نسیم گیلان

آخرين مطالب

«مرواربافی» از سنگان ملایر تا آستانه اشرفیه اجتماعي

«مرواربافی» از سنگان ملایر تا آستانه اشرفیه
  بزرگنمايي:

نسیم گیلان - ایسنا/گیلان «مروار بافی» یکی از صنایع دستی رایج در شهرستان آستانه اشرفیه است که هنرمند با استفاده از ترکه های نازک نوعی بید که در ملایر کشت می شود، آثار هنری خلق می کند.
ترکه‌های نازک بید در دیگ پخته شده و حالا «زهرا پیرفلک» با سرانگشت پوست قهوه ای آن را می کند. کمی جلوتر خواهرش، «سحرپیرفلک»، ترکه‌های بید را با قیچی باغبانی مورب برش می‌دهد تا برای بافت سبد آماده شود.
وی یک سالی می شود نزد استاد «سلمان گلشاهی» آموزش می‌بیند و می‌گوید: در 8 جلسه اصول مروار بافی را یاد گرفت ولی برای یادگرفتن ریزه کاری ها بهتر است ادامه داد.
مهرداد خدابخش به کارگاه مرواربافی آمده تا این هنر را یاد بگیرد و می‌گوید: 2 هفته‌ای م‌ شود برای تعلیم می آیم و قصدم این است به عنوان شغل و منبع درآمد، مرواربافی را یاد بگیرم.

نسیم گیلان

نسیم گیلان

وسط ترکه های بید پوست گرفته و سفید شده، لابه لای سبد و گهواره های بچه، سلمان گلشاهی با سرعت و مهارت سبدی را می بافد که تخت و گهواره نوزادی است که نمی شناسدش و می گوید: بیشترین فروش ما همین کار است و بیشتر سفارش ها از کشور عراق است.

نسیم گیلان

گلشاهی از سال 1375 و از سن 11 سالگی هنر مرواربافی را نزد استاد نادر سماک در شهر آستانه اشرفیه یاد گرفته است و درباره این هنر می گوید: چند دهه قبل فردی به نام «حلاج صفت» که قمی بود، وارد روستای پرکا از توابع شهرستان آستانه اشرفیه می‌شود. وی که خود این هنر را بلد بوده، به مردم گیلان هم یاد می‌دهد. فرزندان وی هنوز در قید حیات هستند.
گلشاهی درباره این هنر توضیح می‌دهد: مروار بافی یا ترکه بافی، بافت هنرمندانه ساقه‌های نازک بید هست. قبل از کار باید ساقه‌های ترد بید را در دیگ آبجوش پخت، سپس پوست قهوه‌ای آن را گرفت و بعد برای کار برش داد. البته این نوع بید با بیدهای گیلان متفاوت است. شاخه‌های خاصی است که در روستای سنگان ملایر در استان همدان کشت می‌شود و پس از برداشت به گیلان فرستاده می‌شود. در روستای «کن» و «سولقان» تهران هم کشت می‌شود ولی بیشترین تولید برای ملایر است. با بیدهای گیلان فرق دارد، مثل شاخه‌های برنج تکی و صاف در زمین مساعد آن منطقه رشد می کند.

نسیم گیلان

گلشاهی با بیان اینکه در ملایر هم هنر مروار بافی وجود دارد، اضافه می کند: به نظرم ظرافت در کار هنرمندان گیلانی چشمگیر است. در سال‌های اخیر در ملایر تمرکز بر تولید انبوه صورت گرفته و با حرفه آموزی به مددجویان بهزیستی یا سازمان زندان‌ها، هدف کسب درآمد بوده و همین بر کیفیت کار یک هنرمند تاثیر می‌گذارد. داشتن مواد اولیه ارزان شاید در میزان تولید موثر باشد اما نباید کیفیت را فدا کرد.
گلشاهی، که تمرکز خود را بر آموزش بهینه کارآموزان گذاشته، ادامه می‌دهد: من به تمیزکاری کارآموزان اهمیت می‌دهم. یک کارآموز بین 8 تا 12 جلسه می‌تواند اصول پایه را فرابگیرد و 10 مدل کار را ببافد که بیشترین کاربرد را در هنر مروار بافی دارد.
اکنون مهمترین چالش هنرمروار باف در گیلان، خرید همین ماده اولیه است. شاخه های بید را با برگ و ضایعات می‌خریم و وقتی زوائد جدا می شود، دورریز زیاد دارد. ماه پیش کیلویی 69 هزار تومان خریدم البته این قیمت عمده است. برای هر نوع کاری، سایز متفاوتی از ترکه بید نیاز است. در زمان بافت باز هم دور ریز داریم. به همین دلیل من به کارآموز می گویم، درست است که در 8 جلسه می توان هنر مروار بافی را یاد گرفت، ولی باید ادامه داد تا یاد بگیریم از ترکه هایی که برش خورده و به ظاهر کاربرد ندارد، وسایل کوچکتر ببافیم وگرنه با این قیمت و هزینه تمام شده مواد اولیه، صرفه اقتصادی ندارد.

نسیم گیلان

پرورش این نوع ترکه ها، چندین بار در جلگه گیلان امتحان شد ولی به دلیل رطوبت بالا، جواب نداد. به نظرم در بخش‌های جنوبی گیلان مثل شهرستان لوشان که زمین خشک تر است، می توان این نوع ترکه را پرورش داد باید یک نفر همت کند و در این زمینه سرمایه‌گذاری و تلاش نماید.
او با سرعت و مهارت، سبدی را می‌بافد که کاربری آن نگه دارنده نوزاد است و می‌گوید: بیشترین سفارش های ما همین گهواره بچه و سبد لباس است. من واسطه دارم و از کشور عراق سفارش انبوه می‌پذیرم. قیمت تولید انبوه هرعدد گهواره خام 350 هزار تومان فاکتور می‌شود و اگر گهواره با پارچه و تشک کاور شود، تا 850 هزارتومان به فروش می رسد. او که کمتر تک فروشی دارد، می‌گوید: فضای مجازی به معرفی صنایع دستی و بازاریابی کمک می‌کند و برای یافتن مشتری بی واسطه تاثیر زیادی دارد.
گلشاهی ارتباط مستقیم و بی واسطه هنرمندان با خریداران خارج از کشور را راه حل مناسبی برای صادرات عنوان می دارد و اضافه می کند: اداره میراث فرهنگی می باید فعال‌تر عمل کند. اگر هنرمندان بتوانند با هزینه و کمک اداره میراث فرهنگی در نمایشگاه‌های خارج از کشور حضور یابند، در یافتن مشتری‌های بی‌واسطه تاثیر زیادی دارد. بخش عمده صادرات صنایع دستی از سوی واسطه‌ها صورت می‌گیرد و همین امر درآمد تولید کننده را کاهش می‌دهد. وی همچنین نام پیشکسوتان هنر مروار بافی را هم نام می برد و اضافه می کند: محمد شجاعی، شعبانی، عطشانی و احمد حسن پور، استادکاران آستانه اشرفیه هستند که برای ارتقای هنر مروار بافی زحمت کشیده‌اند.

نسیم گیلان

استاد محمد شجاعی درباره هنر مروار بافی حرف برای گفتن زیاد دارد. بسیاری از مردم آستانه اشرفیه او را هنرمندی می‌دانند که تندیس‌های بزرگ انسانی و جانوری با استفاده از ترکه‌های بید می بافد. تندیس‌های غول پیکری که عمدتا با سفارش صورت می گیرد. شاخص‌ترین اثر هنری او تندیس بزرگ «استاد محمد معین» است که سال‌ها پیش بی‌آنکه تصویر جامعی از استاد معین داشته باشد، از روی تندیس نصب شده در شهر آستانه اشرفیه الگوبرداری کرده و این چهره شهیر آرمیده در آستانه اشرفیه را با ترکه های بید بافته است.
شجاعی درباره هنر مروار بافی می گوید: من استاد به آن معنا نداشتم. یادم هست، 4 یا 5 ساله بودم که سبد بافی را از روی دست همسایه هایمان که اهل چهارده بود و شهرآستانه اشرفیه زندگی می کرد، یاد گرفتم. او که متولد 1347 خورشیدی است، می‌افزاید: پدربزرگم نجار بود و آن زمان دور شیشه‌های بزرگ نفت را با شاخه‌های نازک بید به صورت سبد می بافت تا از شکستن آن جلوگیری شود. 14ساله بودم که نزد پسرعمویم بدون راهنما و استاد یک سبد بافتم. خیلی خوب درآمد، کم کم به عنوان شاگرد در این رشته هنری مشغول به کار شدم و کمتر از 2ماه خلاقیت‌هایی در این هنر به کار بردم که اساتید این رشته بلد نبودند.
با دیدن بافته های پیشکسوتان هنر «مرواربافی»، می توان نام این هنر را مروارید بافی نهاد. راحت نیست با ترکه های بید، احجام بزرگی ساخت که اساتید مجسمه سازی با ملات قابل شکل می سازند.

نسیم گیلان

انتهای پیام

لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/765655/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

افزایش گرمای اقیانوس‌ها و تهدید آن علیه آب و هوای جهانی

وقتی میکروب‌ها جایگزین داروهای ضد اضطراب می‌شوند!

هوش مصنوعی برای تشخیص تجهیزات غیراستاندارد صنایع و حریق در پالایشگاه‌ها از راه رسید

100 خانه در رشت دچار آبگرفتگی شده‌اند

بالا آمدن سطح آب رودخانه های رشت/ 100 خانه دچار آبگرفتگی شد

جدول خاموشی برق گیلان فردا شنبه 20 بهمن 1403 | برنامه قطعی برق رشت فردا شنبه 20 بهمن 1403

واکنش به پیشنهاد ترامپ برای مذاکره از تریبون نماز جمعه/ امام جمعه رشت: برخی افراد با حرف های ناپخته سعی دارند که به مبارزه با استکبار جهانی پایان دهند

محدودیت تردد به ماسوله در اثر بارش سنگین برف

تعیین 2مسجد برای اسکان خانوارهای پیربازار رشت

تشریح آخرین وضعیت محورهای گیلان؛ زندانه همچنان مسدود است

امام جمعه رشت: هیچ کشوری همانند ایران استقلال و آزادی ندارد

دستور عارف برای رسیدگی به مردم گیلان در پی بارش برف و باران

ماسوله در آغوش زمستان | منظره‌ای سفیدپوش در دل گیلان +ویدئو

انقلاب اسلامی با تکیه بر سرشت انسانی و آزادی بنا شده است

آبگرفتگی در رشت پس از بارندگی شدید + عکس

خبر فوری تعطیلی مدارس و ادارات گیلان فردا شنبه 20 بهمن 1403 / کدام مدارس و ادارات رشت و استان گیلان 20 بهمن 1403 تعطیل شد؟

تخلیه اضطرای ساکنان این مناطق در رشت

100 خانه در رشت به زیر آب رفت!

پیروزی مدعیان در ایستگاه پانزدهم

بارندگی شدید و بالا آمدن آب؛ تخلیه اضطراری ساکنان 3 منطقه رشت

طغیان رودخانه‌ها در این شهر؛ خانه‌ها زیر آب رفت

رشت با 126 میلیمتر رکوردار بارندگی‌ 24 ساعت گذشته

دستور عارف در پی بارش شدید برف و باران در استان گیلان

اسکان اضطراری ساکنان حاشیه رودخانه زرجوب

فوری/ رشت آماده‌باش شد

تصاویر ارسالی از وضعیت منطقه پیربازار رشت بعد از باران سیل‌آسا

آخرین وضعیت راه‌های گیلان/ بارش برف در محور اسالم به خلخال 130 سانتیمتر رسید

تخلیه اضطراری ساکنان 3 منطقه مسکونی در رشت

رشت رکورددار بارندگی‌ در 24 ساعت گذشته؛ ارتفاع برف در اسالم از 130 ‌سانتی‌متر گذشت!

جاده ماسوله بسته شد

ملوان 1 - سپاهان 1 : صدر در انزلی جا ماند!

تخلیه اضطراری ساکنین منازل مسکونی حاشیه رودخانه در پیربازار/ رشت رکورددار بارش کشور در 24 ساعت گذشته

دستور عارف به استاندار گیلان برای بسیج تمامی امکانات جهت حل مشکلات مردم

دستور مهم عارف به استاندار گیلان

دستور عارف به استاندار گیلان برای بسیج امکانات جهت حل مشکلات مردم

دستور معاون اول رئیس‌جمهور به استاندار گیلان

دستور معاون اول رئیس‌جمهور به استاندار گیلان برای بسیج تمامی امکانات جهت حل مشکلات مردم

صحبت های شنیدنی دکتر انوشه

ترجمه رمان تاجیکی «آدینه» چاپ شد

با افزودن ‌ورقه‌ بوروفن، ظرفیت خازن‌ها 105 برابر افزایش یافت

تغییرات آب و هوایی و زندگی روی زمین تا سال 2100

150 میلیمتر بارندگی در گیلان / احتمال مسدود شدن محور قزوین - رشت

امام جمعه رشت: مذاکره با آمریکا هیچ نفعی برای کشور ندارد

به هیچ وجه به این استان سفر نکنید!

رودخانه‌های رشت طغیان کردند!

7 محور مواصلاتی گیلان تحت بارش شدید برف هستند

وضعیت وحشتناک زمین چمن ورزشگاه سن سیروس در آستانه بازی ملوان و سپاهان/ فیلم اختصاصی خبرورزشی از بندرانزلی

آخرین وضعیت گیلان پس از بارشها/ مسیر دسترسی ماسوله بسته شد

بارش یک متری برف در برخی گیلان

مسافران بخوانند؛ شنبه و یکشنبه به گیلان نروید