نسیم گیلان - زومیت / در اسفند 1404، آخرین ماه‌گرفتگی کلی امسال رخ می‌دهد. اما تماشای تمام مراحل گرفت برای هیچ بخشی از ایران مشاهده‌پذیر نخواهد بود.
خسوف یا ماه‌گرفتگی کلی 16 شهریور لحظه‌ای کمیاب برای علاقه‌مندان به نجوم در ایران بود. در آن روز، کل ساکنان کشور بعد از 7 سال انتظار توانستند قرارگیری کامل ماه در سایه زمین را که به قرمزشدن قمر زمین منجر می‌شود، تماشا کنند. اگر فرصت تماشای این رویداد را از دست دادید، باید بیش از سه سال دیگر، یعنی تا دهم دی‌ماه 1407 صبر کنید.
بازار ![]()
اما کمتر از 6 ماه دیگر، در 12 اسفند 1404 (3 مارس 2026) دنیا شاهد یک ماه‌گرفتگی کلی دیگر خواهد بود. ساکنان برخی نقاط مثل سواحل غربی آمریکای شمالی، شرق آسیا، استرالیا و اقیانوسیه می‌توانند بهترین منظره از ماه‌گرفتگی را مشاهده کنند. در آن روز، تقریباً دو درصد جمعیت جهان یا 176 میلیون نفر، قادر به رصد کل مراحل ماه‌گرفتگی (نیم‌سایه، جزئی و کامل) خواهند بود.
ماه‌گرفتگی پایان 1404 فقط برای ساکنان شرقی ایران، آن‌هم به‌صورت جزئی مشاهده‌پذیر خواهد بود؛ بدین‌صورت که ماه هنگام برآمدن از افق در شهرهایی مثل مشهد، زاهدان یا کرمان، در مرحله‌ی پایانی گرفت جزئی و خروج از نیم‌سایه‌ی زمین خواهد بود. درنتیجه، حتی در همان شهرها نیز درصورت نداشتن دید واضح به افق، ممکن است گرفت جزئی رویت‌پذیر نباشد.
ماه‌گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که زمین دقیقاً بین خورشید و ماه کامل قرار می‌گیرد و سایه‌ی سیاره ما بر سطح ماه می‌افتد. رنگ سرخ ماه در جریان گرفت کلی، حاصل عبور نور خورشید از جو زمین و پراکنده‌شدن آن است که تنها طیف‌های مایل به قرمز را به سطح ماه می‌رساند. ماه‌گرفتگی 12 اسفند از ورود ماه به نیم‌سایه‌ی زمین تا خروج کامل، حدود 5 ساعت و 38 دقیقه زمان می‌برد، اما بخش تماشایی آن، یعنی گرفت کامل که ماه کاملاً سرخ دیده می‌شود، 58 دقیقه به درازا می‌کشد.
بین خسوف کلی اسفند 1404 و دی‌ماه 1407، دو ماه‌گرفتگی جزئی دیگر رخ خواهد داد. اول در 22 دی 1406 که بسیار جزئی خواهد بود و ممکن است برای اغلب دنیا مشاهده‌پذیر نباشد. سپس 16 تیر 1407، خسوف جزئی بعدی برای ساکنان اروپا، آسیا و آفریقا از راه می‌رسد.