بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / پژوهشگر ایرانی دانشگاه مالایا (مالزی) موفق‌ به طراحی یک سامانه هوشمند برای درمان هدفمند سرطان کولورکتال با استفاده از عصاره گیاه دارویی Brucea javanica شد.
در این طرح، از عصاره گیاه دارویی Brucea javanica (بروسئا جاوانیکا) که در طب سنتی چین کاربرد دارد، استفاده شده و با فرمولاسیون خاصی از بیدهای پلیمری، دارو مستقیماً به ناحیه روده بزرگ هدایت می‌شود.
این پروژه موفق به دریافت جایزه طرح برتر پژوهشی و عنوان پژوهشگر برتر از مؤسسه فرهنگی آموزشی خلیج فارس شده است.
این تحقیق، در قالب رساله دکتری الهام باقری پژوهشگر رفسنجانی، دانش‌آموخته داروسازی (گرایش سرطان‌شناسی دارویی) از دانشگاه مالایا، با راهنمایی دکتر Shaik Nyamathulla و دکتر Nur’Ain Salehen انجام شده و نتایج آن در دو مجله بین‌المللی با ضریب تأثیر بالا منتشر شده است.
به‌گفته باقری پژوهشگر اصلی طرح، ایده انجام پروژه از آن‌جا شکل گرفت که درمان سرطان روده بزرگ معمولاً با داروهای شیمی‌درمانی مثل 5-FU انجام می‌شود که عوارض جانبی زیادی دارند. ما به‌دنبال راهی بودیم که بتوانیم با استفاده از داروی طبیعی، هم اثربخشی ضدسرطانی بالایی داشته باشیم و هم عوارض را کاهش دهیم. به همین دلیل به سراغ Brucea javanica رفتیم که در طب سنتی چین استفاده می‌شود ودر برخی از مطالعات نیز نشان داده که ترکیبات ضدتوموری قدرتمندی دارد.
وی در پاسخ مبنی بر این‌که در این پروژه چه بخش‌هایی مورد بررسی قرار گرفت؟ اظهار کرد: اول عصاره اتانولی میوه خشک‌شده Brucea javanica را تهیه کردیم و روی دو رده سلولی سرطان کولورکتال یا همان روده بزرگ (HT-29 و HCT-116) آزمایش کردیم. نتایج نشان داد این عصاره به‌صورت مؤثری باعث مرگ سلولی برنامه‌ریزی‌شده(آپوپتوز) از طریق مسیرهای درون‌زاد و برون‌زاد می‌شود. سپس در مطالعات حیوانی نیز مشخص شد که در موش‌های القا شده با AOM، این عصاره باعث کاهش بیش از 65 درصد ضایعات پیش‌سرطانی شد.
باقری افزود: بخش دوم پروژه مربوط‌ به فرمولاسیون دارو برای هدف‌گیری روده بزرگ بوده است. در این بخش از پروژه عصاره دارویی استخراج‌ شده را داخل بیدهای پلیمری حساس به pH، شامل دو پلیمر طبیعی آلژینات سدیم و گوارگام، قرار دادیم. این بیدها در محیط اسیدی معده متورم نمی‌شوند و دارو را آزاد نمی‌کنند، اما وقتی به محیط قلیایی کولون می‌رسند، متورم شده و دارو را آزاد می‌کنند. از میان فرمول‌های طراحی شده و آزمایش شده فرمول F2OD که بهترین عملکرد را نشان داد، 98٪ بازده انکپسوله‌سازی و حدود 90 درصد آزادسازی در pH کولون را داشت. این یعنی دارو در معده یا روده باریک آزاد نمی‌شود، بلکه مستقیماً به محل تومور می‌رسد. داده‌ها و یافته‌های این بخش از تحقیقات نیز در حال آماده‌سازی برای چاپ در ژورنال‌های بین‌المللی‌ است.
این دانش‌آموخته داروسازی درباره اهمیت این یافته‌ها برای آینده درمان سرطان، گفت: اگر بتوانیم با استفاده از گیاهان دارویی، درمان‌هایی ارزان‌تر، کم‌عارضه‌تر و مؤثر برای سرطان‌ها طراحی کنیم، قدم بزرگی در پزشکی برداشته‌ایم. تکنولوژی «رهاسازی هدفمند دارو» مثل همین بیدهای پلیمری، می‌تواند انقلاب بزرگی در داروهای خوراکی مخصوصاً برای درمان‌ بیماری‌های مزمن مانند سرطان ایجاد کند.
باقری همچنین درباره برنامه‌های خود برای ادامه این پژوهش نیز به ایسنا گفت: گام بعدی ما شناسایی ترکیبات فعال اصلی عصاره و بررسی اثربخشی بالینی آنهاست. همچنین در حال طراحی فرمول‌های نهایی برای تولید داروهای خوراکی هوشمند هستیم که بتوانند در آینده جایگزین شیمی‌درمانی‌های رایج شوند.
بازار