا سرعت و کیفیت کار افزایش یابد.
اعظم رضایی، عضو اتاق بازرگانی تهران نیز بر ظرفیت بالای هر منطقه از ایران در پرورش و کشاورزی گیاهان بومی آن منطقه تأکید کرد.
وی توضیح داد: تخصصی‌شدن هر استان برای چند محصول بومی، به معنای ارتقای سطح داده‌های مورد نیاز برای تصمیمات دقیق‌تر در سازمان‌های متولی و در نهایت افزایش صادرات محصولات است.
وی با اشاره به تنوع و تاریخچه درخشان صادرات گیاهان دارویی در استان اصفهان، وجود 6 اقلیم مختلف گیاهی و امکانات کارگو (سردخانه، انبار و…) در فرودگاه اصفهان، این استان را گزینه‌ای ایده‌آل برای هاب گیاهان دارویی کشور دانست و گفت: به عنوان نمونه، استان اصفهان در سه دهه گذشته با صادرات سالانه حدود سه تا چهار هزار تن کتیرا، پیشتاز صادرات در این حوزه بوده است.
عضو اتاق بازرگانی تهران به انتخاب استان اصفهان به عنوان نخستین هاب گیاهان دارویی کشور در خرداد ماه سال جاری، با حضور مسئولان متولی و حدود 50 نفر از رؤسای کمیسیون‌های کشاورزی کشور اشاره کرد و افزود: این هاب ملی تازه متولد شده و نیاز به کمک و همیاری تمامی متولیان این امر دارد. لذا از تمامی متولیان حوزه گیاهان دارویی، به ویژه ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی، تقاضای کمک برای ایجاد کنسرسیوم در جهت پیشبرد زنجیره ارزش گیاهان دارویی، به خصوص در بخش صادرات را داریم. قدم نخست در این راه، تعیین 10 گیاه برتر این حوزه بر اساس اولویت و نیاز کشور است.
اهداف و برنامه‌های هاب ملی گیاهان دارویی
در ادامه این نشست، کبیری، دبیر هاب ملی گیاهان دارویی کشور، خلاصه‌ای از اهداف این هاب ملی را ارائه داد. این اهداف شامل توسعه زنجیره ارزش پایدار، دانش‌بنیان و رقابت‌پذیر؛ توسعه صادرات و ارتقای جایگاه ایران در بازارهای بین‌المللی گیاهان دارویی؛ توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی؛ توسعه زیرساخت‌های پایدار و شبکه‌سازی ملی است.
وی همچنین گزارشی کوتاه درباره اقدامات صورت گرفته، ساختار عملیاتی هاب و پیشنهاداتی در زمینه همکاری و حمایت ستاد با این هاب ارائه کرد.
ابراهیمی، مدیر کشاورزی و تولیدات گیاهی یکی از شرکت‌های فعال در حوزه گیاهان دارویی با اشاره به فلور غنی ایران، بر لزوم ایجاد یک سامانه جامع اطلاعاتی برای تجمیع اطلاعات پراکنده مرتبط با گیاهان دارویی (نظیر سطح زیر کشت، میزان فرآوری، مصرف در صنایع مختلف و اصلاح الگوی کشت) تأکید کرد و هاب را بستری مناسب برای راه‌اندازی این سامانه برشمرد.
وی اظهار کرد: برگزاری یک همایش در نیمه دوم سال با رویکرد معرفی اهداف کوتاه‌مدت و میان‌مدت این هاب ملی و مشخص‌شدن پنج گیاه پایلوت از استان‌های مختلف کشور، در فهرست برنامه‌های کوتاه‌مدت قرار دارد. به دنبال آن، چشم‌اندازی از سند ملی هاب گیاهان دارویی نیز ارائه خواهد شد.
صیرفیان‌پور، دکترای داروساز نیز با تأکید بر اهمیت صادرات، نبود صادرکننده خوب و عدم وجود طرح جامع در این حوزه را از مهم‌ترین چالش‌ها دانست.
وی بیان کرد: ما در این مسیر با مشکلات متعددی روبرو هستیم؛ از یک سو بین خریدار و تولیدکننده توازن وجود ندارد، از سوی دیگر استانداردهای لازم برای صادرات را نداریم. نداشتن تداوم در تولید نیز از دیگر چالش‌هاست. همچنین به دلیل نبود طرح جامع، هیچ تولیدکننده‌ای سراغ اتحادیه گیاهان دارویی نمی‌رود.
دامون رزمجویی، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی نیز دلیل این چالش‌ها را تعدد متولیان در حوزه گیاهان دارویی دانست و به کارگیری تجربیات اتاق بازرگانی اصفهان در رفع مشکلات این مسیر را بسیار مؤثر خواند.
در پایان این جلسه، مهدی سیف سهندی، معاون ستاد گیاهان دارویی، تأکید کرد: برای تعیین مدل حمایتی ستاد، باید متولی این پلتفرم، بهره‌بردار، ساختار حقوقی و از همه مهم‌تر هدف این هاب ملی به طور دقیق مشخص شود؛ به این معنی که حوزه ورود این مجموعه به زنجیره ارزش گیاهان دارویی کاملاً معلوم باشد تا متناسب با آن، مدل حمایتی ستاد نیز تعیین شود.