نسیم گیلان - اعتماد / رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی درباره سفر آقای لاریجانی به عراق و لبنان تشریح کرد: لاریجانی تلاش دارد با سفر به این کشورها، این ابهام را برطرف سازد و این نکته را منتقل کند که گروههای نزدیک به ایران، در صورت شکلگیری تهدیدات امنیتی برای کشورهای میزبان، در چارچوب امنیت ملی همان کشورها عمل خواهند کرد.
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با اعتماد آنلاین، در پاسخ به این پرسش که حضور علی لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی در شرایط فعلی چه معنایی دارد و سفر وی به عراق با چه هدفی انجام شده است؟اظهار کرد: به باور من، حضور آقای لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی، در چارچوب سیاستی جدید از جنس همکاریهای متقابل امنیتی با کشورهای منطقه قابل تحلیل است. این سیاست، هرچند دیرهنگام، اما اکنون به مرحلهای رسیده که میتواند در راستای تأمین منافع ملی ایران عمل کند. سفر ایشان به عراق در این چارچوب صورت گرفته و قرار است طی آن، از طریق موافقتنامهها، مذاکرات دوجانبه و همکاریهای رسمی، این پیام به کشورهای منطقه منتقل شود که مسائلی که در گذشته و بهویژه در حوزههایی چون حشد الشعبی در عراق و حزبالله در لبنان شکل گرفته، اکنون میتواند در قالب منافع و امنیت ملی دولتهای میزبان مدیریت شود.
وی ادامه داد: من پیشتر بارها تأکید کردهام که هیچ دولت مستقلی منافع ملی خود را به گروههای مسلح فرامرزی گره نمیزند. البته برخی از این گروهها، مانند حزبالله لبنان یا حشد الشعبی، دارای ساختارهای منسجم، قدرتمند و مدیریتشدهای هستند؛ اما در مقابل، در سالهای اخیر، گروههایی نیز شکل گرفتهاند که فاقد ساختار مشخص بوده و به صورت خلقالساعه و بدون نظارت مشخص به وجود آمدهاند. این گروهها گاه اقدام به پرتاب راکت به سوی اهدافی همچون سفارت آمریکا و دیگر مراکز حساس میکردند؛ اقداماتی که هیچگونه ارتباطی با سیاستهای رسمی جمهوری اسلامی ایران نداشت. اما در عمل، این اقدامات به نام ایران تمام میشد و بهانهای به دست افراطیهایی همچون ترامپ و نتانیاهو برای اقدامات خصمانه علیه کشورمان میداد.
بازار ![]()
این استاد روابط بینالملل در ادامه اظهار کرد: اکنون ایران در حال پیادهسازی سیاستی تازه است؛ سیاستی که بر اساس آن، کشورهای منطقه میتوانند گروههایی که به ایران نزدیک تلقی میشوند را در قالب منافع و امنیت ملی خودشان مدیریت کنند. باید پذیرفت که کشورهایی مانند عراق و لبنان نیز در وضعیت سادهای قرار ندارند. بسیاری در این کشورها از خلع سلاح گروههایی چون حزبالله و حشد الشعبی بیم دارند؛ چرا که امروز تعداد افراد وابسته به جریانهای تکفیری در زندانهای منطقه بیش از دوران آغاز بهکار داعش است. اگر این کشورها خود را از ظرفیت گروههای مقاومت محروم کنند، در معرض تهدیدهای بزرگی مشابه با آنچه در سوریه رخ داد، قرار خواهند گرفت.
فلاحتپیشه تأکید کرد: به همین دلیل، بسیاری از گروههای مقاومت در منطقه نهتنها تهدید، بلکه بخشی از راهبرد دفاعی و امنیت ملی دولتهای میزبان محسوب میشوند. با این حال، بازیگرانی چون آمریکا و رژیم صهیونیستی همواره تلاش کردهاند این گروهها را صرفاً بخشی از سیاستهای منطقهای ایران معرفی کنند. در این شرایط، لاریجانی تلاش دارد با سفر به این کشورها، این ابهام را برطرف سازد و این نکته را منتقل کند که گروههای نزدیک به ایران، در صورت شکلگیری تهدیدات امنیتی برای کشورهای میزبان، در چارچوب امنیت ملی همان کشورها عمل خواهند کرد.
وی افزود: به عبارتی، هدف آقای لاریجانی آن است که گروههای مقاومت، به مسئلهای صرفاً دوجانبه بین ایران و دولتهای منطقه تبدیل نشوند. این رویکرد بخشی از سیاست کلان تازهایست که ایران در پیش گرفته؛ سیاستی که اگر زودتر اجرا میشد، حتی میتوانست از وقوع جنگ علیه ایران جلوگیری کند.
رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی خاطرنشان کرد: بر پایه این راهبرد، ایران دیگر نمیخواهد هزینهی چالشهایی را بپردازد که ناشی از مدیریتنشده بودن تحولات در منطقهاند. با مدیریت مسائل امنیتی در دل منافع ملی کشورهای میزبان و در قالب موافقتنامههای همکاری امنیتی با ایران، تهران میتواند وارد مرحلهای تازه از تعاملات منطقهای شود؛ مرحلهای که در آن، جمهوری اسلامی در شرایطی متعادلتر، میز مذاکره را با بازیگرانی چون آمریکا شکل خواهد داد.
فلاحت پیشه در پایان گفت: چراکه به باور من، پس از حوادثی که در پرونده هستهای ایران رخ داد و با گذر از مرحله جنگ، اکنون آمریکا بیش از همیشه نیازمند امنیت در منطقه است. در نتیجه، ایران در تلاش است تا مذاکرهای را ترتیب دهد که در آن، عوامل خارج از کنترل (مانند اقدامات گروههای مستقل مسلح) نقشی در افزایش تنش ایفا نکنند و دو طرف بتوانند بر سر موضوعات مشخص و قابل مدیریت به توافق برسند.