نسیم گیلان - ایسنا/گیلان استاندار گیلان از ابتدای حضور در استانداری به عنوان نماینده عالی دولت در مصاحبه ها دو معضل پسماند سراوان و رودخانه‌های زرجوب و گوهررود را دغدغه اصلی مسئولان نام می بَرد؛ آیت‌الله ‌سید ابراهیم رئیسی 8 بهمن 1400 در پانزدهمین سفر استانی به گیلان، دستور رسیدگی فوری و احیای این دو رودخانه مهم را صادر می کند و سه روز پس از سفر رئیس جمهور، صولت مرتضوی معاون اجرایی وقت رئیس جمهور برای پی گیری به رشت می آید.
آیت‌الله ‌سید ابراهیم رئیسی 8 بهمن 1400 در پانزدهمین سفر استانی وارد استان گیلان می شود.

وزیر کشور، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزیر جهاد کشاورزی، وزیر راه و شهرسازی، وزیر ورزش و جوانان و وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رئیس جمهور را در این سفر یکروزه همراهی می‌کنند.
مردم رشت وقتی از حضور رئیس جمهور بر سر مزار میرزا کوچک جنگلی مطلع می شوند با حضور بر سر مزار میرزا کوچک در گفت و گوی صمیمی با رئیس جمهور، مطالبات خود را با آیت‌الله رئیسی در میان می گذارند.
آیت الله ‌رئیسی در ادامه برنامه‌های سفر به استان گیلان همراه با استاندار و هیات همراه به شکل غیرمنتظره وضعیت رودخانه های گوهررود و زرجوب را در مرکز شهر رشت از نزدیک مورد بررسی قرار می دهد؛ رودخانه هایی که عمده آب شرب و کشاورزی شهرستان رشت را تأمین می‌کنند و این یعنی رئیس جمهور در جریان قرار گرفته است که محیط زیست و مردم استان اصلی ترین قربانیان این آلودگی‌ها و وعده و وعیدهایی هستند که مطالبه اصلی مردم در دولت های سابق بوده است.

گوهررود از کوه‌های سراوان آغاز و سپس وارد رشت می شود و پس از عبور از دل باغ محتشم و بیمارستان رازی و چمارسرا، به سوی روستای سیاه اسطلخ و جیرمحله می‌رود و به تالاب انزلی ختم می شود؛ زرجوب هم از جنوب رشت پس از عبور از کوه های با ارتفاع کم وارد منطقه "بهدان" و "چوماچا" می شود و با پیوستن به رودخانه گوهررود، پیربازار رود را تشکیل می‌دهد و به بخش شرقی تالاب انزلی سرازیر می شود.
این رودها روزگاری نه چندان دور شریان ‌های زلال و حیاتی تالاب بین المللی انزلی بودند اما هم اکنون به فاجعه ای انسانی و محیط زیستی و تهدیدی برای بهداشت عمومی و امنیت غذایی تبدیل شده اند؛ رودخانه هایی که 8 بهمن 1400 رئیس جمهور و هیات همراه را فراخواندند تا مرثیه آن ها را ببینند، بخوانند و بشنوند.
رودخانه ها پس از عبور از شهر رشت و ادغام در غرب این شهر با نام "رود پیربازار" وارد تالاب انزلی می ‌شوند؛ به دلیل ورود رود پیربازار به تالاب انزلی از سمت شرق، آلودگی بخش شرقی تالاب بسیار نگران کننده است و بر اساس بررسی ها و مطالعات در نتیجه‌ ورود آب ‌های آلوده عملا در حال از دست دادن حیات موجودات خود است.

عبور رودخانه ای از دل یک کلانشهر می تواند آرزوی هر شهروند و مسئول و مسافر و گردشگری باشد و بنایی برای توسعه شهری گردد اما این زخم عمیق نه برای زیبایی، برای زشتی و بوی تعفنش است که رئیس جمهور را به آنجا کشانده است تا شاید از نزدیک بوی نامطبوع وعده های رسوب شده و نفوذ آلودگی‌های آنها به آب‌های زیرزمینی و عمق فاجعه انفعال در مسئولین پیشین را از نزدیک ببیند و چهره به چهره با مردم حاشیه نشین رودخانه ها که زخم خورده بیماری‌های گوارشی و پوستی هستند و وعده‌های دولت های پیشین به آن ها مبنی بر ساماندهی این دو رودخانه مهم و استراتژیک نیز راه به جایی نبرده است به گفت و گو بنشیند.
آرشیو خبرگزاری ایسنا را که جستجو کنیم می بینیم درد این دو رودخانه درد امروز و یک سال و دو سال نیست؛ به نقل از ایسنا در 24 آبان 94 رئیس کمیسیون بهداشت، محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت در 66امین جلسه این کمیسیون که در سالن اجتماعات شهرداری رشت با حضور مسئولان شهر رشت برگزار شد، در خصوص ساماندهی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود، اظهار می کند: دو رودخانه زرجوب و گوهررود از آلوده‌ترین رودخانه‌های جهان هستند که به مرحله بحران رسیده‌اند. وی با بیان اینکه فاضلاب‌های شهری، بیمارستانی و شهر صنعتی از جمله منابع مهم آلوده کننده رودخانه‌های زرجوب و گوهررود هستند، می گوید: در دوره چهارم فعالیت‌های شورا اقداماتی در جهت ساماندهی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود انجام شد و همزمان با سفر رئیس جمهور وقت به استان گیلان، وعده‌هایی به مردم داده شد که خروجی‌اش اختصاص 100 میلیارد تومان به آب منطقه‌ای استان بود. رئیس کمیسیون بهداشت، محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت با بیان اینکه اختصاص بودجه به آب منطقه‌ای اشکالاتی را در پی داشت، تصریح می کند: کارگروهی در این راستا تشکیل شده و تاکنون 10 میلیارد تومان بودجه تخصیص یافته و برنامه‌هایی برای کنترل آلودگی رودخانه‌های مذکور دارند ولی ما که در حوزه مدیریت شهری هستیم، اطلاعی نداریم، با توجه به اینکه خدمت بی‌منت یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری است لذا همه باید با همکاری و تعامل به حل معضل آلودگی در رودخانه‌های گوهررود و زرجوب همت کنیم. در شهریور 1401 رئیس دادگستری وقت گیلان نیز با بیان اینکه بسیاری از نارسایی‌های جسمی و بیماری‌های گوارشی در گیلان به‌دلیل آلودگی فاضلاب‌ها و وضعیت رودخانه‌های آن است، گفت: سالیان گذشته اعتبارات زیادی به رودخانه‌های زرجوب و گوهررود اختصاص داده شد، اما در محل‌های مناسب هزینه نشده و مسئولان باید در این زمینه پاسخگو باشند، با تمام توان در برابر تضییع‌کنندگان حقوق مردم ایستادگی خواهم کرد.
سال ها بود که نتایج علمی و آزمایشگاهی حاصل، بیانگر بالا بودن آلودگی از سطح مجاز در رودخانه هایی است که بیشترین آب مصرف شرب و کشاورزی منطقه را تامین می کنند و بسیاری از بیماری های میکروبی را به طور مستقیم و غیرمستقیم گسترش می دهند. مطالعات نشان داده که منابع آلوده کننده این رودخانه ها عبارتند از: فاضلاب های صنعتی, فاضلاب های شهری و کشاورزی، مغازه ها و بازارچه های احداث شده که تمامی مواد زاید خود را وارد این پهنه های آبی می کنند.
تالاب انزلی که آخرین و مهم ترین قربانی این آلودگی است تالابی بین المللی است که در گردشگری، تنوع زیستی گونه‌ های مختلف جانوری و گیاهی، کنترل سیلاب، رونق اقتصادی، اشتغالزایی، صید، زادآوری ماهیان در خطر انقراض و تقویت آب‌ های زیرزمینی دارای ارزش بسیاری است.
رودخانه های حیات بخشی که محلی برای ماهیگیری و ارتزاق مردم محلی بودند و می توانستند ظرفیت های اقتصادی استان را تقویت کنند و فرصتی برای اقتصاد مردم باشند. اما حالا مهمان فاضلاب است و منشا بسیاری از بیماری ها و بوهای نامطبوع و آلودگی هایی که چون بلایی به جان استان گیلان افتاده است.
در این بازدید استاندار گیلان و مسئولان گزارشی از دلایل آلودگی رودخانه ها و آسیب‌های ناشی از جریان آبی در زندگی مردم گیلان می دهند که تخلیه فاضلاب شهری و صنعتی در این رودخانه‌ها علت اصلی آلودگی اعلام می شود.
پس از این گزارش رئیس جمهور با انتقاد از وضعیت نامطلوب رودخانه ها، برنامه‌ریزی و ساماندهی وضعیت این رودخانه‌ها را در کمترین زمان ممکن در دستور کار قرار می دهد و می گوید: این رودخانه می تواند از جلوه های زیبا و جاذبه های گردشگری باشد و مسئولان باید با همکاری مردم در این زمینه همت کنند. وی در دیدار چهره به چهره و صمیمی با مردم حاشیه نشین رشت با اشاره به مسئله فاضلاب انتقاد می کند که چرا باید فاضلاب این محلات به رودخانه زرجوب، گوهررود و ‌اراضی کشاورزی ریخته شود؟ و دستور می دهد با قید ‌فوریت به این معضل رسیدگی ‌شود.
آغاز شمارش معکوس برای رفع آلودگی دو رودخانه با پیگیری استاندار و دستور رئیس جمهور
اسدالله عباسی، استاندار گیلان از ابتدای حضور در استانداری به عنوان نماینده عالی دولت در مصاحبه ها و بازدیدها دو معضل پسماند سراوان و رودخانه‌های زرجوب و گوهررود را که به هم بی ربط هم نبودند دغدغه اصلی مسئولان نام می بَرد و در حاشیه یکی از بازدیدها از روند لایروبی رودخانه زرجوب و گوهررود، و بازدید از تصفیه خانه بیمارستان پورسینا و تصفیه خانه فاضلاب زندان لاکان بیان می دارد: ساماندهی رودخانه زرجوب و گوهررود و پسماند سراوان اولویت اصلی دولت سیزدهم و مسئولان در استان گیلان است و در این راستا اقدامات خوبی در حال انجام است. تصاویر ثبت شده بازدید استاندار و هیات همراه در مرداد 1401 پس از سفر رئیس جمهور نشان از جدیت پیگیری دولت سیزدهم در رابطه با احیای رودخانه های آلوده زرجوب و گوهررود دارد.

استاندار: برای مصوبات سفر رئیس جمهور هیچ مشکل و کمبود مالی وجود ندارد
وی با اشاره به دستور مهم رئیس جمهور درخصوص احیای دو رودخانه زرجوب و گوهررود گفت: رئیس جمهور در سفر خود به استان گیلان دستور رسیدگی فوری و احیای این دو رودخانه مهم را صادر کرده و از فردای همان روز تصمیمات لازم در حال انجام است.
به گفته استاندار گیلان، شهرداری رشت موظف است لایروبی‌های لازم اطراف رودخانه‌های زرجوب و گوهررود را انجام دهد.
عباسی با اشاره به تامین اعتبارات لازم در خصوص رفع آلودگی دو رودخانه زرجوب و گوهر رود رشت می گوید: با مصوبات سفر هیچ مشکل و کمبود مالی وجود نداشته و این دو رودخانه در سه الی چهار سال آینده کاملا رفع الودگی خواهند شد.
در راستای پی گیری های مصوبات سفر رئیس جمهور به گیلان، در مرداد 1401 احمدی سنگری، نماینده مردم رشت و خمام در مجلس در گفت و گو با خبرنگاران با بیان اینکه 600 میلیارد تومان برای ساماندهی فاضلاب گوهررود و زرجوب اختصاص یافته است، گفت: برای ساماندهی فاضلاب دو رودخانه رشت مجموعاً 15 هزار میلیارد تومان تخمین زده شده که قرار است طی انعقاد تفاهم نامه‌ای با قرارگاه خاتم، چهار هزار میلیارد تومان به صورت علی الحساب به منظور شروع کار پرداخت شود.
وی با بیان اینکه فرصت دو ماهه به وزیر نیرو داده شده است، می گوید: فرصتی معین به زندان لاکان، مسکن مهر و بیمارستان‌های رشت داده شده تا از ورود فاضلاب به زرجوب و گوهررود خودداری کنند.

دستور رئیس جمهور؛ برنامه ای برای احیا رودخانه های زرجوب و گوهر رود در کمترین زمان ممکن
احمدی سنگری با اشاره به نامه به رئیس جمهور و معاون اجرایی وی به منظور پیگیری ممانعت از ورود فاضلاب بیمارستان‌ها به دو رودخانه رشت بیان می کند: تصفیه خانه‌ها در حال اتمام است و قول مساعد از سوی بیمارستان‌ها مبنی بر ممانعت از ورود فاضلاب به زرجوب و گوهررود داده شده است. این وعده‌ای بود که استاندار گیلان در حاشیه بازدید از رودخانه‌های زرجوب و گوهررود و طرح‌های تصفیه‌خانه‌ بیمارستان پورسینا و زندان لاکان رشت، از طریق رسانه‌ها به مردم گیلان داده بود.
معضل دیرینه و حل نشده آلودگی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت درد مشترک همه گیلانی ها شده بود. سال ها بود حیات در این رودخانه ها متوقف و حرف ها و منابع مالی تنها به گفتاردرمانی می مانست تا یک کار عملیاتی. مدیریت نادرست منابع مالی درد را عمیق تر می کرد و درد بزرگ تر فقدان ورود جدی دستگاه‌های نظارتی به تهدید بهداشت عمومی بود اما در دولت سیزدهم این بارِ بر زمین مانده برداشته شد به طوری که دغدغه استاندار گیلان به دغدغه رئیس جمهور بدل شد و در سفر بهمن ماه 1400 ، آیت‌الله رئیسی خواستار برنامه ای برای احیا در کمترین زمان ممکن شد.
اقداماتی در راستای حفظ محیط زیست و سلامت مردم
سه روز پس از سفر رئیس جمهور، صولت مرتضوی معاون اجرایی وقت رئیس جمهور به رشت می آید و با تأکید بر پیگیری دستورات رئیس جمهور در مورد احیای تالاب انزلی و نجات دو رودخانه گوهررود و زرجوب در بازدیدی که از تالاب و دو رودخانه می گوید: مشاهده کردیم که بخش اعظمی از فاضلاب و آب‌های سطحی شهر وارد این دو رودخانه می‌شود. معاون اجرایی رئیس جمهور تأکید می کند: در سفر رئیس جمهور مبلغ 250 میلیارد تومان برای حل مشکلات فاضلاب شهری رشت مصوب شد.
دوم اردیبهشت 1403 در بازدیدی که اسدالله عباسی از ورودی های فاضلاب به رودخانه ها دارد با بیان اینکه فاضلاب مسکن مهر و شهر صنعتی رشت از دیگر منشاء آلودگی این رودخانه‌ها هستند می گوید: تصفیه‌خانه فاضلاب مسکن مهر به اتمام رسیده و احداث تصفیه‌خانه شهرصنعتی در حال انجام است.
وی در ادامه درباره احداث تصفیه‌خانه شیرابه سراوان رشت نیز اظهار می کند: مناقصه عملیات جمع‌آوری و هدایت شیرابه محل دفن زباله سراوان به تصفیه‌خانه بازگشایی شده و در آینده نزدیک به پایان می رسد که با بررسی قراردادها آغاز خواهد شد.
نماینده عالی دولت در گیلان با بیان اینکه احداث تصفیه‌خانه بیمارستان‌ها نیز به پایان رسیده‌ است، بیان می دارد: ضمن شناسایی 100 نقطه از آلودگی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت، لایروبی این رودخانه‌ها آغاز شده‌ که همه این اقدامات در راستای حفظ محیط زیست و سلامت مردم است و بخشی از آلودگی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت مربوط به آب‌های سطحی و فاضلاب خانگی بوده که طرح‌ها در این ارتباط نیز آغاز شده؛ ضمن اینکه لایروبی در پنج نقطه این رودخانه‌ها از سوی شهرداری رشت در حال انجام است.
نماینده عالی دولت در استان گیلان اظهار می کند: در راستای این لایروبی نیاز به همکاری مردم است تا ریختن زباله و هدایت آب‌های آلوده به این رودخانه‌ها خودداری کنند.
وی با اشاره به نقش مهم مردم برای حفظ محیط زیست اظهار می دارد: مردم و مسئولان باید در کنار هم برای حفظ محیط زیست و اجرای پروژه‌های زیست محیطی همکاری کنند.
علیرضا غیاثی مدیرعامل آب و فاضلاب گیلان در اردیبهشت 1403 در آغاز عملیات اجرای پروژه شبکه جمع‌آوری فاضلاب منطقه سیاه اسطلخ رشت می گوید: محدوده تحت پوشش این پروژه از پل سیاه اسطلخ تا فلکه جهاد بوده که کوی فرهنگیان را نیز شامل می‌شود؛ ضمنا این پروژه حدود 9.2 دهم کیلومتر شبکه را در بر می‌گیرد و برآورد اولیه اجرای این پروژه هزار و 200 میلیارد ریال بوده که پیش بینی می‌شود تا پایان سال به اتمام برسد و وارد مدار بهره‌برداری شود.
وی ادامه می دهد: پروژه شبکه جمع‌آوری فاضلاب منطقه سیاه اسطلخ رشت حدود 2 هزار و 350 فقره انشعاب را در برمی گیرد و جمعیت حدود پنج هزار و 500 نفر را پوشش می‌دهد و ظرفیت این پروژه را در شبانه‌روز در مجموع هزار و 150 مترمکعب فاضلاب جمع‌آوری و به سمت تصفیه‌خانه هدایت می‌کند.
اعتبار 895 میلیارد تومانی مصوب سفر رئیس جمهور برای پروژه های فاضلاب
مدیرعامل آبفای گیلان با اشاره به اجرای پروژه های مصوب سفر شهید آیت الله رئیسی، رئیس جمهور به استان در سال 1400، گفت: از 895 میلیارد تومان اعتبار مصوب برای پروژه های فاضلاب استان، تاکنون 454 میلیارد تومان تامین و تخصیص یافته است.
4 اردیبهشت 1403 معاون خدمات شهری رشت در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به آغاز عملیات لایروبی دو رودخانه شهر رشت از 29 فروردین ماه، اظهار می کند: محور اول، لایروبی مسیر رودخانه گوهررود از پل سیاه اسطلخ تا انتهای منطقه سیاه اسطلخ را شامل می شود که هم اکنون در دست اجراست.
وی محور دوم را شامل لایروبی رودخانه از محل پل مسجد صاحب الزمان(عج) منطقه رشتیان تا پل چمارسرا دانست و افزود: لایروبی این دو محور حدود یک ماه طول می‌کشد؛ البته شرایط آب و هوایی در روند عملیات اثرگذار است.
وی عملیات لایروبی را شامل برداشت موانع عبور آب و روان سازی جریان آب و تعریض رودخانه و بهسازی کناره‌ها به شمار می آورد و می گوید: این عملیات مرهمی برای رودخانه‌ها بوده و پروژه‌های جمع‌آوری فاضلاب در سطح شهر نقش مهمی در بهبود وضعیت زیست محیطی گوهررود و زرجوب دارد.

انتهای پیام