نسیم گیلان - اکو ایران / طلای جهانی رکورد تازه‌ای را ثبت کرد و ادامه رالی صعودی آن توجه سرمایه‌گذاران را جلب کرده است. افزایش تقاضای فیزیکی، سیاست‌های پولی و نگرانی‌های ژئوپلتیک از جمله عواملی هستند که پشت این روند قوی قرار دارند.
داده‌های وب‌سایت اینوستینگ حاکی از آن است که قیمت لحظه‌ای طلا در روز جمعه (14 شهریور) به حدود 3600 دلار در هر اونس رسید و به این ترتیب رالی فلز زرد که قیمت آن را از اواخر سال 2022 تاکنون بیش از 90 درصد افزایش داده است، همچنان ادامه دارد.
به نوشته رویترز، دلیل اصلی افزایش چشمگیر قیمت فلز زرد به داده‌های ضعیف بازار کار آمریکا برمی‌گردد که انتظارات از کاهش نرخ بهره فدرال رزرو را تقویت کرده است. طلای جهانی در محیط‌های با نرخ بهره پایین عملکرد مطلوبی دارد.
انتظار می‌رود به چند دلیل، تقاضای طلای جهانی برای مدتی در سطح مطلوب باقی بماند. خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی و تقاضای قوی سرمایه‌گذاری که در ورودی‌های به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس طلا با پشتوانه فیزیکی قابل مشاهده است، اصلی‌ترین عوامل رشد قیمت طلای جهانی هستند. علاوه بر این، تغییر سیاست امنیتی غرب توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، جنگ‌های تجاری ترامپ با کشورهای دیگر و نگرانی‌ها درباره استقلال فدرال رزرو موجب تشدید رالی این فلز گران‌بها شده است.
بازار
آیا بانک‌های مرکزی به خرید بیشتر طلا ادامه می‌دهند؟
طبق اعلام شرکت تحقیقاتی و مشاوره فلزات «متالز فوکس»، خریدهای خالص طلا توسط بانک‌های مرکزی از سال 2022 میلادی از مرز هزار تُن در هر سال عبور کرده است. این شرکت انتظار دارد بانک‌های مرکزی در سال جاری میلادی، 900 تن طلا خریداری کنند که دو برابر بیشتر از متوسط سالانه 457 تن بین سال‌های 2016 تا 2021 است.
پس از آنکه تحریم‌های غربی باعث شد تقریبا نیمی از ذخایر ارزی خارجی روسیه در سال 2022 مسدود شود، کشورهای در حال توسعه به متنوع‌سازی دارایی‌های خود و دور شدن از دلار اقدام کرده‌اند.
شورای جهانی طلا اعلام کرده است داده‌های رسمی که به صندوق بین‌المللی پول گزارش شده، تنها 34 درصد از کل تقاضای تخمینی طلا از سوی بانک‌های مرکزی در سال 2024 را نشان می‌دهد.
بانک‌های مرکزی، 23 درصد از کل تقاضای سالانه طلا در سال‌های 2022 تا 2025 را شامل می‌شوند، که دو برابر میانگین سهم ثبت‌شده در دهه 2010 است.
ادامه سقوط تقاضای زیورآلات؟
شورای جهانی طلا همچنین اعلام کرد که تقاضای طلا برای زیورآلات که منبع اصلی تقاضای فیزیکی فلز زرد است، در سه‌ماهه دوم 2025 با کاهش 14 درصدی به 341 تن رسیده است، که پایین‌ترین سطح از سه‌ماهه دوم 2020 در دوران همه‌گیری کووید-19 است، چراکه قیمت‌های بالا موجب دلسردی خریداران شده است.
قیمت‌های بالا باعث تشدید این کاهش تقاضا شد و عمده آن مربوط به بزرگ‌ترین بازارها یعنی چین و هند می‌شود که مجموع سهم بازار آنها رای سومین‌بار در پنج سال گذشته به کمتر از 50 درصد رسیده است.
شرکت متالز فوکس تخمین زده است که ساخت زیوآلات طلا در سال 2024 با کاهش 9 درصدی به 2011 تن رسید و این کاهش در سال 2025 میلادی به 16 درصد می‌رسد.
آیا مردم همچنان به خرید شمش‌های کوچک طلا و سکه طلا ادامه می‌دهند؟
هرچند در بازار سرمایه‌گذاری خرد ذائقه سرمایه‌گذاران در محصولات متفاوت تغییر کرده، اما حجم کلی خریدها همچنان بالا است.داده‌های شورای جهانی طلا نشان می‌دهد که تقاضای سرمایه‌گذاری برای شمش‌های طلا در سال 2024 با رشد 10 درصدی همراه شده است، در حالی‌که خرید سکه طلا به‌میزان 31 درصد سقوط کرده است؛ روندی که در سال جاری میلادی هم ادامه داشته است.
شرکت متالز فوکس انتظار دارد که سرمایه‌گذاری خالص فیزیکی طلا در سال جاری میلادی به‌میزان 2 درصد افزایش یابد و به سطح 1,218 تن برسدT زیرا تقاضا در آسیا در میانه انتظارات قیمتی مثبت، در سطح بالایی باقی مانده است.
آیا صندوق‌های طلا می‌توانند سرمایه‌های بیشتری جذب کنند؟
طبق داده‌های شورای جهانی طلا، صندوق‌های قابل معامله در بورس طلا در سال 2025 به منبع مهم‌تری برای تقاضای طلا تبدیل شده‌اند و رکورد ورودی 397 تنی در دوره ژانویه تا ژوئن را ثبت کرده‌اند؛ که بزرگ‌ترین سرمایه‌ورودی این صندوق‌ها در نیمه نخست سال از 2020 به حساب می‌آید.
در پایان ماه ژوئن، کل دارایی‌های صندوق‌های قابل معامله در بورس طلا در سطح 3,615.9 تن ایستاد، که بیشترین میزان آن از آگوست 2022 به حساب می‌آید. رکورد این صندوق‌ها در پنج سال قبل در سطح 3,915 تن قرار داشت.
برآورد متالز فوکس نشان می‌دهدکه سرمایه‌گذاری خالص در محصولات قابل معامله در بورس در سال 2025 به 500 تن خواهد رسید، پس از آنکه در سال 2024 با خروج 7 تن سرمایه مواجه شد.