بزرگنمايي:

نسیم گیلان- تالاب بین المللی انزلی این عروس تالاب‌ها که سالهاست با هجوم سنبل آبی دست و پنجه نرم می‌کند و در میانه این شرایط خشکسالی و تجاوز مردمان به حریم آن هر روز کوچک و محوتر و نابودتر می شود امسال درمیانه بحرانی دیگر دهها هکتار از داشته‌ها و زیبایی‌هایش نیز در آتش فرصت طلبی و سودجویی سوخت و خاکستر شد.

 آتشی که امسال 2 نوبت، یکبار 15 هکتار و بار دوم که چند روز قبل بود حداقل 40 هکتار از وسعت نیزارهای آن را در خود سوزاند تا بحران این تالاب حساسیت‌ها را برانگیزاند و موضوعی که با پیگیری‌های استاندار گیلان و دغدغه های جدی او موجب شد تا رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای بررسی، مشاهده وضعیت و اقدام عاجل برای احیای این تالاب زیبا و ارزشمند روز گذشته به این استان و انزلی سفر کند.

اما پیش از آن اسدالله عباسی استاندار گیلان بلافاصله روز بعد از آتش سوزی به انزلی رفت تا وضعیت آن را از نزدیک ببیند و همان زمان دستور داد پروژه جمع آوری سنبل آبی که مدتهاست معطل مانده کلید خورده و به طور جدی و گسترده اجرایی شود.

استاندار گیلان روزی که به انزلی رفت تا داغ برجای مانده از آتش و بحران سنبل آبی را بر تن رنجور تالاب ببیند علاوه بر آن بر ضرورت لایروبی و بازگشایی آبراهه‌های این تالاب هم تاکیدی جدی داشت و از رئیس سازمان محیط زیست کشور برای تصمیم گیری در خصوص لایروبی فنی تالاب انزلی دعوت بعمل آورد.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم دیروز پانزدهم شهریور در نشست کمیته ملی احیای این تالاب وارد «قلم گوده» انزلی شد تا با حضور استاندار، مدیران اجرایی و قضایی گیلان و فرمانداران شهرستان‌های رشت، انزلی، خمام و صومعه‌سرا اقدامی عملی و موثر برای نجات تالاب بین المللی انزلی در دستور کار قراردهند.

استاندار گیلان در این نشست به آسیب های جدی که در سالهای اخیر بر پیکر رنجور این تالاب وارد شده اشاره کرد و مشکلات موجود را ماحصل نگرش‌های غیرکارشناسی پیشینیان دانست.  
اسدلله عباسی، تصمیمات غیرکارشناسی بدون توجه به فرضیه‌ها و پژوهش‌های مربوطه را عامل وضعیت اسف‌بار کنونی تالاب انزلی عنوان کرد.

وی یافتن سر منشا آلودگی‌ها و حذف فاضلاب‌های ورودی به آن را از جمله اقدامات اورژانسی برای احیای تالاب خواند و از اختصاص 300 میلیارد تومان اعتبار برای ساماندهی فاضلاب انزلی و صومعه‌سرا خبر داد و از وزارت نیرو خواست به تعهدات خود عمل کند.  

عباسی با انتقاد از سازمان بنادر و دریانوردی برای احداث غیرکارشناسی موج شکن در محدوده ورودی آب دریا به تالاب گفت: تالاب انزلی با ورود موج‌های خزر و آب‌های سالمی که از رودخانه‌ها بدان وارد می‌شد، زنده بود اما اکنون با ورود رسوبات و عقب‌نشینی دریا امکان ورود آب به تالاب انزلی گرفته شده است.  

استاندار گیلان در این جلسه از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواست تا اختیارات محیط زیست گیلان به استانداری واگذار شود و تصریح کرد: با واگذاری این اختیارات به استانداری، مدیران جهادی عمل خواهند کرد.

پیگیری حقابه دریای خزر از کشورهای حاشیه شمالی 

سرپرست معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان‌محیط زیست کشور نیز در این نشست خواستار پیگیری حقابه‌ دریای خزر از کشورهای حاشیه شمالی و روسیه شد و گفت : باید این حقابه از طریق دستگاه دیپلماسی کشور پیگیری شود.

مجتبی ذوالجودی یکی از چالش‌های مهم تالاب انزلی را کاهش تراز دریای خزر و پسروی آب دریا عنوان کرد و افزود: این پسروی دلایل متعددی دارد که یکی از آنها حقابه‌هایی است که باید از کشور روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر گرفته شود.

وی در ادامه ورود سالانه 800 هزار متر مکعب رسوب به تالاب انزلی را ناشی از عدم توجه به حوزه آبخیزداری عنوان کرد و اظهار داشت: در سفر رئیس جمهور به گیلان طی سه سال 120 میلیارد تومان برای حوزه آبخیزداری اختصاص یافت.

ذوالجودی از اجرای 17 پروژه سازمان محیط زیست در قالب طرح مدیریت جامع احیای تالاب‌ها خبر داد و افزود: در حوزه تعیین تکلیف پروژه‌های محیط زیست با  30 درصد پیشرفت روبرو بودیم و 17 مورد از این پروژه‌های محیط زیستی به مرحله قرارداد رسید که هشت پروژه آن اجرایی و مابقی مطالعاتی هستند.  

وی با بیان اینکه سالانه 380 هزار مترمکعب فاضلاب از شهرهای مجاور وارد تالاب می شود، گفت : 800 هزار مترمکعب از این رسوبات به دلیل عدم آبخیزداری است.  

لزوم تخلیه تله‌های رسوب گیر تالاب انزلی 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز با تاکید بر لزوم تخلیه تله‌های رسوب‌گیر در تالاب انزلی گفت: تله‌های رسوب‌گیری که در تالاب انزلی جاگذاری شده، نیاز به تخلیه دارند که این عمل باید از بالا دست انجام شود در غیر اینصورت ناکارآمد خواهد بود.

میرحامد اختری در ادامه از اجرای 100درصدی طرح کاداستر و حدنگاری در تالاب انزلی خبر داد و نشانه‌گذاری در آن را از وظایف آب منطقه‌ای عنوان کرد و ادامه داد: سند تالاب به آبخیزداری واگذار شده است. پرونده‌هایی هم برای تصرفات تشکیل شده و متصرفان به دستگاه قضا معرفی خواهند شد.  

وی خاطر نشان کرد : از 120 میلیارد تومان اعتباری که در سفر رئیس جمهور برای آبخیزداری در نظر گرفته شد پنج میلیارد آن جذب شده است.

هیچ سازه‌ای جلوی ورود آب به تالاب انزلی را نمی گیرد 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان تصریح کرد: هیچ سازه‌ای جلوی ورود آب به تالاب انزلی را نمی گیرد، حقابه مورد نیاز تالاب 300 میلیون مترمکعب است و سازه‌ای که جلوی ورود آب به تالاب را بگیرد وجود ندارد.

وحید خرمی اضافه کرد : 80 درصد توزیع زمانی آب در استان گیلان در غیر فصل کشاورزی است و کشاورزی از آب تالاب نمی کاهد و هیچ استفاده‌ای از حقابه نمی‌شود.

وی بر لزوم ایجاد سد برای ذخیره آب زمستانی تاکید و عنوان کرد: این ذخیره آب کمک می کند تا در تابستان آب به سوی تالاب رهاسازی شود، سد لاسک نیز به همین منظور طراحی شده است.

 خرمی خروج رسوب از تالاب را کمکی به تنفس این گستره آبی دانست و خاطر نشان کرد : پر شدن تله های رسوب‌گیر به معنای عملکرد صحیح و طراحی درست آنهاست.

اعتبارات محیط زیست و منابع طبیعی گیلان باید مستقل از کشور باشد 

نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل در مجلس نیز با بیان اینکه محیط زیست و منابع طبیعی استان باید مستقل از کشور اعتبارات ویژه داشته باشند، گفت : قوانین مقررات محیط زیست بازدارنده بوده و مردم نیز از دولت مردمی انتظار دارند قوانین بازدارنده را به مرحله اجرا درآورد.

رسول فرخی با اشاره به عدم هماهنگی سازمان ها در حوزه مسئولیت اجتماعی‌شان اظهار داشت: اگر مسئولیت اجتماعی و هماهنگی بین سازمان‌ها ایجاد شود مردم رضایت بیشتری خواهند داشت.  

تخریب موج شکنی که مانع جریان آب به تالاب انزلی است   

رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز در حاشیه این نشست خواستار تخریب موج شکنی که مانع ورود آب به تالاب بین المللی انزلی می شود، گردید و اضافه کرد: ساخت این موج شکن نفس تالاب انزلی را محبوس کرده است.  

علی سلاجقه تصریح کرد : این موج شکن بدون مطالعه و صرفا برای ایجاد عمق لازم برای پهلوگیری کشتی‌هایی با تناژ بالا ایجاد شده و در ساخت آن  ورود جریان آزاد آب به تالاب انزلی در نظر گرفته نشده است.  

وی یکی از علل عدم تبادل آب دریا و تالاب انزلی را این موج شکن عنوان و یادآوری کرد : با ایجاد ارتباط نزدیک بین کارگروه و قرارگاه جهادی، وزارت راه و شهرسازی و سازمان بنادر دایکی که مانع اصلی ورود آب از دریا به تالاب انزلی است برای برقراری تبادل آب حذف می شود.  

وی اضافه کرد : تالاب انزلی هنگامی که از حوزه آبخیر تامین شود مازاد آب آن به دریا می ریزد و تبادل آزاد آب بین دریا و تالاب باعث می شود گونه های خاص گیاهی و جانوردی رشد یابند و پویای خود را باز یابد اما عدم تبادل آب بین حوزه بالادست و دریا باعث ایجاد خفگی تالاب انزلی و رشد گونه های گیاهی مهاجمی مانند سنبل آبی شده است.  

وی اولین قدم برای احیای تالاب انزلی را حذف فاضلاب و احداث تصفیه‌خانه‌ها عنوان کرد و افزود:آب و فاضلاب استان در شهر رشت، شهرهای حوزه آبخیز تالاب انزلی و روستاهای این محدوده به طور جدی وارد عمل شده و پیگیری می‌کند تا آب پاک و تمیز از رودخانه های زرجوب و گوهر رود به تالاب انزلی وارد شود.  

تالاب انزلی به عاقبت دریاچه ارومیه گرفتار نمی شود

رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز از استاندار خواست تا یک مدیر واحد برای کمیته‌های تالاب انزلی گمارده شود تا اعتبارات تمامی دستگاه ها و مدیریت آن در اختیار این کمیته قرار گیرد.  

وی گفت :باید قرارگاه عملیاتی مبتنی بر همه قوانین فعالیت کرده و مجلس هم در کنار آن قرار گیرد و مساله تالاب انزلی به عنوان بحث ملی پیگیری و درباره زمانی مشخص و با طرح مدیریت جامع، کار را پیش می بریم که دفتر ملی آن نیز در گیلان فعال می شود.

سلاجقه تصریح کرد : طرح جامع مدیریت تالاب انزلی هفت ساله بوده و تمام دستگاهها مانند وزارت نیرو و جهاد کشاورزی در این قسمت  نقش اولی را در ایجاد تصفیه خانه ها، فاضلاب ورودی به تالاب و تغییر کاربری ها در حوزه آبخیر، ورود کود و سمومی که تالاب را مسموم می کند دارند.  

نشست کمیته ملی احیای تالاب انزلی در حالی برگزار شد که جای خالی کارشناسان و پژوهشگران حوزه تالاب و گروههای مردم نهاد مشاهده می شد.  

آغاز بکار پروژه جمع آوری سنبل آبی توسط سپاه انزلی نیز از برنامه های جانبی نشست کمیته ملی احیای تالاب انزلی بود.