نسیم گیلان - جماران / سفیر اسبق ایران در آلمان گفت: در زمینه مذاکرات با غرب و حل‌وفصل پرونده هسته‌ای، وزارت خارجه می‌توانست بهتر عمل کند، اما متأسفانه فاقد ابتکار و شجاعت لازم برای ارائه طرح‌های جدید بود.
علی ماجدی در گفت‌وگو با جماران، در تشریح ارزیابی خود از عملکرد یک ساله وزارت خارجه دولت چهاردهم، اظهار کرد: متأسفانه وزارت خارجه تعیین‌کننده خطوط مشی سیاست خارجی کشور نیست و عمدتا به عنوان مجری دستورات نهادهای بالادستی عمل می‌کند. البته این رویه‌ای اشتباه است، زیرا وزارت امور خارجه یک نهاد تخصصی در سیاست خارجی محسوب می‌شود که در تمام کشورها نمایندگی دارد و لذا بیشتر از هر نهاد دیگری، نسبت به شرایط بین‌المللی آگاه است. بنابراین، اگرچه هماهنگی با نهادهای بالادستی ضروری است، اما ابتکار عمل باید در دست وزارت امور خارجه باشد، نه اینکه این نهادها دستورات خود را به دستگاه دیپلماسی کشور دیکته کنند.
وی با اشاره به عملکرد موفقیت‌آمیز وزارت خارجه در پایان‌دادن به جنگ 12 روزه، افزود: اما به غیر از این یک مورد، در سایر موضوعات انتظار بیشتری از وزارت امور خارجه وجود داشت. خصوصا در زمینه مذاکرات با غرب و حل‌وفصل پرونده هسته‌ای، وزارتخانه می‌توانست بهتر عمل کند، اما متأسفانه فاقد ابتکار و شجاعت لازم برای ارائه طرح‌های جدید بود. ما در ادوار گذشته وزرایی از جمله دکتر ظریف را داشتیم که با وجود مداخلات نهادهای دیگر، توانستند بسیار خوب و قوی عمل کنند و به نتیجه هم رسیدند.
بازار ![]()
این دیپلمات با سابقه با تأکید بر اینکه امروزه قدرت حرف اول را می‌زند، بیان کرد: دیپلمات‌های ما مدام در مورد غیراخلاقی بودن اقدامات غربی‌ها حرف می‌زنند، در حالی که اساسا سیاست خارجی با اخلاق سازگار نیست. در چنین دنیایی، باید با استفاده از ابزار لابی، با قدرت تعامل کرد. ما باید صرفا به منافع ملی نگاه کنیم و بدانیم که عملکرد ما در سیاست خارجی، هزینه‌های اقتصادی برای مردم دارد. پرونده هسته‌ای هزینه‌های زیادی برای کشور داشته و وزارت خارجه نتوانسته این هزینه‌ها را کاهش دهد. این وزارتخانه باید پیشنهاددهنده باشد، نه اینکه هر چه از بالا به آن دستور دادند را بی‌چون‌وچرا اجرا کند.
ماجدی با اشاره به نامه تروئیکای اروپایی به شورای امنیت برای فعال‌سازی اسنپ‌بک و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، عنوان کرد: در این کمتر از یک ماه باقی‌مانده، ما باید همچنان به ابزار دیپلماسی متوسل شویم. به نظر نمی‌رسد صرف مذاکره با کشورهای اروپایی چندان موثر باشد، زیرا آنها خیلی در صحنه بین‌الملل کاره‌ای نیستند و حتی خودشان هم برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین، تحت فشار آمریکا قرار دارند.
وی ادامه داد: شخصیت ترامپ به گونه‌ای است که در تصمیم‌گیری‌های خود به هیچ قانون و قاعده‌‌ای پایبند نیست و لذا تمام کشورها برای حفظ منافع خودشان، مراقب اند که در این 4 سال دوران ریاست‌جمهوری او، طوری رفتار کنند که بهانه به دستش ندهند. ما نیز باید به گونه دیگری با آمریکا رفتار کنیم تا دولت ترامپ تمام شود. ما که نهایتا باید با آمریکا مذاکره کنیم، چرا اکنون و به شیوه مستقیم آن را انجام ندهیم؟! نهایتا مذاکره بی‌نتیجه خواهد بود و در همین نقطه‌ای که اکنون هستیم، باقی می‌مانیم؛ مانند مذاکرات پوتین و ترامپ که به جایی نرسید و چیزی تغییر نکرد، اما نفس مذاکره را نباید مردود بدانیم. ضمن اینکه ما تجربه موفقیت‌آمیزی از مذاکرات مستقیم با آمریکا در جریان توافق برجام داریم.
سفیر اسبق ایران در آلمان با اشاره به ظرفیت‌های کشورمان برای جلب سرمایه‌‌های خارجی و نقش‌آفرینی بین‌المللی، گفت: ما بهترین موقعیت را برای قرارگیری در مسیرهای ترانزیتی شرق به غرب و شمال به جنوب داریم. این ویژگی می‌تواند یک عامل برای ایجاد انگیزه در سایر کشورها از جمله اروپایی‌ها نسبت به همکاری با ایران باشد. بنابراین، ایران یک سری اهرم‌های ایجابی برای تشویق اروپا و آمریکا به پرهیز از اعمال تحریم بیشتر و همکاری با کشورمان دارد.
ماجدی با تأکید بر اینکه افزایش تعامل با خارج، باعث بهبود وضعیت اقتصادی و در نهایت جلب رضایت مردم می‌شود، گفت: در چنین شرایطی، مردم نیز بیشتر از نظام حمایت می‌کنند و بازدارندگی کشور افزایش می‌یابد. بنابراین، طرح‌هایی نظیر بستن تنگه هرمز و خروج از NPT، نه‌تنها هیچ دستاوردی برای تقویت امنیت کشور ندارد، بلکه با قرار دادن کشور در تنگنای بیشتر و ایجاد فشار فزاینده بر مردم، باعث تضعیف امنیت و توان بازدارندگی کشور می‌شود.