نسیم گیلان - ایسنا / به دنبال تدوین آیین‌نامه‌ای در دولت برای تسهیل ورود شاغلان فضای مجازی به خیل جمعیت تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی، در روزهای اخیر بحث بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی نیز به میان آمده؛ موضوعی که برخی آن را تهدیدی برای افزایش کرایه‌ها می‌دانند اما در مقابل، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این گروه بزرگ از شاغلان کشور، از نبود امنیت شغلی و بیمه درمانی و بازنشستگی رنج می‌برند و نیازمند تصمیمی موثر و منطقی در این زمینه هستند.
محمدحسن زدا، سرپرست اسبق سازمان تأمین اجتماعی، ضمن انتقاد از رویکرد یک‌طرفه برخی محتواها و ویدئوهای منتشر شده نسبت به این طرح دولت، اظهار کرد: دولت برای ورود شاغلان فضای مجازی به بیمه‌های اجتماعی و همچنین برای برقراری بیمه تامین اجتماعی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی لایحه‌ای را به مجلس ارائه کرده است؛ با این وجود اما اخیرا بعضی‌ها فقط معایب این طرح را بزرگ‌نمایی می‌کنند و با ساخت کلیپ و تولید محتوا، رانندگان را نسبت به بیمه دلسرد می‌کنند و مرتب می‌گویند این بیمه باعث افزایش کرایه یا حذف مستمری بازنشستگانی که راننده تاکسی هستند، می‌شود.
زدا با اشاره به وجود قانون روشن و قدیمی بیمه رانندگان گفت: در قانون مصوب بیمه اجتماعی رانندگان حمل‌ونقل بار و مسافر مصوب سال 1379، نرخ حق‌بیمه 27 درصد تعیین شده، اما در قانون برنامه هفتم، بندی آمده که می‌گوید رانندگان تاکسی‌های اینترنتی می‌توانند خود را «بیمه اختیاری» کنند؛ این نکته عجیب است. مگر اکنون کسی برای بیمه اختیاری نیاز به قانون جدید دارد؟ این مصوبه فقط ابهام ایجاد کرده و قانون اصلی را تحت‌الشعاع قرار داده است.
بازار ![]()
این فعال بیمه‌ای با تشریح وضعیت معیشتی رانندگان پلتفرم‌های اینترنتی اضافه کرد: رانندگان تاکسی‌های اینترنتی مانند اسنپ، تپسی و ماکسیم به شدت وابسته به درآمد روزانه هستند. اگر به دلیل حادثه، بیماری یا تصادف چند روز نتوانند کار کنند، اقتصاد خانواده‌شان دچار اختلال می‌شود. این افراد مثل همه انسان‌ها بیمار می‌شوند، ممکن است حادثه ببینند یا روزی نیاز به هزینه‌های سنگین درمانی داشته باشند؛ حتی یک زایمان ساده بدون پوشش بیمه امروز هزینه‌های بسیار سنگینی دارد. بالطبع این گروه با بالا رفتن سن نیز بدون بیمه با مشکلات جدی مواجه خواهند شد و وقتی سن بالا می‌رود و توان کار کم می‌شود، اگر همچنان متکی به درآمد روزانه باشند، زندگی غیرقابل مدیریت می‌شود.
به گفته وی، در همین رابطه هم اخیرا جلساتی میان تأمین اجتماعی و مدیران شرکت‌های تاکسی اینترنتی برگزار شده است که نتیجه این جلسات حرکت به سمت طراحی بیمه‌ای شبیه بیمه اجباری بوده است: به‌گونه‌ای که سهم راننده از پوشش بیمه معادل 13.5 درصد و سهم کارفرما نیز معادل 13.5 درصد است اما برخی کارفرمایان پلتفرم‌ها با این مدل مخالفت کرده‌اند و آن را عامل افزایش کرایه‌ها معرفی می‌کنند.
در همین راستا سرپرست اسبق سازمان تأمین اجتماعی برای حل اختلافات، طرحی پیشنهادی ارائه کرده که نه کرایه‌ها را بالا می‌برد، نه فشار بیش از حد بر راننده وارد می‌کند و نه کارفرما را نگران می‌کند: او در گام اول پیشنهاد داد که رانندگان به سه دسته تقسیم و بیمه براساس سابقه، مهارت و درآمد آنان تنظیم شوند:
1- گروه نیمه‌ماهر – سابقه 0 تا 10 سال
حقوق مبنا: 12 میلیون تومان
حق بیمه: 12 درصد
حق بیمه ماهانه: 1,440,000 تومان
سهم راننده: 720 هزار تومان
سهم کارفرما: 720 هزار تومان
هزینه روزانه برای راننده: 24 هزار تومان
این فرمول معادل پرداخت روزی 24 هزار تومان برای پوشش بیمه‌ای از سوی راننده است که هیچ افزایشی بر کرایه‌ها ایجاد نمی‌کند.
2- گروه ماهر – سابقه 10 تا 20 سال
حقوق مبنا: 14 میلیون تومان
حق بیمه: 14 درصد
حق بیمه ماهانه: 1,960,000 تومان
سهم راننده: 980 هزار تومان
سهم کارفرما: 980 هزار تومان
هزینه روزانه برای راننده: 32 و 700 تومان
3- گروه استاد – سابقه 20 تا 30 سال
حقوق مبنا: 18 میلیون تومان
حق بیمه: 18 درصد
حق بیمه ماهانه: 3,240,000 تومان
سهم راننده: 1,620,000 تومان
هزینه روزانه: 54 هزار تومان
این فعال بیمه‌ای این طرح را «اولیه اما قابل اتکاء» دانست و افزود: این طرح جای تحلیل و اصلاح دارد، اما می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری باشد. با اجرای آن، رانندگان از درمان، ازکارافتادگی و بازنشستگی برخوردار می‌شوند و نگرانی‌های فعلی از بین می‌رود.
زدا با بیان اینکه در حال حاضر حدود 8 میلیون راننده در سه پلتفرم اصلی مسافربری اینترنتی فعالیت می‌کنند، اما انجمن صنفی ندارند، یادآور شد: وقتی این افراد انجمن صنفی ندارند، 8 میلیون نفر عملاً هیچ قدرت چانه‌زنی ندارند.