بزرگنمايي:
نسیم گیلان - ایسنا / یک پایگاه خبری در گزارشی تفصیلی به چگونگی جاسوسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران و همکاری این نهاد بین‌المللی با آمریکا و رژیم صهیونیستی پرداخت.
در پی انتشار گزارش مغرضانه «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران و استفاده رژیم صهیونیستی و آمریکا از این گزارش به‌عنوان بهانه‌ای برای حمله تجاوزکارانه به ایران، افشاگری رسانه‌ها درباره احتمال جاسوسی آژانس از ایران و کمک این نهاد بین‌المللی به رژیم صهیونیستی شدت گرفته است.
در همین راستا، پایگاه خبری-تحلیلی «کِرِیدِل» در گزارشی تحقیقی نوشت: «از زمانی که اسرائیل در 13 ژوئن جنگ غیرقانونی و تجاوزکارانه خود علیه ایران را آغاز کرد، گمانه‌زنی‌هایی پیرامون نقش "موزاییک" (MOSAIC) ابزاری که توسط شرکت جاسوسی-فناوری مرموز "پالانتیر" ساخته شده است وجود داشته است. این نرم‌افزار عمیقاً در عملیات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌ویژه مأموریت نظارتی آن، یعنی بازرسی‌ها و نظارت بر پایبندی کشورها به توافق‌نامه‌های عدم اشاعه، جاسازی شده است.»
این پایگاه خبری افزود: «موزاییک به مدت یک دهه در این کار نقش محوری داشته و بی‌سروصدا توسط دولت "باراک اوباما" رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، در توافق هسته‌ای برجام ادغام شد.»
طبق گزارش کریدل، «این توافق به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دسترسی نامحدود به تأسیسات هسته‌ای ایران برای تأیید عدم وجود برنامه تسلیحات هسته‌ای اعطا کرد. در این فرآیند، آژانس گنجینه عظیمی از داده‌ها از جمله تصاویر نظارتی، اندازه‌گیری‌های حسگرها، اسناد تأسیسات که همه آنها به سیستم پیش‌بینی موزاییک وارد شدند را جمع‌آوری کرد.»
این پایگاه خبری افزود: «با این حال، نقش محوری این نرم‌افزار در این توافق تا زمان افشاگری بلومبرگ در ماه مه 2018، تنها چند روز قبل از آنکه "دونالد ترامپ" رئیس جمهور ایالات متحده، در دوره اول ریاست جمهوری خود، به طور یکجانبه این توافق را پاره کند و کمپین به اصطلاح "فشار حداکثری" واشنگتن علیه تهران را آغاز کند، پنهان ماند.»
طبق گزارش کریدل، «با وجود پاره کردن توافق توسط ترامپ، بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای ایران و نظارت موزاییک بر برنامه هسته‌ای تهران نیز ادامه یافت. همانطور که بلومبرگ اشاره کرد، فناوری پالانتیر (موزاییک) به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کمک کرد تا بخش‌های وسیعی از اطلاعات را از منابع مختلف، از جمله 400 میلیون "شیء دیجیتال" در سطح جهان، مانند "فیدهای رسانه‌های اجتماعی و عکس‌های ماهواره‌ای در داخل ایران" بررسی کند. این مسئله نگرانی‌هایی را ایجاد کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممکن است از مرز بین نظارت هسته‌ای و جمع‌آوری اطلاعات عبور کند.»
مقاله «بلومبرگ» همچنین به نگرانی مکرر ایران مبنی بر اینکه موزاییک به اسرائیلی‌ها در ردیابی دانشمندان ایرانی برای ترور کمک می‌کند، دامن زد.
در گزارش بلومبرگ که د کردل از آن استفاده کرده، آمده است: «اسناد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که این ابزار در هسته تحلیلی پلتفرم جدید 50 میلیون دلاری موزاییک آژانس قرار دارد و پایگاه‌های داده اطلاعات طبقه‌بندی شده را به نقشه‌هایی تبدیل می‌کند که به بازرسان کمک می‌کند تا روابط بین افراد، مکان‌ها و مواد درگیر در فعالیت‌های هسته‌ای را تجسم کنند.»
بلومبرگ که یک رسانه آمریکایی است به نقل از رئیس یک شرکت انگلیسی که «به دولت‌ها در مورد مسائل مربوط به راستی‌آزمایی مشاوره می‌دهد» در مورد خطرات وارد شدن داده‌های نادرست به موزاییک، «چه تصادفی و چه از پیش طراحی شده»، نوشت: «اگر یک فرض نادرست را بدون ایجاد توصیف مناسب به سیستم اضافه کنید، نتیجه نادرستی خواهید گرفت. در نهایت خودتان را متقاعد خواهید کرد که سایه‌ها واقعی هستند.»
بازار
مداخلات نادرست
پایگاه خبری کریدل افزود: «نگرانی اساسی و مداوم تهران این است که موزاییک به شدت تحت تأثیر «نرم‌افزار پیش‌بینی‌کننده انتظامی و نظارتی» پالانتیر قرار دارد. این فناوری که توسط بسیاری از سازمان‌های اجرای قانون در سراسر جهان غرب با هزینه‌های هنگفت به کار گرفته می‌شود، بسیار بحث‌برانگیز است و مشخص شده است که سوگیری‌های خطرناک و گمراه‌کننده‌ای را نشان می‌دهد که منجر به مداخلات نادرست " alt="نسیم گیلان" width="100%" />
این پایگاه خبری با استفاده از گزارش نشریه فناوری «ام آی تی» نوشت: «مجله فناوری ام آی تی در گزارشی که به میزان خطرناک بودن این فناوری در تجزیه و تحلیل حتی داده‌های جنایی داخلی پرداخته است، صراحتاً خواستار برچیده شدن فناوری پیش‌بینی شده است. در گزارش این مجله آمده است "عدم شفافیت و داده‌های آموزشی مغرضانه به این معنی است که این ابزارها برای هدف مورد نظر مناسب نیستند. اگر نتوانیم آنها را اصلاح کنیم، باید آنها را کنار بگذاریم."»
با وجود هشدار ام آی تی دربرابر استفاده آژانس از ابزار موزاییک که به مثابه یک ابزار جاسوسی است، کریدل تصریح کرد: «با توجه به وجود اطلاعات مشکوک، مانند بایگانی هسته‌ای ایران که توسط موساد به سرقت رفته و آشکارا توسط آژانس اسرائیلی به دلیل فریبکاری‌اش مورد ستایش قرار گرفته است، بسیار محتمل است که چنین داده‌های مخدوش باعث بازرسی‌های ناموجه شده باشد. بلومبرگ به نقل از مذاکره‌کننده‌ای که در تدوین توافق 2015 نقش داشت، ابراز نگرانی کرد که چگونه "داده‌های کثیف یا بدون ساختار" می‌تواند منجر به "انبوهی از بازرسی‌های ناگهانی و غیرضروری" شود.»
کریدل افزود: «نرم‌افزار پالانتیر به طور خاص به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کمک کرد تا "تحقیقات برنامه‌ریزی نشده را برنامه‌ریزی و توجیه کند". حداقل 60 مورد از این تحقیقات تا زمانی که حملات ایالات متحده و اسرائیل به بازرسی‌ها پایان داد، انجام شد.»
داده‌های گروسی؛ ابزاری در دست دشمنان ایران
این پایگاه خبری با اشاره به گزارش سیاست‌زده گروسی نوشت: «در 31 مه، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد ایران هنوز در حال توسعه سلاح‌های هسته‌ای است. اگرچه هیچ مدرک جدیدی ارائه نکرد، اما اتهامات مشکوک آن مربوط به "فعالیت‌هایی مربوط به دهه‌های گذشته" در سه سایت بود که ظاهراً تا اوایل دهه 2000، "مواد هسته‌ای اعلام نشده" در آنها نگهداری می‌شد. یافته‌های این گزارش باعث شد شورای حکام سازمان ملل متحد در 12 ژوئن ایران را به "نقض تعهدات عدم اشاعه" متهم کند و به تل‌آویو بهانه تبلیغاتی برای حمله غیرقانونی روز بعد بدهد.»
کریدل با اشاره به تصمیم تهران برای تعلیق همکاری‌های خود با آژانس تصریح کرد: «این ممکن است عاقلانه‌ترین مسیر برای سایر کشورهای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد. موزاییک اکنون چنان با عملکرد روزانه آژانس گره خورده است که هر کشوری که هدف تغییر رژیم قرار گیرد، می‌تواند بر اساس شواهد ساختگی، خود را به جاه‌طلبی‌های هسته‌ای متهم کند. یک سند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال 2017 نشان می‌دهد که موزاییک از "بیش از 20 پروژه توسعه نرم‌افزاری مختلف" تشکیل شده است. این پروژه که در ماه مه 2015 راه‌اندازی شد، امید می‌رفت که "حفاظت" در سراسر جهان را متحول کند.»
این پایگاه خبری تصریح کرد: «این گزارش، موزاییک را به عنوان مجموعه‌ای از ابزارها برای مواجهه با چالش‌های فردا برای بازرسان توصیف کرد. به عنوان مثال، بسته تأیید الکترونیکی (EVP) امکان جمع‌آوری و پردازش خودکار داده‌های میدانی از جمله برنامه‌ریزی، گزارش‌دهی و بررسی را فراهم می‌کند. وقتی بازرسان از یک تأسیسات بازدید می‌کنند، حجم عظیمی از اطلاعات را ثبت می‌کنند که فوراً از طریق EVP در دفتر مرکزی تجزیه و تحلیل می‌شوند.»
کریدل درباره سازوکار موزاییک نوشت: «در جای دیگر، پلتفرم تجزیه و تحلیل مشارکتی (CAP) امکان ارجاع متقابل عمیق داده‌های داخلی و منبع باز، از جمله تصاویر هوایی را فراهم می‌کند. این پلتفرم از فرآیندهای اصلی حفاظتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پشتیبانی می‌کند. پلتفرم تجزیه و تحلیل مشارکتی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی "قابلیت جستجو، جمع‌آوری و ادغام منابع داده و اطلاعات متعدد را برای امکان‌پذیر کردن تجزیه و تحلیل جامع" می‌دهد.»
یکی از مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در این سند به او استناد شده است، ادعا کرد که این پلتفرم «یک جهش بزرگ رو به جلو در تجزیه و تحلیل» و «یک تغییر دهنده بازی» است و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه می‌دهد تا «مقدار بسیار بیشتری از اطلاعات را جمع‌آوری کند و همچنین آن اطلاعات را با عمق بیشتری نسبت به قبل تجزیه و تحلیل کند.»
این مقام افزود: «چنین ظرفیت تحلیلی به بازرسان توانایی ایجاد روابط بین اطلاعات از منابع متعدد، در طول زمان و فهمیدن حجم عظیمی از داده‌ها را می‌دهد.
«کمک‌های فرابودجه‌ای» از سوی دولت ایالات متحده
کریدل با اشاره کمک‌های آمریکا به آژانس تصریح کرد: «تمام این اطلاعات بسیار حساس هستند و گنجینه‌ای برای کشورهایی خواهند بود که قصد اقدام نظامی علیه کشورهای هدف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را دارند. طبق گزارش سال 2017 موزاییک از طریق بودجه عادی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، صندوق سرمایه‌گذاری کلان و "کمک‌های فرابودجه‌ای" تأمین مالی شده است.»
این پایگاه خبری در ادامه نوشت: «هزینه آن در آن زمان حدود 41 میلیون یورو، برابر با 10 درصد از کل بودجه سالانه آژانس بود. منبع و اندازه این کمک‌های مالی خارج از بودجه، شاید عمدی، مبهم باقی مانده است، اما یک یادداشت توجیهی سرویس تحقیقات کنگره نشان می‌دهد که واشنگتن رسماً سالانه بیش از 100 میلیون دلار به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودجه می‌دهد. علاوه بر این، ایالات متحده به طور مداوم سالانه بیش از 90 میلیون دلار کمک مالی خارج از بودجه ارائه می‌دهد. به عبارت دیگر، تقریباً نیمی از بودجه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایالات متحده تأمین می‌شود، که نشان می‌دهد موزاییک کاملاً با بودجه واشنگتن ایجاد شده است.»
کریدل با اشاره به راه‌اندازی موزاییک 2 ماه پیش از انعقاد توافق برجام تأکید کرد: «زمان‌بندی راه‌اندازی موزاییک نشان می‌دهد که این طرح به صراحت با در نظر گرفتن ایران تأمین مالی شده است.»
این پایگاه خبری افزود: «تمرکز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر ایران، همراه با سوءظن‌هایی مبنی بر ارائه نام دانشمندان هسته‌ای که بعداً توسط اسرائیل ترور شدند، این سوال را مطرح می‌کند که آیا توافق 2015 همیشه یک عملیات جاسوسی در مقیاس صنعتی بود که برای آماده‌سازی برای جنگ طراحی شده بود؟ به نظر می‌رسد موجی از ترور دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان سپاه در مراحل اولیه جنگ تل‌آویو علیه ایران، این نتیجه‌گیری را تأیید می‌کند.»
کریدل در پایان نوشت: «در چنین شرایطی، آنچه واضح است این است که هر کشوری که هنوز با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری می‌کند، اکنون باید این احتمال را در نظر بگیرد که تحت نظارت نیست و برای جنگ برنامه‌ریزی شده است.»