نسیم گیلان

آخرين مطالب

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است سیاسی

ناصر فکوهی: توانایی‌های انسان‌ تیغ دولبه است
  بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا / ناصر فکوهی با بازتعریف انسان و انسانیت، می‌گوید: توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.
هر موضوعی که به زندگی انسان ربط داشته باشد می‌تواند موضوع انسان‌شناسی باشد و انسان‌شناس معتقد است در همه جنبه‌های زندگی انسان، در همه مسائل و پدیده‌ها، ابعادی فرهنگی وجود دارد و وظیفه او مطالعه درباره این ابعاد است.
ناصر فکوهی، انسان‌شناس، نویسنده و استاد دانشگاه به اهمیت جایگاه جغرافیایی و معنایی ایران اشاره کرد و گفت: «می‌توان ایران را در پهنه‌ خاورمیانه دید، این دیدگاه رایج و پذیرفته‌شده‌ای است. اما قرار دادن ایران در پهنه‌ شرق اروپا نیز غیرواقعی نیست. انسان‌شناس‌ها به دلیل ذات رشته‌شان با واژگان و مفاهیم با دقت و احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند، چرا که زبان، حامل واقعیت است، نه صرفاً ابزار توصیف آن.»
بازار
فکوهی در پاسخ به این پرسش بنیادین که «وقتی انسان مهاجرت می‌کند، جامعه‌ خوب کجاست؟» گفت: «نگاه انسان‌شناسی به چنین پرسشی، انسانی نیست به معنای رایجش، بلکه ساختارشکنانه است. ما در انسان‌شناسی از انسان‌محوری (Anthropocentrism) پرهیز می‌کنیم. از نظر من، که نگاهی اسپینوزایی هم دارم، انسان به همان اندازه‌ای اهمیت دارد که جانوران یا اشیاء دارند. انسان بخشی از طبیعت است، نه مسلط بر آن.»
او افزود که ارزش‌گذاری‌های ما بر اساس نظام فکری‌مان است، نه ذات موجودات. به باور او، تمایز قائل شدن بین ارزش یک انسان به نسبت با یک شعر حافظ یا یک جانور دیگر، از اساس محل بحث است.
 فکوهی در بخش دیگری از گفت‌وگویش با علی درستکار در سپنج، با ارجاع به فیلسوف فرانسوی معاصر، الیزابت دوفونتنه، تأکید کرد که سکوت جهان غیرانسانی، خود حامل زبان است؛ «زبان ما فقط زبان گفتاری نیست. در روانشناسی گفته می‌شود که 80 درصد ارتباطات انسانی از طریق زبان بدن انجام می‌شود. اگر بپذیریم که جانوران نیز از طریق حرکت، صدا، نشانه و حتی سکوت با هم ارتباط دارند، پس آن‌ها هم زبان دارند. ما فقط قادر به درک آن زبان نیستیم.»
او گفت که نادیده گرفتن زبان سکوت جانوران و اشیاء، نوعی پاک کردن صورت مسئله است و با واقعیت علمی زیست‌شناسی و جانورشناسی همخوانی ندارد.
انسان؛ برترین یا مخرب‌ترین؟
فکوهی درباره اینکه «آیا انسان همچنان برترین مخلوق آفرینش است؟»، اظهار کرد: «در مفهومی که در دوران مدرنیته ساخته شده، مطمئن نیستم که انسان را بتوان برترین دانست. لااقل من چنین اعتقادی ندارم. حتی در متون دینی ما، انسان را به عنوان موجودی معرفی کرده‌اند که می‌تواند هم در اوج باشد و هم در حضیض. یعنی می‌تواند فراتر از فرشتگان شود یا پست‌تر از هر موجود دیگر.»
او انسان را موجودی دانست که به توانایی‌هایی دست یافته که می‌تواند از آن‌ها برای تعالی یا تباهی استفاده کند؛ «توانایی‌های انسان تیغ دولبه است؛ هم می‌تواند خود را بالا بکشد، هم می‌تواند جهان را با خود به نابودی ببرد.»
این انسان‌شناس با اشاره به اینکه انسان‌ها با عمل‌شان تعریف می‌شوند، از نلسون ماندلا، رهبر ضدآپارتاید آفریقای جنوبی، به عنوان نماد انسانیت نام برد و گفت: «وقتی ماندلا از زندان آزاد شد، نگفت می‌خواهد انتقام بگیرد. بلکه اعلام کرد اگر کسی را زندانی کند، این زندان در ذهن خودش باقی خواهد ماند. این نوع نگاه، یعنی تلاش برای رهایی از چرخه خشونت و کینه، که از نظر من اوج انسانیت است.»
برای آینده چه کنیم؟ انسان بهتر کیست؟
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از گفت‌وگو توصیه‌ای مهم برای نسل امروز و آینده داشت: «اگر بخواهم به کسی بگویم چطور برای آینده مفید باشد، می‌گویم: سعی کن دنیایی بهتر از آنچه تحویل گرفته‌ای بسازی. هرکس در موقعیتی متفاوت زندگی می‌کند؛ اما این دلیل نمی‌شود که نسبت به اثرگذاری‌اش بی‌تفاوت باشد. انسان باید تلاش کند از خودش راضی باشد، از مسیری که رفته، و چیزی از خود به جا بگذارد که ارزشمند باشد.»
به باور فکوهی، مفاهیمی مانند «عدالت» یا «بهتر بودن» مفاهیمی پیچیده و نسبی هستند که باید در دل طبیعت جست‌وجو شوند: «عدالت طبیعی الگویی برای رشد موجودات است. اگر طبیعت بر مدار عدالت بچرخد، همه‌ موجودات – انسان، جانوران، و حتی اشیاء – می‌توانند در مسیر رشد و توازن خود بهتر شوند.»
او تأکید کرد که عدالت را نباید تنها در مفاهیم انسانی محدود کرد، بلکه باید آن را در نظم طبیعت و جهان هستی هم بازشناخت.
فکوهی انسان را به عنوان موجودی تعریف کرد که مسئول است: نسبت به خودش، نسبت به دیگران، و نسبت به طبیعت.

لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/818298/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

کاهش رشد سرطان پستان با داروی یائسگی!

نگاهی به قیمت دام زنده عید قربان در 5 سال گذشته

فروش ایران خودرو در گرو افزایش قیمت!

پیش‌ بینی بورس شنبه 17 خرداد 1404

بازار اجاره خانه داغ‌تر از همیشه؛ اما نه با ریال بلکه با دلار!

حاجی دلیگانی: همتی ادعای خود را پس نگیرد، شکایت می‌کنیم

واکنش زیدآبادی به قتل الهه حسین نژاد

روحانی اصولگرا: تندروها از رهبری هم عبور خواهند کرد

رسایی درباره اظهارات همتی: یا مستنداتش را منتشر می‌کند یا در دادگاه پاسخ می‌دهد

بیانیه وزارت خارجه آمریکا مبنی بر فشار حداکثری علیه ایران

فاضل میبدی: چه کسانی اقتصاد جامعه را به این روز انداختند؟

صحبت های انگیزشی دکتر مجتبی شکوری در برنامه کتاب باز

تولید پروتئین‌ ابریشم به روش زیستی برای ترمیم پوست و استخوان

پیش بینی قیمت دلار 17 خرداد 1404

قیمت جهانی طلا امروز 16 خرداد 1404

عراقچی: پاسخ به پیشنهاد آمریکا در راستای منافع ملت ایران است

از کارشناسی خودرو تا واریز پول در کمتر از 24 ساعت؛ تجربه فروش آسان خودرو

پیش بینی قیمت طلا و سکه ‍17 خرداد 1404

تشدید قطع برق نانوایی‌ها؛ خمیرهایی که قبل از نان شدن، ترش می‌شوند

سخنان سیدعلی خمینی در پی حمله رژیم صهیونیستی به لبنان

گفت‌وگوی تلفنی پزشکیان با رئیس امارات متحده عربی

جزئیات قطعنامه ضدایرانی پیشنهادی سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس

گزافه‌گویی‌های وزیر دفاع آمریکا علیه ایران

دعوت «پاشینیان» از پزشکیان

آیا بدن انسان‌ در فضا واقعا منفجر می‌شود؟

قیمت گوشت قرمز 16 خرداد 1404 مشخص شد

سازوکار مدل جدید تنظیم‌گری بانک مرکزی

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: اگر بازی روانی مذاکرات نبود بانک مرکزی قیمت دلار را به 110 هزار تومان می‌رساند!

تخطی از سرعت باعث مرگ راننده موتورسیکلت در تالش شد

حضور سیدعلی خمینی در محل شهادت سیدحسن نصرالله

گروسی: قابلیت‌های هسته‌ای ایران را نمی‌توان نابود کرد

تاجگردون: یک زن قالی‌باف با حقوق 3 میلیونی چه کار دارد به FATF و حجاب؟!

تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران

توضیح همتی در پی واکنش نمایندگان مجلس به اظهارات جنجالی‌اش

اراده ایران برای عضویت در بانک توسعه نوین بریکس

امداد جاده‌ای؛ وقتی هر ثانیه مهم است

ایران، حملات رژیم صهیونیستی علیه سوریه را محکوم کرد

ثابتی: همتی اگر رسما عذرخواهی نکند، از او شکایت خواهیم کرد

فایننشال تایمز: آمریکا، اروپا را در پرونده ایران کنار گذاشته است

گرون ترین جمله از زبان دکتر شکوری

کشف آنزیمی که فیبروز مرگبار کبد را متوقف و معکوس می‌کند

کاهش قیمت نفت عربستان برای خریداران آسیایی

آخرین وضعیت بازار سکه و طلا؛ اثر مستقیم رشد اونس جهانی بر بازار داخل

«روس‌اتم» برای کمک به حل مساله هسته‌ای ایران اعلام آمادگی کرد

قالیباف درباره سفرش به آمریکای لاتین و جنوبی گزارش داد

نبویان: آمریکا صراحتاً از ایران خواسته است که غنی‌سازی اورانیوم را به صفر برساند

باشگاه مبارزه هوش مصنوعی؛ میدان آزمایش عصبانیت هوش‌های مصنوعی در نبردهای واقعی

یک نماینده مجلس خطاب به همتی: با اتهام‌زنی نمی‌توانید کارنامه غیرقابل دفاع خود را سفید کنید

شرط بازگشایی نمادهای استانی سهام عدالت در بازار توافقی اعلام شد

مصرف استاندارد انرژی برای تولیدکنندگان نوشابه‌ اجباری می شود