نسیم گیلان - سعید شفیعی ثابت: تالاب بین‌المللی انزلی یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری کشور و همچنین ارزشمند‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی در شمال کشور است که در دهه‌ها و به‌ویژه سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای از جمله ورود آلودگی‌های رودخانه زرجوب و گوهر رود، هجوم گیاهان سنبل آبی و افزایش حجم رسوبات مواجه شده است.
شدت حجم آلودگی و مشکلات در تالاب بین‌المللی انزلی سبب شد تا در سال 94 سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور، طرحی با عنوان طرح بایجومی به‌منظور احیای تالاب انزلی و کاهش عمق لجن موجود در تالاب فراهم کند.
در سال 97 طرح احیای تالاب انزلی که با عنوان بایجومی از آن یاد می‌شود در 12 هکتار از تالاب بین‌المللی انزلی انجام و طبق گفته‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست و پژوهشکده آبزی‌پروری، مشخص شد که این طرح قادر به کاهش عمق لجن در تالاب است
ولی عده‌ای از کارشناسان محیط‌زیست معتقد بودند باتوجه‌به نانو بودن طرح بایجومی امکان سمی و حتی سرطان‌زا بودن این طرح وجود دارد، لذا مقرر شد در جلسه‌ای که 22 مرداد سال 97 برگزار شد در خصوص ادامه و یا عدم فعالیت طرح بایجومی تصمیم‌گیری شود که اکثریت حاضر در آن جلسه رأی به عدم فعالیت طرح بایجومی داده و بودجه‌ای برای احیای تالاب بین‌المللی انزلی در نظر گرفته شده بود به خزانه کشور بازگشت.
حال با گذشت چندین سال هنوز هم تالاب بین‌المللی انزلی که از آن به‌عنوان نگین گیلان یاد می‌شود با مشکلات فراوانی کماکان روبه‌رو بوده و هر روز علاوه بر کاهش عمق و دیگر مشکلات آن افزوده می‌شود‌.
اهمیت تالاب بین‌المللی انزلی منجر شد، تا احیای آن در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته و در همین خصوص معاون اجرایی رئیس‌جمهور در بهمن‌ماه سال گذشته با سفر به گیلان پیگیر چگونگی اجرای دستور رئیس‌جمهور در خصوص احیای تالاب بین‌المللی انزلی بوده و دراین‌خصوص دستور تشکیل کارگروه احیای تالاب انزلی در کشور را صادر کرد.
یکی از مشکلات تالاب بین‌المللی انزلی ورود سالانه 600 هزار تن رسوب از حوزه آبخیز در بالادست است که منجر کاهش عمق تالاب می‌شود لذا دراین‌خصوص و به گفته نماینده عالی دولت در گیلان از محل سفر رئیس‌جمهور به گیلان 120 میلیارد تومان در طی سه سال به‌منظور جلوگیری از ورود رسوبات به تالاب بین‌المللی انزلی اختصاص یافته است.
از جمله مهم‌ترین مشکلات دیگر که در خصوص تالاب بین‌المللی انزلی بتوان از آن نام بار ورود فاضلاب‌های شهری و صنعتی از رودخانه زرجوب و گوهر رود است که در همین راستا و طبق گفته‌های اسدالله عباسی، منشأ آلودگی رودخانه‌های زرجوب و گوهر رود شناسایی و با احداث تصفیه‌خانه زندان لاکان‌ تا سه سال آینده بخش اعظمی از آلودگی‌های این دو رودخانه از بین رفته و در نتیجه از ورود فاضلاب به تالاب بین‌المللی انزلی جلوگیری می‌شود.

ولی در چند وقت اخیر شاهد ‌وقوع حریق در تالاب بین‌المللی انزلی هستیم که بخش اعظمی از اراضی این تالاب را سوزانده و از بین برده است که در یک مورد از این حریق‌ها در دو روز گذشته 40 ‌هکتار از بکرترین مناطق تالاب بین‌المللی انزلی توسط افرادی سودجو از بین رفت که اگر ورود نماینده عالی دولت در گیلان و اعزام دو فروند بالگرد آبپاش نبوده است اراضی بیشتری از تالاب طعمه حریق می‌شد.
دلایل مختلفی برای ایجاد حریق عمدی در تالاب بین‌المللی انزلی وجود دارد که مهم‌ترین دلیل آن تصرف اراضی اطراف تالاب است زیرا مرز اغلب تالاب‌ها روی نقشه تعریف شده است و روی زمین مرزها مشخص نشده و یا استحکام خود را ازدست‌داده‌اند و صرف وجود آب نمی‌توان مرزی برای تالاب قائل شد.

شدت حریق و اتفاقات رخ‌داده در تالاب بین‌المللی انزلی به حدی زیاد بود که ظهر روز گذشته پس از بازدید هوایی و زمینی اسدالله عباسی استاندار گیلان از روند اطفای حریق تالاب بین‌المللی امیر کلایه و تالاب بین‌المللی انزلی بلافاصله نشستی در شهرستان بندر انزلی برگزار و ضمن ابلاغ دستور برای تشکیل قرارگاه مدیریت جهادی احیای تالاب انزلی، مقدمتاً دستوراتی را صادر کرد.
جمع‌آوری سنبل آبی، برگزاری نشست کارگروه تالاب تا پایان هفته جاری، تعیین ناظر ویژه برای نظارت بر روند دستورات صادره در راستای احیای تالاب انزلی، تخلیه تله‌های رسوب‌گیر در بازه سه‌ماهه، بازدید و تعیین تکلیف موج‌شکن احداثی بنادر و دریانوردی، جمع‌آوری نخاله‌های پل احداثی بلوار توسط شرکت زیرساخت راه‌ها و تعیین تکلیف وضعیت اراضی متصرفی و تغییر کاربری داده شده با نظارت دستگاه قضا از جمله دستورات مقام عالی اجرایی دولت در بازدید از تالاب انزلی به‌عنوان دستورات مقدماتی پیش از اعلام تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت و احیای تالاب انزلی بود.
به همین منظور رئیس‌جمهور در جلسه در جلسه هیئت دولت با ابراز تأسف از آتش‌سوزی تالاب انزلی توسط افراد سودجو، اظهار کرد: وظیفه سازمان محیط‌زیست و مسئولان محلی پیش‌بینی، پیشگیری از وقوع حوادث مشابه و برخورد متناسب با افرادی است که با تخریب محیط‌زیست به دنبال تأمین منافع خود هستند.
به گفته آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی مسؤولان حفاظت محیط‌زیست و مسئولان انتظامی و امنیتی نباید اجازه دهند عده‌ای سوداگر و منفعت‌پرست مجموعه‌های ذی‌قیمت برای کشور و ملت و اکوسیستم یک منطقه را تغییر دهند.
همچنین سید رئیس‌جمهور با توجه شدت وخامت اوضاع در تالاب بین‌المللی انزلی به مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست مأموریت داد ضمن برنامه‌ریزی برای حفاظت جدی از منابع طبیعی کشور و جلوگیری از تکرار حوادث مشابه، برای خنثی‌کردن نقشه سوداگران، تلاش کنند بخش آسیب‌دیده تالاب انزلی در حد امکان احیا شده و به حالت قبل بازگردد.
دستوراتی که عصر امروز با دستور رئیس‌جمهور کشورمان در جلسه هیئت دولت، مبنی بر احیای تالاب انزلی برای جلوگیری از سوءاستفاده سوداگران حجت را تمام مسؤولان کشور تمام کرد تا شاید مردم گیلان برای نخستین‌بار شاهد اقدامات جدی و مانا در حوزه احیای تالاب باشند.
مردم گیلان بی‌صبرانه منتظر هستند تا شاهد احیای تالاب بین‌المللی انزلی توسط دولت سیزدهم باشند و باید در انتظار نشست که مثلا آیا سرنوشت این قرارگاه مثل قرارگاه جهادی مدیریت آب موفق خواهد بود یا خیر.