نسیم گیلان

آخرين مطالب

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است سیاسی

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است
  بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / ناصر فکوهی با بازتعریف انسان و انسانیت، می‌گوید: توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.
هر موضوعی که به زندگی انسان ربط داشته باشد می‌تواند موضوع انسان‌شناسی باشد و انسان‌شناس معتقد است در همه جنبه‌های زندگی انسان، در همه مسائل و پدیده‌ها، ابعادی فرهنگی وجود دارد و وظیفه او مطالعه درباره این ابعاد است.
ناصر فکوهی، انسان‌شناس، نویسنده و استاد دانشگاه به اهمیت جایگاه جغرافیایی و معنایی ایران اشاره کرد و گفت: «می‌توان ایران را در پهنه‌ خاورمیانه دید، این دیدگاه رایج و پذیرفته‌شده‌ای است. اما قرار دادن ایران در پهنه‌ شرق اروپا نیز غیرواقعی نیست. انسان‌شناس‌ها به دلیل ذات رشته‌شان با واژگان و مفاهیم با دقت و احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند، چرا که زبان، حامل واقعیت است، نه صرفاً ابزار توصیف آن.»
بازار
فکوهی در پاسخ به این پرسش بنیادین که «وقتی انسان مهاجرت می‌کند، جامعه‌ خوب کجاست؟» گفت: «نگاه انسان‌شناسی به چنین پرسشی، انسانی نیست به معنای رایجش، بلکه ساختارشکنانه است. ما در انسان‌شناسی از انسان‌محوری (Anthropocentrism) پرهیز می‌کنیم. از نظر من، که نگاهی اسپینوزایی هم دارم، انسان به همان اندازه‌ای اهمیت دارد که جانوران یا اشیاء دارند. انسان بخشی از طبیعت است، نه مسلط بر آن.»
او افزود که ارزش‌گذاری‌های ما بر اساس نظام فکری‌مان است، نه ذات موجودات. به باور او، تمایز قائل شدن بین ارزش یک انسان به نسبت با یک شعر حافظ یا یک جانور دیگر، از اساس محل بحث است.
 فکوهی در بخش دیگری از گفت‌وگویش با علی درستکار در سپنج، با ارجاع به فیلسوف فرانسوی معاصر، الیزابت دوفونتنه، تأکید کرد که سکوت جهان غیرانسانی، خود حامل زبان است؛ «زبان ما فقط زبان گفتاری نیست. در روانشناسی گفته می‌شود که 80 درصد ارتباطات انسانی از طریق زبان بدن انجام می‌شود. اگر بپذیریم که جانوران نیز از طریق حرکت، صدا، نشانه و حتی سکوت با هم ارتباط دارند، پس آن‌ها هم زبان دارند. ما فقط قادر به درک آن زبان نیستیم.»
او گفت که نادیده گرفتن زبان سکوت جانوران و اشیاء، نوعی پاک کردن صورت مسئله است و با واقعیت علمی زیست‌شناسی و جانورشناسی همخوانی ندارد.
انسان؛ برترین یا مخرب‌ترین؟
فکوهی درباره اینکه «آیا انسان همچنان برترین مخلوق آفرینش است؟»، اظهار کرد: «در مفهومی که در دوران مدرنیته ساخته شده، مطمئن نیستم که انسان را بتوان برترین دانست. لااقل من چنین اعتقادی ندارم. حتی در متون دینی ما، انسان را به عنوان موجودی معرفی کرده‌اند که می‌تواند هم در اوج باشد و هم در حضیض. یعنی می‌تواند فراتر از فرشتگان شود یا پست‌تر از هر موجود دیگر.»
او انسان را موجودی دانست که به توانایی‌هایی دست یافته که می‌تواند از آن‌ها برای تعالی یا تباهی استفاده کند؛ «توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.»
این انسان‌شناس با اشاره به اینکه انسان‌ها با عمل‌شان تعریف می‌شوند، از نلسون ماندلا، رهبر ضدآپارتاید آفریقای جنوبی، به عنوان نماد انسانیت نام برد و گفت: «وقتی ماندلا از زندان آزاد شد، نگفت می‌خواهد انتقام بگیرد. بلکه اعلام کرد اگر کسی را زندانی کند، این زندان در ذهن خودش باقی خواهد ماند. این نوع نگاه، یعنی تلاش برای رهایی از چرخه خشونت و کینه، که از نظر من اوج انسانیت است.»
برای آینده چه کنیم؟ انسان بهتر کیست؟
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از گفت‌وگو توصیه‌ای مهم برای نسل امروز و آینده داشت: «اگر بخواهم به کسی بگویم چطور برای آینده مفید باشد، می‌گویم: سعی کن دنیایی بهتر از آنچه تحویل گرفته‌ای بسازی. هرکس در موقعیتی متفاوت زندگی می‌کند؛ اما این دلیل نمی‌شود که نسبت به اثرگذاری‌اش بی‌تفاوت باشد. انسان باید تلاش کند از خودش راضی باشد، از مسیری که رفته، و چیزی از خود به جا بگذارد که ارزشمند باشد.»
به باور فکوهی، مفاهیمی مانند «عدالت» یا «بهتر بودن» مفاهیمی پیچیده و نسبی هستند که باید در دل طبیعت جست‌وجو شوند: «عدالت طبیعی الگویی برای رشد موجودات است. اگر طبیعت بر مدار عدالت بچرخد، همه‌ موجودات – انسان، جانوران، و حتی اشیاء – می‌توانند در مسیر رشد و توازن خود بهتر شوند.»
او تأکید کرد که عدالت را نباید تنها در مفاهیم انسانی محدود کرد، بلکه باید آن را در نظم طبیعت و جهان هستی هم بازشناخت.
فکوهی انسان را به عنوان موجودی تعریف کرد که مسئول است: نسبت به خودش، نسبت به دیگران، و نسبت به طبیعت.

لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/818298/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

هوش مصنوعی مربی ورزشی می‌شود

آسیب‌های شوخی زننده «علی صبوری» با مادربزرگش

دیدار استاندار گیلان با خانواده شهید آیت‌الله احسان‌بخش همزمان با روز شهادت ایشان

برای پذیراییت این کاسه شیک وخاص رو بساز

حصر قیمت خودرو 12ساله شد

خبر مهم رییس سازمان برنامه برای یارانه بگیران

توصیه سیف به تیم اقتصادی دولت: نباید در اجرا به‌هیچ‌وجه منتظر نتیجه مذاکرات بمانیم

روایت خبرنگار اعزامی آخرین خبر از حاشیه‌های سفر رئیس مجلس به ونزوئلا، کوبا و برزیل

مرعشی درباره افزایش اختیارات استانداران: اختیارات سیاسی و امنیتی همچنان باید متمرکز باقی بماند

واکنش آذری جهرمی به اختلافات ترامپ و ایلان ماسک؛ دعوای خرکی به سبک جدید!

پیشنهادی برای واژه «گیفت»

پیشرفت هوش مصنوعی، انسان‌‌ها را به «ربات گوشتی» تبدیل می‌کند!

آمریکا و غول‌های فناوری در خط مقدم جنگ با سوخت‌های فسیلی!

افزایش چراغ خاموش اجاره بهای مسکن

مناسبت روز/ شنبه، 17 خرداد ماه

ادعای ترامپ: ایران اورانیوم غنی‌سازی نخواهد کرد

صادق آهنگران عزادار شد

واکنش ایران به ممنوع‌ کردن ورود شهروندان ایرانی به خاک آمریکا

اهدای 40 کتاب بازنشرشده نادر ابراهیمی به موزه‌اش

حضور استاندار گیلان در آیین سنتی کشتی گیله‌مردی صومعه‌سرا

آغاز ثبت‌نام آزمون‌ استخدام‌های دولتی از اوایل این هفته

رسایی: حرف آمریکایی‌ها در مورد کنسرسیوم، «به مرگ گرفتن است تا ما به تب راضی شویم»

ارسال پیامک به نمایندگان مجلس؛ این‌بار علیه وزیر پیشنهادی اقتصاد

هوش مصنوعی به نابودی 41 بمب‌افکن روسیه در حمله پهپادی اوکراین کمک کرد

رایزنی آمریکا و اروپا درخصوص گام‌های آتی در قبال برنامه هسته‌ای ایران

دیدار نوه امام خمینی با خانواده شهید نصرالله در بیروت

فرمانده کل سپاه به آهنگران پیام داد

نامه مشترک نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه برای برچیده شدن غنی‌سازی اورانیوم در ایران

کاهش رشد سرطان پستان با داروی یائسگی!

نگاهی به قیمت دام زنده عید قربان در 5 سال گذشته

فروش ایران خودرو در گرو افزایش قیمت!

پیش‌ بینی بورس شنبه 17 خرداد 1404

بازار اجاره خانه داغ‌تر از همیشه؛ اما نه با ریال بلکه با دلار!

حاجی دلیگانی: همتی ادعای خود را پس نگیرد، شکایت می‌کنیم

واکنش زیدآبادی به قتل الهه حسین نژاد

روحانی اصولگرا: تندروها از رهبری هم عبور خواهند کرد

رسایی درباره اظهارات همتی: یا مستنداتش را منتشر می‌کند یا در دادگاه پاسخ می‌دهد

فاضل میبدی: چه کسانی اقتصاد جامعه را به این روز انداختند؟

بیانیه وزارت خارجه آمریکا مبنی بر فشار حداکثری علیه ایران

صحبت های انگیزشی دکتر مجتبی شکوری در برنامه کتاب باز

تولید پروتئین‌ ابریشم به روش زیستی برای ترمیم پوست و استخوان

پیش بینی قیمت دلار 17 خرداد 1404

قیمت جهانی طلا امروز 16 خرداد 1404

عراقچی: پاسخ به پیشنهاد آمریکا در راستای منافع ملت ایران است

از کارشناسی خودرو تا واریز پول در کمتر از 24 ساعت؛ تجربه فروش آسان خودرو

پیش بینی قیمت طلا و سکه ‍17 خرداد 1404

تشدید قطع برق نانوایی‌ها؛ خمیرهایی که قبل از نان شدن، ترش می‌شوند

سخنان سیدعلی خمینی در پی حمله رژیم صهیونیستی به لبنان

گفت‌وگوی تلفنی پزشکیان با رئیس امارات متحده عربی

جزئیات قطعنامه ضدایرانی پیشنهادی سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس