نسیم گیلان -

بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، محبوبه اشرفی پیمان- «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! به پیمان ها وفا کنید»؛ بیش از 4 دهه است که قصه پر غصه سراوان و زباله‌های آن بر سر زبانهاست و هر بار با وعده‌ای از بطن به حاشیه ماجرا کشیده و با شدت گیری گرما کاسه صبر مردم منطقه سراوان و پیرامون آن لبریز می‌شود، این دومینوی معیوب هر ساله به گونه‌ای در سرتیتر رسانه‌ها قرار می‌گیرد و هر بار با سرآغازی از وعده‌های به جا مانده از سال قبل به امروز و فردای نیامده موکول می‌شود؛ مردم داغدار و رنجیده گیلان خسته از تمام وعده‌ وعیدهای داده شده هنوز بوی بد تعفن و گنداب شیرابه پسماندهای سراوان را استشمام می‌کنند اما با امیدواری به تحقق تمام وعده‌ها، در انتظار بهار نو و بازگشت جنگل‌های سراوان به دامن طبیعت، نشسته‌اند.
بازگویی سناریوی تکراری برای سراوان
بازگویی سناریوی تکراری؛ معضل 40 ساله زباله‌های سراوان گیلان ابعاد گوناگونی از مشکلات را در سطح استانی و ملی به همراه داشته است، به گونه‌ای که در حال حاضر چندین نقطه از جنگل‌های هیرکانی را درگیر کرده است، مردم برای سروسامان دادن زباله‌ها از روز 31 فروردین ماه خودجوش با تحصن راه کامیون‌های حمل زباله را بسته و مانع از ورود پسماندها به منطقه سراوان شدند که متاسفانه این اعتراضات با درگیری‌هایی به پایان رسید؛ قصه‌ای آشنا که به قیمت جان مردم گیلان تمام می‌شود، روزانه نزدیک به یک هزار تن زباله وارد این منطقه جنگلی می‌شود. حجم زباله انباشت شده در سراوان با گذشت نزدیک به 40 سال به یک میلیون تن رسیده است، این روند طی سال‌های اخیر ادامه داشته به گونه‌ای که حدود 16 هکتار از جنگل‌‌های منطقه پوشیده از زباله شده و در بعضی از مناطق ارتفاع زباله‌ها تا 90 متر هم می‌رسد. اما تمام ماجرا به همین جا ختم نمی شود!
وعده‌های داده شده برای سراوان چیست
امروز خانه ملت بر آن شد تا مشکلی که چند ماه قبل از طریق همین تریبون پیگیرش بود را به واسطه تعدادی از مسئولان پیگیری کند، با شروع اعتراضات مردم برای سروسامان دادن زباله‌های سراوان معاون سیاسی استاندار گیلان در جمع مردم معترض تاکید کرد؛ هیچ خودروی حامل زباله‌ای وارد منطقه سراوان نمی‌شود و معاون عمرانی استاندار گیلان برای حل این معضل 40 ساله از ساماندهی مرکز دفن زباله سراوان تا یک سال آینده خبر داد و در این میان استاندار گیلان برای حفظ آرامش مردم از پایان حمل زباله تا انتهای سال به سراوان نوید می‌دهد و تمام این وعده وعیدها و قول‌ها به همین جا ختم نمی‌شود، وحیدی وزیر کشور که بهمن‌ماه سال گذشته، از سایت دپوی زباله سراوان دیدن کرده و دستور پیگیری و اقدام فوری برای توقف انتقال زباله‌های شهری به این منطقه جنگلی را داده بود، اما با گذشت نزدیک به یکسال این دستور عملی نشده و مردم چشم انتظار بهار و تحقق سایر وعده‌ها هستند.
معضل زباله گیلان باید به صورت فنی و تخصصی حل شود
در سفر اخیر دکتر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس به استان گیلان طی نشستی به همراه استاندار و جمعی مدیران استان گیلان‌ به جزئیات مسئله زباله‌های گیلان پرداخت و گفت: امکان حل معضل پسماند استان‌های شمالی از طریق پیمانکاران حرفه‌ای و بخش خصوصی وجود دارد، بدون هزینه اعتبارات دولتی می‌توان دفع زباله را از طریق بکارگیری ظرفیت سرمایه گذاران بخش خصوصی برطرف کرد. با تمهید روش‌های مناسب برای جذب سرمایه گذار و حل موضوع دفع زباله نه تنها پول خرج نمی‌کنید بلکه بعد از 20 سال این موضوع تبدیل به سرمایه‌ای برای این استان می‌شود.
حدود 13 سال وقت گذاشتیم تا دانشگاه تهران موضوع شیرابه منطقه کهریزک را حل و فصل کند لذا در گیلان نیز باید معضل زباله را به صورت فنی و تخصصی حل کرد وی در ادامه این نشست تاکید کرد: علیرغم جلسات زیادی که گذاشته شد بحث زباله به درستی پیگیری نشد، من به مسئولان این موضوع را گفته بودم که حدود 13 سال وقت گذاشتیم تا دانشگاه تهران موضوع شیرابه منطقه کهریزک را حل و فصل کند لذا در گیلان نیز باید معضل زباله را به صورت فنی و تخصصی حل کرد.
پایان سال جاری پایان ورود زباله سراوان خواهد بود
محمدرضا احمدی رئیس مجمع نمایندگان استان گیلان در مجلس شورای اسلامی در مورد آخرین وضعیت زباله‌های سراوان به خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، گفت: سروسامان دادن پسماندهای سراوان روند روبه رشدی دارد، طی جلساتی که مسئولان استانی برگزار کردند همچنان اعتقاد دارند که پایان سال جاری اتمام ورود زباله به سراوان خواهد بود.
نماینده مردم رشت و خمام در مجلس با اشاره به جلسات متعددی که با وزیر کشور و معاونان ایشان داشتند، تصریح کرد: مسئولان همچنان اصرار دارند که تا پایان سال دیگر زباله‌ای به سراوان منتقل نشود، طی برنامه ریزی‌های صورت گرفته پسماندها بعد از سال 1401 به لندفیل جدید منتقل خواهند شد.
گیلان رتبه دار سرطان در کشور است
احمدی با انتقاد از رشد سرطان در استان گیلان، تاکید کرد: چند عامل اساسی منجر شد تا گیلان جزو استان‌های رتبه‌دار سرطان در کشور باشد، پسماند زباله سراوان تا ارتفاع 110 متر می‌رسد و هر ثانیه بطور متوسط 10 لیتر شیرابه از آن استخراج می‌شود و متاسفانه وارد دو رودخانه زرجوب و گوهررود می‌شود به گونه‌ای که این دو رودخانه منبعی برای انواع پساب‌ها و فاضلاب‌های شهری، صنعتی، خانگی و پساب‌های بیمارستانی شده که این پسماندها معضلی جدی برای محیط زیست استان محسوب می‌شوند که در سلامت و سفره مردم نقش داشته و همین دو رودخانه مسیری برای تغذیه محصولات کشاورزی هم است که به نوعی محصولات آن در سفره مردم گذاشته می‌شود و سلامتی مردم را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
وعده‌های داده شده محقق می‌شود
رئیس مجمع نمایندگان استان گیلان در ادامه تصریح کرد: از وزیر کشور تا وزیر نیرو به نوعی برای سروسامان دادن زباله‌های چندین ساله گیلان پیش‌قدم شدند، انتظار می‌رود تمام وعده وعیدهای داده شده در این راستا محقق شود و در اولین فرصت شاهد ورود شیرابه به تصفیه خانه باشیم و همچنین تصفیه خانه با ظرفیت واقعی خود مشغول به کار شده اقدامات عملیاتی برای استاندارد سازی را آغاز کند.
ترک فعل‌هایی که وضعیت سراوان را بحرانی کرد
احمدی با انتقاد از ترک فعل‌های صورت گرفته در سرو سامان دادن زباله‌های سراوان، گفت: دستگاه‌های متعددی در جمع آوری زباله‌های سراوان نقش دارند، اگر امروز وضعیت بحرانی در ماجرای پسماندهای سراوان را شاهد هستیم نشان می‌دهد ترک فعل‌هایی از طرف دستگاه‌های مربوطه صورت گرفته است.
نماینده مردم در مجلس یازدهم با تاکید به اینکه سال 1401 سال پایان ورود زباله به سراوان خواهد بود، اظهار کرد: طبق قول مسئولان از رئیس جمهور گرفته تا وزیر کشور و استاندار گیلان، امیدواریم شروع سال 1402 زباله‌ای به سراوان انتقال داده نشود، از طریق مجلس نیز پیگیر تحقق این وعده مسئولان هستیم.
محمد حسین واثق کارگرنیا رئیس شورای شهر رشت در مورد آخرین اقدامات صورت گرفته در راستای جمع آوری زباله‌های سراوان، گفت: قراردادی با شرکت مجری برای جمع آوری پسماندهای سراوان انعقاد شده است که بخش عمده‌ای از کار در حال انجام است، پوشش زباله‌ها در بخش‌های مختلف از جمله دیوارسازی در حال انجام است و به دلیل عدم وجود دیوار یکبار شاهد رانش زباله‌ها نیز بودیم.
لوله گذاری‌هایی برای تخلیه گازهای نهفته سراوان داشتیم، همچنین موضوع انتقال شیرابه زباله‌ها از دیگر مباحثی بود که در دستور کار قرار گرفت تا شیرابه‌ها به دو حوضچه برای جمع شدن و انتقال به دستگاه تصفیه شیرابه هدایت شود رئیس شورای شهر رشت با هشدار به افزایش تولید گاز زباله‌ها در منطقه سراوان، تاکید کرد: لوله گذاری‌هایی برای تخلیه گازهای نهفته سراوان داشتیم، همچنین موضوع انتقال شیرابه زباله‌ها از دیگر مباحثی بود که در دستور کار قرار گرفت تا شیرابه‌ها به دو حوضچه برای جمع شدن و انتقال به دستگاه تصفیه شیرابه هدایت شود.
وی در ادامه یادآور شد: پیمانکار تصفیه خانه شیرابه با یک شرکت دانش بنیان قرار دادی انعقاد کرد که متاسفانه به تمام تعهدات خود عمل نکردند، علیرغم جلساتی که برگزار شد این معضل با استانداری مورد بررسی قرار گرفت، باید هر چه سریع‌تر این مسئله تعیین تکلیف شود که اگر این شرکت توانایی تعیین تکلیف شیرابه‌ها را ندارد، جایگزینی برای آنها فراهم کنیم.
کارگرنیا با اشاره به کمک‌های مجلس در تامین اعتبارات مورد نیاز، تاکید کرد: در حال حاضر نزدیک به 400 تن از پسماندها به کود آلی و بخشی از آنها ریجکت می‌شوند، امیدواریم 500 تن دیگر به ظرفیت کود آلی برسانیم، به دنبال تکمیل دستگاه‌های زباله سوز نیز بودیم که قرار بود دولت اعتبارات مورد نیاز در این حوزه را تکمیل کند، از نمایندگان مجلس در این راستا کمک گرفتیم تا اعتبارات مورد نیاز برای تامین زباله سوزها را مهیا کنند، با راه اندازی دستگاه‌های زباله سوز خروجی زباله‌ها کاهش خواهد یافت.
مکانی جدید برای دفع زباله‌ها معرفی شود
وی در ادامه افزود: دولت موظف است محل جدیدی برای دفن زباله‌ها در اختیار شهرداری سراوان قرار دهد، اگر از طریق استانداری مکان جدیدی برای دفن زباله‌ها معرفی کند مطمئنا برنامه‌ریزی کارآمدی برای دفن زباله‌ها در نظر گرفته می‌شود؛ اما کما فی السابق زباله به سراوان منتقل می‌شوند.
دولت باید در تهیه دستگاه زباله سوز اقدامات لازم و ضروری را داشته باشد و اعتبارات آن در نظر گرفته شود رئیس شورای شهر رشت با بیان اینکه تهیه زباله سوز نگاه دولت را می‌طلبد، گفت: دولت باید در تهیه دستگاه زباله سوز اقدامات لازم و ضروری را داشته باشد و اعتبارات آن در نظر گرفته شود؛ در خصوص کود آلی هم به تجهیزاتی نیازمندیم که باید به کمک وزارت کشور تهیه شود. 
وی در ادامه یادآور شد: تهیه ابنیه و دستگاه زباله سوز برای شهرداری ممکن نیست، مسئله پسماندهای سراوان نگاه ویژه دولت و مجلس را می‌طلبد. اگر تنها منابع اعتبارات تهیه زباله سوز تامین شود حدود 2 سال زمان نیاز است تا بتوانیم پسماندهای سراوان را سروسامان بدهیم؛ در بخش کود آلی تاکنون مشکلی جدی پیش نیامده احتمالا تا پایان سال ظرفیت کود آلی را افزایش خواهیم داد ضمن اینکه قراردادی در راستای تفکیک زباله از مبدا تا مقصد داشتیم که باید در کنار اقدامات فرهنگی و اجتماعی که صورت می‌گیرد، بتوانیم 10 تا 15 درصد زباله خشک را که وارد دستگاه می‌شود، کاهش دهیم. 
مردم باید اثرات اقدامات را به چشم رویت کنند
در ادامه عماد مطالبی مشاور کمیسیون بهداشت محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت در مورد آخرین اقدامات صورت گرفته برای حل معضل 40 ساله زباله‌های سراوان به خبرنگار خانه ملت می‌گوید: تا زمانی که مردم اثرات اقدامی را به چشم رویت نکنند بی‌تردید باور نخواهند داشت، اقداماتی در جهت حل معضل پسماندهای سراوان صورت گرفته است اما باید این مسئله را در نظر بگیریم که آیا اقدامات انجام شده کافی بوده است؟ باید در نظر بگیریم اثربخشی این اقدامات چه میزان در زندگی مردم ملموس و قابل لمس بوده است.
وی در ادامه تصریح کرد: زمانی نتایج اقدامات برای شهروندان تجلی پیدا می‌کند که ملموس باشد و مشکلی از مشکلات مردم را رفع کند، امروز برای حل یک مسئله نیازمند شاخص‌ها و معیارهایی هستیم، برای حل معضل 40 ساله سراوان بی تردید یک شب نمی‌توان پا به میدان گذاشت، متاسفانه گذر زمان و بی تفاوتی نسبت به سراوان امروز عمق فاجعه این معضل را نشان داده که قابل جبران نیست و باید این موضوع ریشه‌ای پیگیری شود.
مطالبی با تاکید به استفاده از روش‌های نو برای حل مسئله زباله‌های سراوان، یادآور شد: استفاده از روش‌های نوین برای حل معضل زباله‌ها می‌تواند این تهدید را تبدیل به فرصت کند، امروز مردم گیلان در انتظار تحقق تمام وعده و وعیدهای مسئولان استانی و کشوری در انتظار بهار هستند، امیدواریم پایان سال جاری اتمام سرازیر شدن زباله به سراوان باشد تا همه افراد از محیط زیست این استان بهره‌مند شوند و معضلات گیلان تنها برای این استان نیست، بلکه گیلان،گیلان شهری برای کل ایران است.
وی در ادامه اظهار کرد: تا زمانی که ما شیر آلایندگی را باز بگذاریم هر اقدامی که انجام دهیم، نتیجه این اقدامات به چشم شهروندان دیده نخواهد شد، امروز هنوز سراوان مامنی امن برای زباله‌هاست و هر میزان تلاش از طرف مسئولان صورت پذیرد باز هم منبع آلاینده در جایگاه خود باقی است.
کارشناس برنامه ریزی و آمایش شهری بازتاب سرازیر شدن خروار خروار زباله در شهر را عدم پویایی و سرزندگی جامعه دانست و گفت: سرازیر شدن زباله‌ها به سراوان تبعات گرانی به دنبال دارد که شاید امروز نتوان به وضوح آن را مشاهد کرد اما در آینده عدم پویایی، شهر و در نهایت سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
زباله‌های سراوان یک مسئله ملی است
دبیر کارگروه آب کشاورزی منابع طبیعی مجمع مشورتی نظام مسائل شهرستان رشت، یادآوری کرد: یکی از شاخص‌های حکمرانی مردمی یا مردم سالاری را می‌توان در مشارکت مردمی جستجو کرد؛ زمانی که مردم به میدان بیایند اثربخشی مدیریت را نظاره‌گر خواهیم بود، در معضل مدیریت زباله و پسماند سراوان به جایگاه مدیریت شهری مدنظر دست نیافته‌ایم؛ در این راستا باید شهرداری، شورای شهر و سایر مدیران شهری تمام قد در کنار مردم پا به عرصه عمل بگذارند تا شاهد حل این مسئله یکبار برای همیشه باشیم، باید بپذیریم مسئله معضل سراوان یک موضوع استانی نیست بلکه به مسئله‌ای ملی تبدیل شده است.
مطالبی تاکید کرد: برای حل مسئله سراوان باید مجموعه‌ای از اقداماتی که برگرفته از تکنولوژی هست را در نظر بگیریم، برای رسیدن به این مهم می‌توان از ظرفیت نخبگان حداکثر استفاده را داشته باشیم، معضل سراوان باید با توجه به زیست بوم منطقه مورد بررسی قرار بگیرد.
کارشناس برنامه ریزی و آمایش شهری با اشاره بهره برداری از دانش هسته‌ای برای سروسامان دادن زباله‌های سراوان گفت: دانش هسته‌ای یکی از فناوری‌های نوین محسوب می‌شود در کنار مضرات و خطراتی که دارد می‌تواند نقاط درخشنده‌ای هم به دنبال داشته باشد، در مبحث سروسامان دادن زباله‌ها می‌توانیم از تکنولوژی نوین و فناوری روز با توجه به آینده پژوهی، بهره برداری لازم را داشته باشیم. 
زرجوب و گوهررود مجرای فاضلاب کش شده‌اند
مشاور کمیسیون بهداشت محیط زیست و خدمات شهری شورای کلانشهر رشت در ادامه تاکید کرد: مجموعه ناهنجاری‌های زیستی در روستاها و شهرها موجب شده تا مجموعه‌ای از آلایندگی ها را داشته باشیم، باید اقدامات عملیاتی برای مسئله پسماند سراوان در نظر گرفته شود، تمام اقدامات انجام شده تاکنون برای حل بحران پسماندها کم بود چرا که همچنان بوی بد تعفن از دو رودخانه زرجوب و گوهر رود خارج می‌شود، به گونه‌ای که متاسفانه تبدیل به مجرای فاضلاب کش شده‌اند و تا زمانی که شیر آلایندگی باز است نمی‌توانیم، شاهد بهبود وضع موجود باشید، وجود مکانی مناسب برای شهروندان یکی از حقوق ابتدایی آنها است.
کارشناس محیط زیست شهری با تاکید به مسئله آموزش و گفت: بهداشت و خدمات عمومی یک اصل اساسی در جامعه بشری است که باید گسترش یابد و این مسئله فقط در سایه رشد سواد زیست محیطی ممکن خواهد بود، اگر بتوانیم با آموزش، آموزش و باز آموزش الگویی برای نسل جدید تعریف کنیم، بی تردید تمام مسائل و مشکلات محیط زیست رفع خواهد شد.
دبیر کارگروه آب کشاورزی منابع طبیعی مجمع مشورتی نظام مسائل شهرستان رشت، خاطر نشان کرد: تا زمانیکه منابع آلاینده‌های باز پا برجا هستند، معضل زباله‌های سراوان کنترل نخواهد شد و مادامی که برای کاهش سرانه آن فکری نکنیم و از پتانسیل و ظرفیت ناظران محیط زیست بهره گیری لازم را نداشته باشیم، نمی‌توان امیدی برای بهبود این شرایط جدی داشت.امیدواریم فراکسیون محیط زیست مجلس و نمایندگان استان گیلان از مشاوران این حوزه حداکثر استفاده را داشته باشند تا شاهد حل مسئله 40 ساله پسماندهای سراوان طی 4 دهه گذشته در مجلس یازدهم باشیم.
در پایان باید بگوییم، در گیلان سایه زباله و پسماند همواره بر دیگر مشکلات و محرومیت‌های استان فائق آمده و به عنوان مهمترین معضل و ابر چالش در این استان از آن یاد می‌شود. به نوعی که مناطق دفن زباله در آستارا، خمیران انزلی،قرق تالش، اطاقور لنگرود، کشل آزاد سرای آستانه اشرفیه، تموشل لاهیجان و بسیاری از روستاهای گیلان و از همه مهم‌تر سراوان رشت به مانند زگیلی بر چهره سبز گیلان نقش بسته و گویا عزم جدی برای بهبود اوضاع وجود ندارد، امروز با ورود مجلس به این مسئله امیدواریم شاهد حل این معضل باشیم که به قیمت جان شهروندان گیلان تمام می‌شود./
پایان پیام