نسیم گیلان - معمولا فیلم های با موضوعات سیاسی و مذهبی از سوی حاکمان سیاسی جامعه یا پیشوایان مذهبی آن کشور ممنوع اعلام می شدند. و به فیلم برچسب توطئه اور و اهانت انگیز زده می شد

فیلم های کلاسیک ممنوعه: از پرتقال کوکی تا زن شگفت انگیز
این روزها با وجود تنوع ساخت فیلم در موضوعات مختلف برایمان عجیب است که تماشای فیلم خاصی ممنوع باشد. اما در طول تاریخ سینما همیشه اینگونه نبوده است؛ بلکه پخش برخی از فیلم ها در یک کشور یا منطقه ممنوع اعلام می شد.
در زمان های قدیم قبل از ورود دستگاه های دی وی دی پخش فیلم در خانه ها با ممنوع شدن اکران یک فیلم عملا تماشای آن برای مردم یک منطقه غیر ممکن می شد. مگر اینکه به کشور دیگری سفر می کردند تا از ممنوعیت بیرون بیایند!
اگرچه امروزه ممنوعیت تماشای یک فیلم خاص خیلی کمتر شده، اما در بخی از کشورها (خصوصا کشورهایی که دسترسی محدودی به اینترنت دارند) محدودیت تماشای برخی از فیلم ها برای بینندگان اعمال می شود. معمولا فیلم های با موضوعات سیاسی و مذهبی از سوی حاکمان سیاسی جامعه یا پیشوایان مذهبی آن کشور ممنوع اعلام می شدند. و به فیلم برچسب توطئه اور و اهانت انگیز زده می شد.
در موارد دیگر برخی از فیلم های به خاطر مضامینی مثل برهنگی، خشونت و ترویج فساد ممنوع اعلام شدند. البته نه به خاطر اینکه بینندگان به خاطر تماشای این صحنه ها مشکلات روحی پیدا نکنند، بلکه به خاطر جلوگیری از تقلید مجرمان از خشونت های نشان داده شده در فیلم ها.
واضح است که استودیو ها دلشان نمی خواهد زیر بار این ممنوعیت ها بروند و از نظر مالی شکست بخورند. امروزه در اغلب موارد استودیو ها سعی می کنند به جای قبول کردن ممنوعیت به مصالحه برسند.
برای مثال چندین فیلم امریکایی از جمله جانگو آزاد شده برای نمایش در کشور چین قبول کردند قسمت های از فیلم را حذف کنند.
نمایش این 6 فیلم کلاسیک به دلایل مختلف در سینماهای برخی از کشورها اجازه اکران نداشتند:
در جبهه غرب خبری نیست (1930)
این فیلم اقتباسی از رمان مشهور اریک ماریا رمارک است که موفقیت های زیادی از جمله 2 جایزه اسکار بدست آورد.
اما همه کشورها هم نمایش این فیلم درباره جنگ جهانی اول را بر پرده سینما را تحسین نکردند. ارتش آلمان نازی اعتقاد داشت این فیلم ضد آلمانی بوده و نمایش ان در آلمان ممنوع اعلام شد.
فیلم در جبهه غرب خبری نیست همچنین در Austria و ایتالیا به خاطر ضد فاشسیت بودن ممنوع اعلام شد و در نیوزیلند و استرالیا نیز به دلیل ضدجنگ بودن ممنوع اعلام شد.
عجیب اینکه این فیلم در هلند هم ممنوع شد- به خاطر اینکه فیلم را مدافع آلمانی ها می دانستند.البته بعدها تمام این ممنوعیت ها برداشته شد.

فیلم در جبهه غرب خبری نیست
فیلم سوپ اردک 1933
برادران مارکس بارها به خاطر فیلم های با مضامین آنارشیست تحت عنوان کمدی متهم شدند- برای مثال سال 1931 فیلم شغل میمون به خاطر مضمون ان که ترویج کننده آنارشیست بود در ایرلند ممنوع اعلام شد. بعدها در دهه 30 نیز فیلم های برادران مارکس به خاطر یهودی بودنشان ممنوعیت عمومی در آلمان داشتند.
اما مهم ترین ممنوعیت این برادران در سال 1933 و مربوط به شاهکاری کمدی شان سوپ اردک بود. در این فیلم گراچو مارکس (Groucho Marx ) به عنوان رهبر یک کشور کوچک به نام «فریدونیا» (Freedonia) منصوب می شود و اما رژیم وحشیانه اش به زودی او را از نظر عجیب بودن در ردیف سیلوانیا قرار می دهد.
بنیتو موسولینی دیکتاتور ایتالیا اعتقاد داشت که فیلم « سوپ اردک» حمله ای به رژیم او محسوب شده و این فیلم را در ایتالیا ممنوع کرد. و البته این حقیقت نیز وجود داشت که برادران مارکس قصد داشتند با به سخره کشیدن رژیم های حکومتی فاشیست مثل موسولینی را نقد کنند و از این کار لذت می بردند.

فیلم سوپ اردک
بعضی ها داغشو دوست دارند (1959)
ممنوعیت در ایالت متحده اغلب اوقات معمولا از روی بیننده های محلی یک شهر یا ایالت اداره می شود. در نتیجه اغلب اوقات فیلمی که که در جامعه کاملا معقول دانسته می شود، امکان در کشورهای دیگه قابل اعتراض و مشکل دار باشد.
مثل مورد فیلم بعضی داغشو دوست دارند، فیلم کمدی کلاسیک با هنرنمایی تونی کرتیس، جک لمون و مریلین مونرو . در صحنه های زیادی از فیلم جک لمون و تونی کرتیس بعد از شاهد بودن ماجرای بمب گذاری و قتل عام مردم برای فرار از دست گانگسترها لباس زنانه می پوشیدند.
اما پوشیدن لباس های زنانه توسط مردان در شهر کانزاس ظاهر خوبی نداشت و مورد قبول مردم واقع نمی شد. این فیلم به دلیل مخرب بودند در کانزاس ممنوع اعلام شد.

فیلم بعضی ها داغشو دوست دارند
پرتقال کوکی (1971)
فیلم سینمایی شاهکاری استنلی کوبریک که بر اساس رمانی از آنتونی برگس که در سال 1962 نوشته بود، ساخته شد. تمرکز این فیلم بر روی نوجوانان خلافکاری است که گرفتار خوشی ها و قانون شکنی های جنسی و همچنین خشونت فیزیکی هستند که با درمان های فیزیکی شدید قابل درمان خواهد بود.
خشونت و برهنگی در فیلم باعث ممنوعیت در چندین فیلم مثل ایرلند، سنگاپور، آفریقای جنوبی، کره جنوبی شد.
قسمت عجیب ماجرا این است که فیلم پرتغال کوکی بین سال های 1973 تا 2000در انگلیس نمایش داده نشد. درصورتیکه فیلم هیچ وقت به صورت رسمی در انگلیس ممنوع اعلام نشده بود!
اما کوبریک خودش بعد از انجام چند مورد جرم و خلاف به تقلید از فیلم بعد از نمایش داخلی قانون ممنوعیت پخش فیلمش را در انگلیس قرار دارد. در آن دوران کوبریک و خانواده اش چندین مورد رفتارهای خشونت آمیز الهام گرفته از این فیلم دریافت کردند، بنابراین کوبریک به خاطر امنیت خود و خانواده اش با سانسور پرتقال کوکی موافقت کرد. و این فیلم بالاخره در سال 1999 بعد از مرگ کوبریک از ممنوعیت خارج شد.

فیلم پرتقال کوکی
زندگی برایان (1979)
فیلم مذهبی طنزی که با بازیگران مشهور Monty Python ساخته شود همیشه جنجالی بوده، اما فیلم زندگی برایان در مورد مردی است که خودش را مسیح می داند. این فیلم در کشورهای زیادی خشم و عصبانیت مردم مذهبی را برانگیخت. اگرچه در این فیلم تصویر خوبی از مسیح نشان می داد، اما از نظر حضار جنبه طنز و شوخی فیلم برای یک فیلم با موضوع مذهب زیاده از حد بود.
فیلم زندگی برایان در ایرلند، مالزی، نروژ، سنگاپور، آفریقای جنوبی، و برخی از شهرها انگلیس ممنوع اعلام شد. حتی در نروژ گفته شد فیلم بیش از اندازه خنده دار است و صلاحیت اکران ندارد!

فیلم زندگی برایان
زن شگفت انگیز (2017)
اگرچه فیلم زن شگفت انگیز آنقدر قدیمی نیست که در دسته فیلم های کلاسیک واقعی قرار بگیرد (اما طرفداران این فیلم آنرا جزو فیلم های قهرمانی مدرن کلاسیک می دانند)، این فیلم صابت می کند که هنوز در قرن 21 مردم از تماشای فیلم هایی که مطابق با اصول و عقاید اولیه شان نباشد اجتناب می کنند.
زن شگفت انگیز محصول سال 2017 بالغ بر 800 میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشت و یکی از موفق ترین فیلم های آن سال بود. با این وجود مردم لبنان، قطر و تانزانیا جزو باکس آفیس و فروش جهانی این فیلم به حساب نمی آیند؛ چون نمایش فیلم در این کشورها ممنوع اعلام شد.
دلیل اولیه این ممنوعیت دلایل سیاسی بود. ستاره فیلم Gal Gadot اسرائیلی بود و قبل از بازی در این فیلم در ارتش اسرائیل فعالیت می کرد. تماشاچیان به خاطر اختلاف های سیاسی مهم بین این سه کشور با اسرائیل، نمی خواستند فیلمی را تماشا کنند که بازیگرش رابطه مستقیمی با اسرائیل و جنگ های آن داشته است.

فیلم زن شگفت انگیز
منبع: سیمرغ