بزرگنمايي:

نسیم گیلان- پروژه راه آهن رشت - کاسپین برای توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور، طرح های منطقه آزاد با سرمایه گذاری داخلی و خارجی، ایجاد زیرساختهای بندری در بنادر استان، احیای واحدهای راکد و بسیاری دیگر از پروژه های عمرانی در این استان برای تکمیل و بهره برداری به اهتمام جدی دولت سیزدهم نیاز دارد ، این دولت با همه تنگناهای مالی و اعتباری بسیاری از این طرح ها را که سالهاست عملیات اجرایی آنها شروع و متوقف شده بود را دوباره کلید زده و برخی را هم به سرانجام رسانده است.

تکمیل پروژه راه آهن رشت – کاسپین

تکمیل پروژه راه آهن قزوین - رشت که از سال 1385 در گیلان آغاز شد و پس از گذشت حدود 12 سال در اسفند 97 با ظرفیت جابجایی سالانه 10 میلیون تن بار و حمل بالغ بر سه میلیون مسافر افتتاح و به ظرفیت ریلی کشور اضافه شد از جمله این طرح ها است.

همزمان با آغاز مراحل ساخت پروژه راه آهن قزوین – رشت، پروژه ریلی رشت – کاسپین نیز به عنوان تکمیل کننده آخرین قطعه از پازل کریدور جنوب به شمال در این استان کلید خورد اما این پروژه که از 85 تا 98 فقط سه درصد پیشرفت داشت عملا تا قبل از این دولت راه به جایی نبرد.

پروژه ای که در همین یک سال و نیم اخیر با تمرکز دولت و بخش های مرتبط بر پیشبرد آن هم اکنون حدود 70 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و به یمن اختصاص اعتبارات خوب عملیات اجرایی آن سرعت خوبی به خود گرفته است.

این خط آهن اهمیت ویژه ای در حوزه حمل و نقل بار و مسافر داخلی و بیش از آن در صادرات، واردات و ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس، آب‌های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران می تواند نقش محوری ایفا می کند.

یکی از اهداف اتصال بنادر کاسپین و آستارا توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و ارتباطات در آسیا، آفریقا و اروپا است تا کالاهای ساخت چین با سرعت بالاتری به بازارهای هدف اروپایی حمل شوند.

چین تاکید داشت با اتصال بنادر گیلان به شبکه ریلی و ترانزیت کالا از این مسیر جاده ابریشم را احیا کند تلاشی که تنها با همکاری های جهانی محقق خواهد شد.

اما راه آهن جمهوری اسلامی در حوزه همکاری با کشور چین به ترانزیت و استفاده از مزایای ابتکار کمربند - جاده BRI، جذب سرمایه گذاری خارجی، تامین ناوگان، توسعه زیربنایی خطوط، احداث راه آهن سریع السیر، برقی کردن و ارتقا فنی خطوط ریلی نیاز دارد تا ملزوماتی که ایران در شرایط تحریم نمی تواند به طور کامل مهیا کند از این طریق تامین نماید.

در تازه ترین خبر منتشره از این حوزه سرپرست اداره کل راه آهن منطقه 2 کشور گفت که از600 میلیارد تومان اعتبار مصوب سفر رئیس جمهور برای پروژه راه آهن رشت -کاسپین تاکنون 468 میلیارد تومان تخصیص یافته و طی یکماه گذشته 197 میلیارد و 500 میلیون تومان از این مبلغ هم اختصاص داده شده است.

محمد منجمی اضافه کرد: در این میان از 468 میلیاردتومان اعتبارات مصوب سفر برای این پروژه 383 میلیارد تومان نقدی و 85 میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی با سررسید 1403 برای پروژه راه آهن رشت - کاسپین تخصیص داده شده که این میزان معادل 38 درصد اعتبارات مصوب سفر برای پروژه راه آهن رشت- کاسپین است.

وی بیان کرد: پروژه راه آهن رشت - کاسپین در بخش زیرسازی 83 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تاکنون 14 کیلومتر آن ریل گذاری شده، هفت کیلومتر ابتدای این مسیر ریلی از ایستگاه رشت به سمت پیربازار تحویل دستگاه بهره بردار (شرکت راه آهن) شده که با تزریق این اعتبار پروژه مذکور طی ماه جاری تحرک و شتاب بیشتری خواهد یافت.

به گفته وی، پیشرفت فیزیکی فاز اول 35 کیلومتری پروژه ریلی رشت- کاسپین را با احتساب عملیات روسازی، بالغ بر 70 درصد است و فاز دوم عملیات زیرسازی این مسیر ریلی با 65 درصد پیشرفت فیزیکی به حدود 300 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که از محل تهاتر زمین در اختیار سازمان ملی زمین و مسکن، تامین می شود.

منجمی با اشاره به تامین مصالح مورد نیاز با تاکید استاندار گیلان خاطر نشان کرد : در صورت تخصیص اعتبار و آب و هوای مساعد، فاز اول این پروژه طی بهار سال آینده (1402) به بهره برداری می رسد و طبق پیش بینی ها تا پایان سال 1402 تمامی پروژه راه آهن رشت - کاسپین بهره برداری خواهد شد.

با اتصال بنادر گیلان به ریل سراسری و افزایش ناوگان حمل و نقل کانتیتری، ترکیبی و چند وجهی انقلابی در حوزه ترانزیت منطقه و کشور رقم خواهد خورد.

پیشرفت 82 درصدی آزاد راه قزوین – رشت

آزاد راه قزوین - رشت دیگر پروژه مهم گیلان است که در دولت سیزدهم سرعت گرفته است طرحی که فاصله زمانی مسیر زمینی گیلان به مرکز کشور را از 6 ساعت به سه ساعت کاهش می دهد.

این آزادراه 137.4 کیلومتر طول دارد و از مهمترین راه های کشور و بخشی از کریدور بین المللی شمال - جنوب است که به عنوان کوتاه ترین، ارزان ترین و مناسب ترین مسیر حمل کالا بین 2 قاره آسیا و اروپا محسوب می شود.

این پروژه با 82 درصد پیشرفت فیزیکی از جمله طرح‌هایی که در مصوبات سفر بهمن ماه 1400 رئیس جمهور برای تکمیل آن اعتبارات لازم و کافی پیش بینی شد و پیمانکار با عمل به تعهدات خود و تحویل اعتبار باید این پروژه را تا پایان امسال به انجام رسانده و زیر بار ترافیک ببرد.

بهره برداری از سیلوی 30 و 50 تنی غلات در بندرانزلی

اما بخشی از پروژه های مهم و کلیدی استان که با پروژه های ریلی و جاده ای مکمل توسعه گیلان هستند طرح های توسعه ای بنادر استان است. گیلان به علت برخورداری از نعمت دریا و با توجه به ظرفیت دریایی و تجاری که با همسایه‌های شمالی خزر و امن بودن این دریای دارد می‌تواند ظرفیتی برای توسعه اقتصاد دریا محور باشد.

مجتمع بندری انزلی یکی از سه بندر فعال گیلان است که با سابقه 300 ساله در عرصه حمل و نقل دریایی همواره منطقه مورد توجه بازرگانان و تجار کشور بوده است و امروز با 17 پست اسکله و امکان تخلیه و بارگیری 10 میلیون تن کالا در سال، بزرگترین و مجهزترین مجتمع بندری ایرانی حاشیه دریای خزر محسوب می شود.

تغییر رویکرد این مجتمع بندری از آهن آلات به غلات طی دهه گذشته منجر به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه بخش غلات شد و در این راستا ساخت سیلوهای غلات که می توانند مرکز توزیع کالاها به کل کشور باشند و علاوه بر کاهش هزینه حمل و نقل، شیوه نگهداری غلات را نیز بهبود بخشند در دستور کار قرار گرفت.

در این راستا، مجتمع بندری انزلی با مشارکت بخش خصوصی از بخش قابل توجهی از سیلوهای غلات در این مجتمع بندری را طی این سالها بهره برداری کرد و به این ترتیب رونقی که در دولت سیزدهم وعده داده شده بود در بندرانزلی و بنادر شمالی کشور قوت گرفت.

سیلوی غلات 50 هزار تنی این مجتمع که در شهریورماه سال 1401 با سرمایه گذاری 237 میلیارد ریالی و ایجاد فرصت شغلی برای 30 نفر افتتاح شد از پروژه هایی بود که توسط بخش خصوصی در این دوره به بهره برداری رسید.

در دهه فجر سال 1400 نیز یک سیلوی 30 هزارتنی مکانیزه غلات نیز با اعتباری بالغ بر 404 میلیارد ریال بصورت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در قالب b.o.t توسط شرکت غلات بان (از زیرمجموعه‌های صنایع غذایی میهن) بهره برداری شد.

بزودی با اجرا و بهره برداری از پروژه‌های جدید ظرفیت سیلوهای مجتمع بندری انزلی به 200 هزار تن می رسد و بسترمناسبی برای ورود کالاهای اساسی به شمال کشور خواهد بود.

بازگشت صنایع پوشش به مدار تولید

واحدهای تولیدی و صنعتی گیلان طی سالیان اخیر نوسانات بسیاری را پشت سر گذاشته‌اند اما با رویکرد جدیدی که در دولت سیزدهم رقم خورد و با عزم مسئولان در قالب کارگروه های ستاد تسهیل و رفع موانع 439 واحد تولیدی جدید اعم از صنعتی، کشاورزی و خدماتی با اشتغالزایی بیش از سه هزار و 500 نفر و نیز بخشی از واحدهای تعطیل شده و نیمه فعال در گیلان راه اندازی شد.

یکی از مهمترین کارخانه هایی که طی سال گذشته با دستور مستقیم رئیس جمهور مورد پیگیری قرار گرفت صنایع پوشش بود که زمانی با فعالیت در عرصه تولید انواع نخ پنبه و الیاف کوتاه و نیم قرن سابقه یکی از بزرگ‌ترین و مجهزترین کارخانه های ریسندگی و نساجی در ایران و خاورمیانه بود.

این کارخانه که در زمینی به مساحت 85 هکتار و با زیر بنای 13 هزار متر مربع احداث شده در نزدیکی فرودگاه رشت و در مسیر منطقه آزاد تجاری، صنعتی انزلی قرار دارد در سال 84 با کمتر از سه درصد پیش پرداخت به صورت اقساط 36 ماهه به بخش خصوصی واگذارشد و یکهزار و 500 کارگر آن بیکار شدند.

طی این مدت 162 واحد تولیدی و صنعتی در گیلان احیا شد که 47 واحد آن در حوزه صنعت و معدن، 110 واحد در بخش کشاورزی و دامپروری و شیلات و پنج واحد در حوزه خدمات و گردشگری بود.

برف سنگین سال 83 در کنار بی تدبیری مسئولان وقت این بنگاه اقتصادی را به تعطیلی کشاند در حالیکه تعطیلی سالن‌های تولیدی و تأسیساتی پیش از آن شروع شده بود.

از سال 94 تا 99 این کارخانه تا مرز نابودی کامل پیش رفت که با سفر آیت الله رئیسی در سال 99 هنگامی که ریاست قوه قضاییه را برعهده داشت مشکلات این کارخانه مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد با رفع مشکل هر چه سریعتر راه اندازی شود و تا زمانی که در مسئولیت قوه قضاییه حضور داشت همچنان پیگیر وضعیت این واحد مهم تولیدی بود.

آیت الله رئیسی در سفر استانی بهمن ماه 1400 خود به گیلان نیز در نخستین برنامه‌اش از کارخانه پوشش رشت به طور سرزده بازدید کرد و مشکلات این کارخانه و آخرین تغییر و تحولات آنرا مورد بررسی قرار داد.

و اینک طبق برآوردهای صورت گرفته (به جز ماشین آلاتی که از قبل موجود بود) حدود 20 میلیارد تومان در این شرکت سرمایه گذاری شده است و شرکت با 46 پرسنل فعالیت خود را از سر گرفته و 2 خط تولید کارخانه پوشش به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده و در حال فعالیت است که با افتتاح سالن‌های دیگر خط تولید این کارخانه عملا برای 200 نفر شغل ایجاد می شود.

احداث پارک آبی و شهربازی سرپوشیده در منطقه آزاد انزلی

عملیات احداث مجموعه پارک آبی و شهربازی سرپوشیده منطقه آزاد انزلی در زمینی به مساحت هفت هزار متر مربع با اشتغالزایی 120 نفر و با استفاده از آخرین استانداردها و شاخص های بین المللی در این منطقه از مهرماه سال 1400 در انزلی آغاز و کلنگ آن بر زمین زده شد.

مجموعه پارک آبی و شهربازی سرپوشیده بیش از 23 هزار متر مربع زیر بنا دارد و بر اساس پیش بینی ها ظرف مدت 2.5 سال در محدوده تجاری و گردشگری منطقه آزاد احداث و مورد بهره برداری قرار می گیرد.

این مجتمع گردشگری و تفریحی در راستای گسترش زیرساخت ها و امکانات توریستی منطقه آزاد انزلی به منظور ارتقاء کمی و کیفی خدمات این حوزه برای جذب گردشگران داخلی و خارجی و تنوع بخشی به مجموعه های تفریحی-گردشگری موجود در سطح منطقه در قالب قرارداد ساخت و بهره برداری با این سازمان ایجاد می شود.

در کنار مجموعه پارک آبی و شهربازی سرپوشیده منطقه آزاد انزلی بخش های دیگری چون پارک کودکان، نینجا پارک بزرگسالان و نوجوانان و پارک VR (واقعیت مجازی) و دیگر امکانات تفریحی مرتبط در فاز مرکز تجارت و گردشگری منطقه با سرمایه گذاری ایرانی مقیم خارج از کشور ساخته می شود.

این پروژه با اعتباری حدود چهار هزار و 300 میلیون ریال در حال حاضر با 25 درصد پیشرفت فیزیکی در حال اجرا است و با بهره برداری از آن زمینه اشتغالزایی برای 200 نفر به طور مستقیم فراهم می شود و با افتتاح آن پستانداران دریایی از قبیل دلفین و سایر آبزیان در معرض دید گردشگران و بازدید کنندگان قرار می گیرند.

تکمیل کتابخانه مرکزی رشت

اما در حوزه فرهنگی، کتابخانه مرکزی رشت یکی از بزرگترین ظرفیت های فرهنگی شمال کشور محسوب می شود که بخاطر اختلافات بین دستگاهی سالها است که راکد مانده و این ظرفیت در اختیار مردم قرار نگرفته در این دولت عزم بر آن است که به طور کامل بهره برداری شود و در اختیار شهروندان این خطه قرارگیرد.

عملیات احداث کتابخانه مرکزی شهر رشت به عنوان بزرگ‌ترین کتابخانه عمومی شمال کشور با اسکلت بتنی در 6 طبقه با مساحت بیش از هشت هزار مترمربع، دارای بخش های مختلفی چون سالن آمفی تئاتر ، سالن های جلسات، مخزن کتاب، سالن های مطالعه مجزا ، بخش ویژه گویا و بریل ویژه نابینایان، کتب مرجع، امانت، بخش ویژه و مستقل مادر و کودک و دیگر بخش های استاندارد کتابخانه ای است که هشت هزار و 200مترمربع مساحت دارد و عملیات احداث آن از سال 1383 آغازو از سال 98 به طور جدی وارد فاز عملیاتی شده است.

این پروژه یکبار بدون آنکه به بهره برداری برسد در مرداد 1400 توسط معاون رئیس جمهوری وقت افتتاح شد.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم بار دیگر مطالبه بهره برداری از این پروژه مطرح شد اما تولیت چندین دستگاه، کار را سخت کرده و روند بهره برداری از این پروژه را طولانی کرده بطوریکه از سال 83 تا کنون به 91 درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است و اکنون از محل اعتبارات سفر ریاست جمهوری سال گذشته 50 میلیارد ریال به دستگاه مربوطه برای راه‌اندازی کتابخانه مرکزی ابلاغ شد و امسال نیز 100 میلیارد ریال دیگر اختصاص خواهیم داد.

افتتاح کتابخانه مرکزی رشت مطالبه همه فرهنگ دوستان و اهل مطالعه گیلان و شهر رشت است که با توجه به قرارداد پیمانکار پروژه، می‌توان از اعتبارات محل سفر ریاست جمهوری به گیلان و اعتبارات استانی به این پروژه کمک کرد.

دولت سیزدهم برای پیشبرد اهداف توسعه‌محور خود در گیلان با عزمی جهادی وارد عمل شده و طرح‌های عمرانی را با حذف بروکراسی، افزایش تعاملات بین بخشی و اجرایی کرده است.

در واقع در حوزه اقتصادی هرکدام از مزیت های گیلان شامل بنادر فعال انزلی، کاسپین و آستارا، منطقه آزاد انزلی، گمرک، فرودگاه، شهرک های صنعتی، اتصال رشت به راه آهن سراسری، فاصله اندک سه ساعته با مرکز کشور به تنهایی می تواند فرصتی ویژه را در اختیار سرمایه گذارانی قرار می دهد که می خواهند از موقعیت پیوستن ایران به اتحادیه های بین المللی اقتصادی اوراسیا و شانگهای بهترین بهره را ببرند و بدین منظور تکمیل زیرساخت ها مهمترین کمک دولت به اقتصاد این خطه سبز اما با محرومیت های تاریخی بسیار در حوزه های زیرساختی و نیز توسعه اقتصادی کشور است.