نسیم گیلان

آخرين مطالب

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است سیاسی

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است
  بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / ناصر فکوهی با بازتعریف انسان و انسانیت، می‌گوید: توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.
هر موضوعی که به زندگی انسان ربط داشته باشد می‌تواند موضوع انسان‌شناسی باشد و انسان‌شناس معتقد است در همه جنبه‌های زندگی انسان، در همه مسائل و پدیده‌ها، ابعادی فرهنگی وجود دارد و وظیفه او مطالعه درباره این ابعاد است.
ناصر فکوهی، انسان‌شناس، نویسنده و استاد دانشگاه به اهمیت جایگاه جغرافیایی و معنایی ایران اشاره کرد و گفت: «می‌توان ایران را در پهنه‌ خاورمیانه دید، این دیدگاه رایج و پذیرفته‌شده‌ای است. اما قرار دادن ایران در پهنه‌ شرق اروپا نیز غیرواقعی نیست. انسان‌شناس‌ها به دلیل ذات رشته‌شان با واژگان و مفاهیم با دقت و احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند، چرا که زبان، حامل واقعیت است، نه صرفاً ابزار توصیف آن.»
بازار
فکوهی در پاسخ به این پرسش بنیادین که «وقتی انسان مهاجرت می‌کند، جامعه‌ خوب کجاست؟» گفت: «نگاه انسان‌شناسی به چنین پرسشی، انسانی نیست به معنای رایجش، بلکه ساختارشکنانه است. ما در انسان‌شناسی از انسان‌محوری (Anthropocentrism) پرهیز می‌کنیم. از نظر من، که نگاهی اسپینوزایی هم دارم، انسان به همان اندازه‌ای اهمیت دارد که جانوران یا اشیاء دارند. انسان بخشی از طبیعت است، نه مسلط بر آن.»
او افزود که ارزش‌گذاری‌های ما بر اساس نظام فکری‌مان است، نه ذات موجودات. به باور او، تمایز قائل شدن بین ارزش یک انسان به نسبت با یک شعر حافظ یا یک جانور دیگر، از اساس محل بحث است.
 فکوهی در بخش دیگری از گفت‌وگویش با علی درستکار در سپنج، با ارجاع به فیلسوف فرانسوی معاصر، الیزابت دوفونتنه، تأکید کرد که سکوت جهان غیرانسانی، خود حامل زبان است؛ «زبان ما فقط زبان گفتاری نیست. در روانشناسی گفته می‌شود که 80 درصد ارتباطات انسانی از طریق زبان بدن انجام می‌شود. اگر بپذیریم که جانوران نیز از طریق حرکت، صدا، نشانه و حتی سکوت با هم ارتباط دارند، پس آن‌ها هم زبان دارند. ما فقط قادر به درک آن زبان نیستیم.»
او گفت که نادیده گرفتن زبان سکوت جانوران و اشیاء، نوعی پاک کردن صورت مسئله است و با واقعیت علمی زیست‌شناسی و جانورشناسی همخوانی ندارد.
انسان؛ برترین یا مخرب‌ترین؟
فکوهی درباره اینکه «آیا انسان همچنان برترین مخلوق آفرینش است؟»، اظهار کرد: «در مفهومی که در دوران مدرنیته ساخته شده، مطمئن نیستم که انسان را بتوان برترین دانست. لااقل من چنین اعتقادی ندارم. حتی در متون دینی ما، انسان را به عنوان موجودی معرفی کرده‌اند که می‌تواند هم در اوج باشد و هم در حضیض. یعنی می‌تواند فراتر از فرشتگان شود یا پست‌تر از هر موجود دیگر.»
او انسان را موجودی دانست که به توانایی‌هایی دست یافته که می‌تواند از آن‌ها برای تعالی یا تباهی استفاده کند؛ «توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.»
این انسان‌شناس با اشاره به اینکه انسان‌ها با عمل‌شان تعریف می‌شوند، از نلسون ماندلا، رهبر ضدآپارتاید آفریقای جنوبی، به عنوان نماد انسانیت نام برد و گفت: «وقتی ماندلا از زندان آزاد شد، نگفت می‌خواهد انتقام بگیرد. بلکه اعلام کرد اگر کسی را زندانی کند، این زندان در ذهن خودش باقی خواهد ماند. این نوع نگاه، یعنی تلاش برای رهایی از چرخه خشونت و کینه، که از نظر من اوج انسانیت است.»
برای آینده چه کنیم؟ انسان بهتر کیست؟
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از گفت‌وگو توصیه‌ای مهم برای نسل امروز و آینده داشت: «اگر بخواهم به کسی بگویم چطور برای آینده مفید باشد، می‌گویم: سعی کن دنیایی بهتر از آنچه تحویل گرفته‌ای بسازی. هرکس در موقعیتی متفاوت زندگی می‌کند؛ اما این دلیل نمی‌شود که نسبت به اثرگذاری‌اش بی‌تفاوت باشد. انسان باید تلاش کند از خودش راضی باشد، از مسیری که رفته، و چیزی از خود به جا بگذارد که ارزشمند باشد.»
به باور فکوهی، مفاهیمی مانند «عدالت» یا «بهتر بودن» مفاهیمی پیچیده و نسبی هستند که باید در دل طبیعت جست‌وجو شوند: «عدالت طبیعی الگویی برای رشد موجودات است. اگر طبیعت بر مدار عدالت بچرخد، همه‌ موجودات – انسان، جانوران، و حتی اشیاء – می‌توانند در مسیر رشد و توازن خود بهتر شوند.»
او تأکید کرد که عدالت را نباید تنها در مفاهیم انسانی محدود کرد، بلکه باید آن را در نظم طبیعت و جهان هستی هم بازشناخت.
فکوهی انسان را به عنوان موجودی تعریف کرد که مسئول است: نسبت به خودش، نسبت به دیگران، و نسبت به طبیعت.

لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/818298/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

نیروگاه شهید بهشتی لوشان به مدار برگشت

معاون سابق بین‌الملل اتاق بازرگانی ایران: سرمایه‌گذاری آمریکا در ایران حرف خنده‌داری است

مطهری: لازم است که ایران روی مسئله حق غنی سازی پافشاری داشته باشد

روایت عراقچی از سختی‌ مذاکره غیرمستقیم و شوخی با پیشنهاد کیسه کشیدن به تن آمریکایی‌ها

مدارگرد مریخ اروپا دهانه در حال فروپاشی را که «در لایه‌هایی از تاریخ مریخ غرق شده» رصد کرد

«سه‌شنبه‌های تکریم» با حضور نماینده ولی‌فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران برگزار شد

طلا از اول سال چه مقدار رشد کرده؟ چطور فقط با 500,000 تومان طلا بخریم؟

12 میلیون خانوار هنوز به سامانه املاک مراجعه نکرده‌اند

نشاء برنج در شالیزارهای گیلان به 98 درصد رسید

رئیس کمیسیون امنیت ملی: اصل غنی سازی قابل مذاکره نیست

ایران: غنی‌سازی اورانیوم 60 ‌درصدی طبق ان‌پی‌تی ممنوع نیست

وال استریت ژورنال: دستور توقف تمام فعالیت‌های جدید تحریمی علیه ایران لغو شد

صباغیان: آسیب قطعی‌های برق برای کشور از تحریم بیشتر است

اقتصاد و تجارت گزارش می دهد/ بیمه دی بر قله صنعت بیمه و پیشتاز در تحول دیجیتال

رئیس کل گمرک: هیچ منع قانونی برای واردات خودرو‌های جانبازان وجود ندارد

محمدمنان رئیسی: 200 هزار واحد ناتمام مسکن مهر در کشور باقی مانده است!

انتقاد فرماندار از وضعیت راه‌های مواصلاتی رشت

تاکید عمار حکیم بر ادامه گفت‌وگوهای ایران و آمریکا

فریدون عباسی: ایران از 20 سال پیش توانمندی ساخت بمب اتم را داشته است!

ماجراى ارجاع نامه سرلشکر باقری به رهبری و توجه رهبر انقلاب به مسائل اقتصادی از زبان همتى

فعال شدن سامانه آزمون سراسری برای انتخاب رشته آزمون پذیرش دانشجو معلم

شکست دوباره آی‌اسپیس؛ ماه‌نشین ژاپنی رزیلینس از فرود نرم روی ماه بازماند

انتقال افسردگی و اضطراب به همسر با بوسیدن او

یادواره شهدای فصل بهار و گرامیداشت شهدای قیام خونین 15 خرداد در اردبیل برگزار شد

نظر رئیس سابق بانک مرکزی درباره کارنامه اقتصادی دولت پزشکیان

هوش مصنوعی مربی ورزشی می‌شود

آسیب‌های شوخی زننده «علی صبوری» با مادربزرگش

دیدار استاندار گیلان با خانواده شهید آیت‌الله احسان‌بخش همزمان با روز شهادت ایشان

برای پذیراییت این کاسه شیک وخاص رو بساز

حصر قیمت خودرو 12ساله شد

خبر مهم رییس سازمان برنامه برای یارانه بگیران

توصیه سیف به تیم اقتصادی دولت: نباید در اجرا به‌هیچ‌وجه منتظر نتیجه مذاکرات بمانیم

روایت خبرنگار اعزامی آخرین خبر از حاشیه‌های سفر رئیس مجلس به ونزوئلا، کوبا و برزیل

واکنش آذری جهرمی به اختلافات ترامپ و ایلان ماسک؛ دعوای خرکی به سبک جدید!

مرعشی درباره افزایش اختیارات استانداران: اختیارات سیاسی و امنیتی همچنان باید متمرکز باقی بماند

پیشنهادی برای واژه «گیفت»

پیشرفت هوش مصنوعی، انسان‌‌ها را به «ربات گوشتی» تبدیل می‌کند!

آمریکا و غول‌های فناوری در خط مقدم جنگ با سوخت‌های فسیلی!

افزایش چراغ خاموش اجاره بهای مسکن

مناسبت روز/ شنبه، 17 خرداد ماه

ادعای ترامپ: ایران اورانیوم غنی‌سازی نخواهد کرد

صادق آهنگران عزادار شد

واکنش ایران به ممنوع‌ کردن ورود شهروندان ایرانی به خاک آمریکا

اهدای 40 کتاب بازنشرشده نادر ابراهیمی به موزه‌اش

حضور استاندار گیلان در آیین سنتی کشتی گیله‌مردی صومعه‌سرا

آغاز ثبت‌نام آزمون‌ استخدام‌های دولتی از اوایل این هفته

رسایی: حرف آمریکایی‌ها در مورد کنسرسیوم، «به مرگ گرفتن است تا ما به تب راضی شویم»

ارسال پیامک به نمایندگان مجلس؛ این‌بار علیه وزیر پیشنهادی اقتصاد

هوش مصنوعی به نابودی 41 بمب‌افکن روسیه در حمله پهپادی اوکراین کمک کرد

رایزنی آمریکا و اروپا درخصوص گام‌های آتی در قبال برنامه هسته‌ای ایران