بزرگنمايي:

نسیم گیلان- سنبل آبی برای اولین بار تیرماه سال 1394 در تالاب انزلی شناسایی شد که بعد از آن هر از گاهی خبر آغاز پروژه های جمع آوری سنبل آبی را شنیدیم و خواندیم و چندین بار نیز اعلام شد که این گیاه مهاجم و غیر بومی تالاب بین المللی انزلی تحت کنترل است.

طبق مطالعات صورت گرفته در سال‌های اخیر 21 گونه پستاندار، 243 گونه پرنده و 130 هزار قطعه پرنده مهاجر، سه گونه دوزیست، 14 گونه خزنده و 71 گونه ماهی در تالاب انزلی و حوضه‌های آبریز آن به ثبت رسیده است.

تالاب انزلی به عنوان یک اکوسیستم آبی و مقصد پرندگان مهاجر از ارزش زیادی برخوردار است و علاوه بر آن از گذشته های دور همواره به عنوان یک سفره نعمت الهی، محل کسب روزی و امرار معاش برای جوامع محلی بوده که متاسفانه در چند سال اخیر که سنبل آبی بی پروا در پهنه تالاب بین المللی انزلی جولان داده و آن را به تسخیر خود در آورده علاوه بر همه مخاطرات زیست محیطی، فعالیت اقتصادی جوامع محلی که مبتنی بر تالاب بود را دچار مشکل کرده است.

6000 هکتار از پهنه آبی گیلان آلوده به سنبل آبی

عباس عاشوری، رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان با بیان اینکه حدود 6000 هکتار از پهنه آبی گیلان آلوده به گیاه مهاجم سنبل آبی است، اظهار کرد: بیشتر تالاب‌ها، آب‌بندان‌ها و آبگیرهای استان به گیاه مهاجم و غیربومی سنبل آبی آلوده است.

وی با بیان اینکه تکثیر و خرید و فروش این گیاه ممنوع و خطرناک است، افزود: سنبل آبی قادر است ظرف مدت دو هفته حجم توده‌اش را دو برابر کند و با برگ‌های اسفنجی تهدیدی جدی برای تالاب‌های استان به شمار می‌رود.

عاشوری خاطرنشان کرد: مردم با خرید و فروش این گیاه و نگهداری آن در خانه به عنوان یک گیاه زینتی پس از مدتی آنها را در پهنه‌های آبی استان رها می‌کنند؛ این در حالی است که دوستداران محیط زیست برای ریشه کنی این گیاه مخرب هزینه‌های زیادی متحمل شده اند.

رئیس اداره حفاظت و احیای تالاب‌های گیلان افزود: در حال حاضر، توده متراکمی از سنبل آبی 1000 هکتار از تالاب انزلی و بخشی از چمخاله لنگرود را اشغال کرده که باید پاکسازی شود.

عاشوری با اشاره به لزوم وارسی مجدد تالاب‌ها پس از مبارزه بیولوژیک با این گیاه مهاجم، تصریح کرد: بهترین شیوه مبارزه با سنبل آبی روش مکانیکی شامل جمع‌آوری دستی و یا با ماشین است.

سهم جوامع محلی در مقابله با سنبل آبی

حمیدرضا فتح شیرین، مدیرعامل تعاونی قایقداران بندر انزلی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تالاب زیبای انزلی همچون نگین در این شهر می‌درخشد مسافران زیادی تمایل به قایق‌سواری و بازدید از گوشه و کنار تالاب دارند و از گذشته‌های دور ارائه خدمات به مسافران در زمینه قایق سواری یکی از منابع درآمدی برای قایقرانان بوده است.

وی با اشاره به اینکه قایقرانی شغل آبا و اجدادی او بوده و زندگی‌شان با تالاب گره خورده، تاکید کرد: در سال های نه چندان دور تالاب پر آب و بسیار زیبا بود، ولی در سال های اخیر علاوه بر کاهش سطح آب و حتی خشک شدن تالاب در برخی نواحی، سنبل آبی نیز به عنوان‌ یک دیوار سرسخت، قایقرانی را در تالاب با مشکل مواجه کرده است.

فتح شیرین، با بیان اینکه بیش از 2500 قایقران در سطح انزلی در مشاغل مختلف از جمله صید و ماهی‌گیری همچنین آب‌بندان‌داری مشغول به فعالیت هستند، تصریح کرد: با مشکلاتی که در سال‌های اخیر مواجه بودیم همچنین گسترش بی رویه سنبل آبی کسب درآمد برای بسیاری از این افراد بسیار سخت شده و در تامین هزینه های زندگی خود و خانواده دچار چالش شده اند.

مدیرعامل تعاونی قایقداران بندرانزلی با تاکید بر اینکه قایقداران و جوامع محلی می توانند سهم بسیار موثری در مقابله با سنبل آبی داشته باشند، گفت: این افراد به دلیل آشنایی با منطقه هم چنین تجربه ای که نسل به نسل فرا گرفته اند می توانند در احیای تالاب و مقابله با سنبل آبی کمک کار خوبی باشند.

بروکراسی اداری مانع مقابله با سنبل آبی است

شعبان جعفری، رئیس شورای شهر بندرانزلی نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تالاب بین المللی انزلی نه فقط یک پدیده طبیعی بلکه از دیرباز به عنوان منبع مهمی برای ارتزاق جوامع محلی به شمار می رفته و امروزه نیز بخش قابل توجهی از نیروی کار شهرستان از طریق فعالیت های مرتبط با تالاب کسب درآمد می کنند.

وی با بیان اینکه تالاب بین المللی انزلی به عنوان نگین درخشان منطقه می‌تواند منبع جذب گردشگر و ایجاد مشاغل پر رونق مرتبط با این حوزه باشد، گفت: قایقرانی و ماهیگیری از دیگر مشاغلی است که ارتباط مستقیم با تالاب انزلی دارد که متاسفانه این روزها با گسترش سنبل آبی در پهنه این تالاب این مشاغل همانند سایر منابع کسب درآمد جوامع محلی تحت الشعاع قرار گرفته است.

رئیس شورای شهر بندرانزلی با اشاره به اینکه طبق قانون، شهرداری و شورا مسئولیت مستقیم در ارتباط با تالاب ندارند، خاطرنشان کرد: لازم است تا ادارات مرتبط با تالاب از جمله محیط زیست، آب منطقه ای و منابع طبیعی با جدیت به وظایف محوله خود در این مورد و سلامت تالاب عمل کنند.

جعفری با بیان اینکه شورای شهر با تمام توان در راستای اعتلای شهر فعالیت دارد، تصریح کرد: شهرداری و شورای شهر تلاش می‌کنند با هدف اعتلای شهر در حوزه‌های مختلف ورود کرده و دستگاه‌های مرتبط را یاری کنند و در همین رابطه هر بار که بحث جمع آوری سنبل آبی مطرح بود شورا نیز با تمام توان پای کار حاضر شده است.

وی گفت: دستگاه های اجرایی مرتبط باید با جدیت به وظایف خود عمل کرده و مقابله با این گیاه مهاجم را با تمام توان جدی بگیریم.

جعفری با اشاره به مصوبه شورای تامین که سال گذشته بخشی از قایقرانان را برای جمع آوری سنبل آبی پای کار آورد، تصریح کرد: قایقرانان با جدیت زیادی در این زمینه حاضر شدند و به خوبی برای مقابله با سنبل آبی و جمع آوری آن از سطح تالاب همکاری کردند چون زندگی آنها به تالاب گره خورده است.

رئیس شورای شهر بندرانزلی با بیان اینکه قایقرانان قایق های خودشان را که منبع ارتزاق آنها و کسب درآمدشان است برای جمع آوری سنبل آبی به خطر انداختند، تاکید کرد: تا وقتی که دستگاه ها بر روی کاغذ به دنبال وظایف خود هستند، در عمل اتفاقی نمی افتد و به نظر می رسد اگر جمع آوری این گیاه مهاجم به قایقرانان سپرده شود شاهد اتفاقات بهتری باشیم.