بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / رقابت بر سر «هوش مصنوعی»(AI) منجر به نابرابری جهانی میان کشورهای پیشتاز و کشورهای دیگر شده است.
«هوش مصنوعی» یک شکاف دیجیتالی جدید ایجاد کرده است که جهان را بین کشورهایی که توان محاسباتی لازم برای ساخت سامانه‌های پیشرفته «هوش مصنوعی» را دارند و آنهایی که ندارند، تقسیم می‌کند.
این هشدار بر اساس داده‌های جدید دانشمندان دانشگاه آکسفورد است که توزیع قدرتمندترین مراکز داده جهان را نشان می‌دهد. این یک نگاه نادر است که از لحاظ تاریخی، شرکت‌ها و کشورها سعی کرده‌اند اطلاعات مربوط به این تأسیسات را مخفی نگه دارند.
بازار
مسئولان آشکار در این رقابت، اتحادیه اروپا با 28 مرکز، ایالات متحده با 26 مرکز و چین با 22 مرکز هستند. آنها در مجموع، بیش از نیمی از مراکز داده دارای قابلیت پردازش «هوش مصنوعی» در جهان را در خود جای داده‌اند و در کل، تنها 32 کشور دارای تأسیساتی با توان محاسباتی لازم برای اجرای سامانه‌های «هوش مصنوعی مولد»(generative AI) هستند.
آموزش و اجرای مدل‌های «هوش مصنوعی مولد» بسیار گران قیمت است. پروژه زیرساخت «هوش مصنوعی» 500 میلیارد دلاری آمریکا هم گواهی بر هزینه‌های گزاف مربوط به آن و هم گواهی بر هیاهوی این فناوری است. بزرگترین هزینه اولیه، «واحدهای پردازش گرافیکی»(GPU) گران‌قیمت مورد نیاز برای آموزش مدل‌های «هوش مصنوعی» است. یک مرکز داده واحد، ممکن است ده‌ها هزار از این تراشه‌های «هوش مصنوعی» را داشته باشد. 
تعداد کمی از کشورها و شرکت‌ها توانایی چنین سرمایه‌گذاری بزرگی را دارند. «کیت کالوت»(Kate Kallot) مدیر اجرایی پیشین شرکت فناوری «انویدیا»(Nvidia) و بنیانگذار شرکت «آمینی»(Amini) که یک شرکت نوپا در حوزه «هوش مصنوعی» در کنیا است، گفت: اگر منابع محاسباتی برای پردازش داده‌ها و ساخت مدل‌های «هوش مصنوعی» خود را نداشته باشید، نمی‌توانید به جایی برسید.
در مجموع، توزیع نابرابر قدرت محاسباتی «هوش مصنوعی» جهان را به دو اردوگاه تقسیم کرده است، کشورهایی که به چین متکی هستند و کشورهایی که به ایالات متحده وابسته هستند. هر دو کشور قرار است مراکز داده بسیار بیشتری نسبت به بقیه بسازند. علاوه بر هزینه‌های گزاف این سامانه‌ها، مدل‌های «هوش مصنوعی مولد» همچنان به شدت مستعد توهم هستند و خطرات قابل توجهی برای ایمنی عمومی ایجاد می‌کنند. آنها همچنین ممکن است به نقطه فروپاشی نزدیک شوند، زیرا شرکت‌ها با کمبود داده‌های آموزشی مواجه می‌شوند و هیچ مسیر روشنی برای سودآوری نشان نمی‌دهند.
«ویلی لدونویرتا»(Vili Lehdonvirta) استاد دانشگاه آکسفورد که در زمینه تحقیقات مراکز داده کار کرده است، گفت: کشورهای تولیدکننده نفت، تأثیر زیادی بر امور بین‌الملل داشته‌اند و در آینده نزدیک که «هوش مصنوعی» محور اصلی باشد، تولیدکنندگان محاسباتی می‌توانند فناوری مشابهی را داشته باشند، زیرا آنها دسترسی به یک منبع حیاتی را کنترل می‌کنند.