بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / اگر به دنبال انتخاب بهترین مدل هوش مصنوعی شرکت «اوپن‌ای‌آی» هستید، این گزارش می‌تواند راهنمای شما باشد و اطلاعاتی را درباره کاربرد مدل‌ها در کدنویسی، استدلال و موارد دیگر ارائه دهد.
از زمانی که شرکت «اوپن‌ای‌آی»(OpenAI) برای اولین بار در سال 2022 چت‌بات «چت‌جی‌پی‌تی»(ChatGPT) خود را عرضه کرد، هر چند ماه یک بار با استفاده از یک مجموعه‌ گیج‌کننده از نام‌ها، چیزی شبیه به یک مدل جدید را معرفی کرده است.
به نقل از بیزینس اینسایدر، تعدادی از رقبای اوپن‌ای‌آی جایگزین‌های محبوبی را برای چت‌جی‌پی‌تی دارند که از جمله آنها می‌توان به «کلود»(Claude)، «جمینای»(Gemini) و «پرپلکسیتی»(Perplexity) اشاره کرد اما مدل‌های اوپن‌ای‌آی از شناخته‌شده‌ترین‌ نمونه‌ها در صنعت هستند. برخی از این مدل‌ها برای کارهایی مانند کدنویسی مناسب هستند و برخی دیگر بهترین عملکرد را برای ایده‌پردازی‌های جدید دارند.
بازار
اگر به دنبال راهنمایی گرفتن درباره این موضوع هستید که از کدام مدل و در چه زمانی استفاده کنید، به جای درستی آمده‌اید.
GPT-4 و GPT-4o
اوپن‌ای‌آی اولین بار GPT-4 را در سال 2023 به عنوان مدل زبانی بزرگ پرچم‌دار خود منتشر کرد. «سم آلتمن»(Sam Altman) مدیرعامل شرکت در پادکستی که در ماه آوریل منتشر شد، گفت: ساخت این مدل، صدها نفر و تقریبا همه تلاش اوپن‌ای‌آی را به خود اختصاص داده است.
اوپن‌ای‌آی از آن زمان، مدل خود را به GPT-4o ارتقا داده است که اولین بار در سال گذشته عرضه شد. این مدل به اندازه GPT-4 هوشمند است که می‌تواند نمرات عالی را در آزمون‌های SAT و GRE کسب کند و در آزمون‌های ورودی قبول شود اما به طور قابل توجهی سریع‌تر است و به گفته اوپن‌ای‌آی، در قابلیت‌های خود در زمینه متن، صدا و تصویر بهبود یافته است. «o» مخفف «omni» نشان‌دهنده همه‌کاره بودن این مدل است.
مدل GPT-4o می‌تواند به سرعت گفتار را ترجمه کند و پیشرفته‌ترین قابلیت‌های بصری را دارد. اخیرا ساخت تصاویر به سبک استودیوی پویانمایی ژاپنی «استودیو جیبلی»(Studio Ghibli)، هیجان آنلاین را برانگیخت اما این موضوع، پرسش‌هایی را نیز درباره حق کپی‌رایت مطرح کرد زیرا استدلال منتقدان این بود که اوپن‌ای‌آی به طور ناعادلانه از محتوای هنرمندان سود می‌برد.
اوپن‌ای‌آی می‌گوید که GPT-4o در کارهای روزمره مانند طوفان فکری، خلاصه‌سازی، نوشتن ایمیل و تصحیح گزارش‌ها عالی عمل می‌کند.
GPT-4.5
آلتمن در حساب ایکس خود، GPT-4.5 را به عنوان اولین مدلی توصیف کرد که حس صحبت کردن با یک شخص متفکر را القا می‌کند.
«آملیا گلیز»(Amelia Glaese) عضو کادر فنی اوپن‌ای‌آی در ماه فوریه طی مراسم رونمایی از این محصول گفت: این جدیدترین پیشرفت در الگوی یادگیری بدون نظارت اوپن‌ای‌آی است که بر افزایش مقیاس مدل‌های دانش کلامی، شهود و کاهش توهم تمرکز دارد.
با توجه به این ویژگی‌ها، اگر گفت‌وگوی پرتنشی با همکارتان دارید، GPT-4.5 ممکن است به شما کمک کند تا گفت‌وگو را با لحن حرفه‌ای‌تر و سنجیده‌تر تغییر دهید.
اوپن‌ای‌آی می‌گوید GPT-4.5 برای کارهای خلاقانه مانند پروژه‌های مشارکتی و طوفان فکری ایده‌آل است.
o1 و o1-mini
اوپن‌ای‌آی یک نسخه کوچک از مدل استدلالی o1 خود را در سپتامبر سال گذشته و نسخه کامل آن را در دسامبر منتشر کرد.
به گفته پژوهشگران این شرکت، این اولین مدلی است که پیش از پاسخ دادن، برای فکر کردن آموزش دیده و برای کارهای کمّی بسیار مناسب است. از این رو، به آن مدل استدلالی می‌گویند. این تابعی از روش آموزشی شرکت است که به عنوان زنجیره فکری شناخته می‌شود و مدل‌ها را تشویق می‌کند تا با تجزیه گام‌به‌گام مسائل، آنها را استدلال کنند.
اوپن‌ای‌آی در مقاله‌ای که درباره آموزش ایمنی مدل منتشر شده، اعلام کرده است که آموزش مدل‌ها برای گنجاندن زنجیره‌ای از افکار پیش از پاسخ دادن می‌تواند مزایای قابل توجهی را به همراه داشته باشد و در عین حال، خطرات بالقوه ناشی از هوش بالا را نیز افزایش دهد.
در ویدئوی منتشرشده از یک ارائه داخلی اوپن‌ای‌آی درباره بهترین موارد استفاده برای o1، «جو کاسون»(Joe Casson) مهندس شرکت نشان داد چگونه o1-mini می‌تواند برای تحلیل حداکثر سود در یک تماس تحت پوشش که یک راهبرد معاملاتی مالی است، سودمند باشد. همچنین، کاسون نشان داد که چگونه نسخه پیش‌نمایش o1 می‌تواند به کاربر کمک کند تا به استدلال چگونگی ارائه یک طرح توسعه بپردازد.
اوپن‌ای‌آی می‌گوید حالت حرفه‌ای o1 که از محاسبات بیشتر برای تفکر دقیق‌تر و ارائه پاسخ‌های بهتر به سخت‌ترین مسائل استفاده می‌کند، برای استدلال‌های پیچیده مانند ایجاد الگوریتمی برای پیش‌بینی مالی با استفاده از مدل‌های نظری یا تولید خلاصه‌ چندصفحه‌ای از تحقیقات درباره فناوری‌های نوظهور، بهترین گزینه است.
o3 و o3-mini
مدل‌های کوچک مدتی است که به عنوان جایگزین سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر برای مدل‌های بزرگ‌تر و پایه در صنعت مورد توجه قرار گرفته‌اند. اوپن‌ای‌آی اولین مدل کوچک خود موسوم به o3 mini را در ژانویه و تنها چند هفته پس از آن عرضه کرد که مدل «R1» شرکت چینی «دیپ‌سیک»(DeepSeek) رونمایی شد. این محصول با قیمت مناسب خود، سیلیکون ولی و بازارها را شوکه کرد.
اوپن‌ای‌آی اعلام کرد که 03 mini مقرون‌به‌صرفه‌ترین مدل در مجموعه مدل‌های استدلالی آن است. این مدل برای پاسخ‌گویی به پرسش‌های پیچیده طراحی شده و اوپن‌ای‌آی اعلام کرده که این مدل به ویژه در علوم، ریاضی و کدنویسی قوی است.
«جولیان گلدی»(Julian Goldie) اینفلوئنسر رسانه‌های اجتماعی که بر راهبرد سئو تمرکز دارد، در یک پست نوشت: o3 در وظایف توسعه سریع می‌درخشد و برای وظایف برنامه‌نویسی پایه در HTML و CSS، توابع ساده جاوا اسکریپت و ساخت نمونه‌های اولیه سریع ایده‌آل است. همچنین، یک نسخه mini از این مدل وجود دارد که برای کدنویسی و منطق پیچیده بهتر است؛ اگرچه چند مشکل مربوط به کنترل دارد.
اوپن‌ای‌آی در ماه آوریل، یک نسخه کامل را از o3 منتشر کرد و گفت آن را قوی‌ترین مدل استدلالی خود می‌داند که مرزهای کدنویسی، ریاضی، علوم، ادراک بصری و موارد دیگر را گسترش می‌دهد.
اوپن‌ای‌آی می‌گوید o3 بهترین استفاده را برای کارهای پیچیده یا چندمرحله‌ای مانند برنامه‌ریزی راهبردی، کدنویسی گسترده و ریاضیات پیشرفته دارد.
o4 mini
اوپن‌ای‌آی مدل کوچک‌تر دیگری به نام O4 mini را در ماه آوریل عرضه کرد. این شرکت اعلام کرد که این مدل برای استدلال سریع و مقرون‌به‌صرفه تنظیم شده است.
به گفته اوپن‌ای‌آی، این مدل نسبت به هزینه خود، به عملکرد قابل توجهی به ویژه در ریاضی، کدنویسی و وظایف بصری دست یافته است. این مدل، بهترین عملکرد را در آزمون ریاضی AIME آمریکا در سال‌های 2024 و 2025 داشته است.
مدل o4 mini و نسخه mini-high آن برای استدلال سریع عالی هستند. آنها در سرعت بخشیدن به هرگونه کار استدلال کمّی که در طول روز با آن روبه‌رو می‌شوید، خوب هستند. اگر به دنبال کار عمیق‌تر هستید، o3 را انتخاب کنید.
«اسکات سوینگل»(Scott Swingle) بنیان‌گذار شرکت «Abante AI»، مدل o4 را با یک مسئله «اویلر»(Euler) آزمایش کرد. اویلر مجموعه‌ای از مسائل محاسباتی چالش‌برانگیز است که هر هفته منتشر می‌شوند . سوینگل در حساب ایکس خود نوشت که o4 این مسئله را در دو دقیقه و 55 ثانیه حل کرده است و این بسیار سریع‌تر از هر انسانی است. تنها 15 نفر توانستند مسئله را در کمتر از 30 دقیقه حل کنند.
اوپن‌ای‌آی می‌گوید O4 mini بهترین کاربرد را برای کارهایی مانند پرس‌وجوهای سریع مرتبط با علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات دارد. همچنین، این شرکت می‌گوید که O4 mini برای استدلال بصری مانند استخراج نکات کلیدی داده از یک فایل CSV یا ارائه خلاصه‌ سریع از یک مقاله علمی، ایده‌آل است.